Niebezpieczeństwo niszczycielskich osunięć ziemi wzrasta wraz z nadejściem wiosny. Szczególnie zagrożone jest południe Polski, a zwłaszcza Karpaty. Geolodzy z Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego (PIG-PIB) w ramach Systemu Osłony Przeciwosuwiskowej (SOPO) nieustannie obserwują tereny zagrożone i tworzą mapy osuwisk. Na antenie TVP Kraków ostrzegali i wyjaśniali, na czym polega zagrożenie.
Regionalna TVP Kraków poświęciła problemowi osuwisk materiał w programie informacyjnym „Kronika”. Prof. Antoni Wójcik z PIG-PIB wyjaśniał w nim, że osuwiska często uaktywniają się szczególnie wiosną z powodu roztopów i długotrwałych opadów, które doprowadzają do nasycenia gruntu wodą. Łatwiej wówczas dochodzi do osunięć. Geolodzy przestrzegają jednak przed paniką. – Tysiące domów w Małopolsce znajduje się na osuwiskach. Większość ludzi nie wie, że na nich mieszka. Tak naprawdę trzeba się martwić wtedy, kiedy wokół domu pojawiają się jakieś oznaki osunięć ziemi – mówił dr Tomasz Wojciechowski kierownik Programu Geozagrożenia i Geologia Inżynierska w PIG-PIB. Te jednak zawsze mogą wystąpić. Do takich oznak należą spękania gruntu lub na murach domów. Cały materiał red. Małgorzaty Czerneckiej z TVP3 Kraków można obejrzeć na stronie: krakow.tvp.pl.
Jak niszczycielskie mogą być ruchy masowe ziemi pokazał rok 2010, kiedy uaktywniło się ponad 1300 osuwisk. Zniszczeniu lub uszkodzeniu uległo wówczas ponad tysiąc domów, zniszczona została także infrastruktura komunikacyjna. Osuwisko spowodowało nawet wykolejenie się pociągu. Na szczęście nie było ofiar. Mieszkańców ewakuowano z zagrożonego rejonu.
Osuwisko powstałe w 2010 r. w Kłodnem (powiat limanowski)
Geolodzy z PIG-PIB w ramach realizowanego od kilku lat programu SOPO zinwentaryzowali już ponad 58 tys. osuwisk. Na 60 z nich zamontowano system monitoringu.
Dzięki żmudnej terenowej pracy specjalistów z PIG-PIB wiadomo, na jakim obszarze istnieje ryzyko osunięć. Informacje przez nich zebrane trafiają na stronę internetową Instytutu oraz do samorządów, gdzie prowadzone są rejestry osuwisk udostępniane mieszkańcom.
Droga zniszczona przez osuwisko w Szczepanowicach Dużych
Tekst: Tomasz Wojciechowski, Andrzej Rudnicki
Zdjęcia: W. Rączkowski, P. Nieścieruk
