22 czerwca odbyło się uroczyste otwarcie Lapidarium Głazów Narzutowych w Strzegowie i dwóch ścieżek geologiczno-edukacyjnych wiodących przez pełen pamiątek historycznych polodowcowy obszar gminy.
Zapraszamy do odwiedzenia i poznania historii, nie tylko geologicznej, okolic Strzegowa, niewielkiej miejscowości leżącej w woj. mazowieckim, przy drodze krajowej nr 7 z Warszawy do Gdańska. W dniu 22.06.2013 r. dyrektor Państwowego Instytutu Geologicznego Jerzy Nawrocki wraz wójtem gminy Strzegowo Wiesławem Zalewskim uroczyście otworzyli tu Lapidarium Głazów Narzutowych i dwie ścieżki geologiczno-edukacyjne - Na Wzniesienia Mławskie oraz Pętlą wokół Wkry.
W lapidarium zgromadzono 22 głazy narzutowe, które zostały przytransportowane przez lądolód ze Skandynawii. 17 z nich to eratyki przewodnie, o znanych miejscach pochodzenia, charakterystycznych dla 4 prowincji skandynawskich. Na ich podstawie można odtworzyć kierunki ruchu lądolodu. W strzegowskim lapidarium zgromadzono eratyki z południowej i środkowej Szwecji, ze środkowo-szwedzkiego pasa magmowego oraz z rejonu Uppland, granity rapakiwi z Wysp Alandzkich, piaskowce jotnickie i porfiry bałtyckie z dna środkowej części Bałtyku oraz granity, wyborgity i porfiry kwarcowe z południowej Finlandii. Wszystkie eratyki przewodnie zostały przewiezione z Kopalni Węgla Brunatnego Konin w Kleczewie, a pozostałych 5 głazów z terenu gminy Strzegowo.
Lapidarium Głazów Narzutowych i rekonstrukcja mamuta (dar PIG-PIB) przed Centrum Kulturowo-Historycznym Kantor Młyński w Strzegowie. Fot. J. Rychel
Nowo otwarte ścieżki geologiczno-edukacyjne Na Wzniesienia Mławskie oraz Pętlą wokół Wkry, zaprojektowane i opracowane przez pracowników PIG-PIB: Katarzynę Pochocką-Szwarc, Joannę Rychel i Monikę Krzeczyńską, wiodą po gminnych drogach przez obszar ukształtowany w czasie zlodowacenia warty, interglacjału eemskiego, zlodowacenia wisły oraz holocenu. W krajobrazie dominują tu płaskie powierzchnie piaszczystych sandrów, rozcięte doliną Wkry, od północy i północnego wschodu otoczone pagórkami morenowymi Wzniesień Mławskich.
Meandry Wkry nieopodal mostu w Starogubach. Fot. J. Rychel
Ścieżki prezentują zarówno interesujące punkty geologiczno-geomorfologiczne, jak i lokalne ciekawostki historyczne, do których należą zabytkowe nekropolie, m.in. cmentarz choleryczny i żydowski z XIX w. Warte uwagi są też zabytki architektury sakralnej, np. drewniane sanktuarium Drogiszka, kościół św. Anny w Strzegowie czy neogotycki kościół pw. św. Mikołaja w Niedzborzu.
Zabytkowy zespół sakralno-przyrodniczy Drogiszka. Fot. J. Rychel
Na trasie ścieżki Na Wzniesienia Mławskie, w sąsiedztwie zespołu sakralno-przyrodniczego w Drogiszce, znajduje się jeden z największych na północnym Mazowszu głazów narzutowych – głaz św. Franciszka. W obwodzie mierzy on 12,8 m i wystaje na około 2 m ponad grunt. Jest to granitoid z licznymi żyłami pegmatytowymi, w których są widoczne duże kryształy kwarcu, skaleni i innych minerałów.
Głaz narzutowy św. Franciszka w Drogiszce - największy na północnym Mazowszu. Fot. J. Rychel
Okazją do otwarcia nowych obiektów geoturystycznych były obchodzone w dniach 21-22.06.2013 r. Dni Strzegowa, w ramach których jako impreza towarzysząca odbył się Piknik Geologiczny organizowany przez PIG-PIB. W dużym stoisku rozstawionym przed Centrum Kulturowo-Historycznym Kantor Młyński zorganizowano gry, zabawy i konkursy z nagrodami. Chętnych do udziału w zabawach nie brakowało.
Stoisko Państwowego Instytutu Geologicznego na pikniku z okazji Dni Strzegowa. Fot. P. Szrek
Piknik poprzedziły wykłady o tematyce paleontologicznej, które poprowadzili dla młodzieży szkolnej Piotr Szrek i Paweł Woźniak z PIG-PIB.
Katarzyna Pochocka-Szwarc, Joanna Rychel i Magdalena Mizerska
