Jaskinie Polski

jaskinia wwwW ramach realizacji ustawowych zadań państwowej służby geologicznej Państwowy Instytut Geologiczny wydał w 2016 r. sześć tomów z serii inwentarza jaskiń Polski. Zawierają one dokumentacje 1063 jaskiń z obszaru Karpat, Tatr i Wyżyny Olkuskiej.

 

 

Nowo wydane tomy inwentarza jaskiń Polski, wzorem poprzednich, zostały opracowane przez Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk o Ziemi (PTPNoZ) na zlecenie PIG-PIB ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Tym samym liczba tomów inwentarza wzrosła do 32. Wszystkie informacje opublikowane w tej serii zostały również zgromadzone w Centralnej Bazie Danych Geologicznych (CBDG) i są udostępniane w Internecie pod adresem http://jaskinie.pgi.gov.pl

 

Inwentaryzacja jaskiń ma zasięg ogólnopolski i jest realizowana od lat 70. XX w. W ramach statutowej działalności PTPNoZ prowadzi ją dr Jerzy Grodzicki we współpracy z taternikami jaskiniowymi z polskich klubów speleologicznych. W latach 2008-2011, w wyniku połączenia sił, wiedzy i środków PTPNoZ i PIG-PIB, w Centralnej Bazie Danych Geologicznych utworzono podsystem JASKINIE wraz z internetową aplikacją do prezentacji danych o tych obiektach.

 

Serwis internetowy Jaskinie Polski stanowi dziś źródło udokumentowanej wiedzy o 4146 jaskiniach i podobnych obiektach przyrodniczych w Polsce. Prezentuje zestandaryzowane dane lokalizacyjne, morfometryczne, bibliograficzne, przyrodnicze (geologia, hydrologia, biologia, archeologia, klimatologia i ochrona środowiska), opisowe (historia badań, eksploracji i dokumentowania) oraz załączniki graficzne (plany, przekroje i zdjęcia) według stanu wiedzy na rok, w którym je opracowano lub zaktualizowano.

 

Inwentarz jaskiń Polski, zarówno w postaci książkowej, jak i internetowej, służy realizacji gminnych, regionalnych oraz ogólnopolskich programów ochrony przyrody i środowiska, a szczególnie obszarów prawnie chronionych. Wpisuje się w program monitorowania terenów potencjalnie zagrożonych ruchami masowymi (oznaczono jaskinie znajdujące się w obrębie osuwisk) oraz uzupełnia dane serwisu Geostanowiska o najcenniejszych obiektach przyrody nieożywionej w Polsce. Stanowi też materiał wyjściowy do badań naukowych, działalności dydaktycznej, turystycznej i sportowej.

 

Poza serwisem Jaskinie Polski (http://jaskinie.pgi.gov.pl) informacje o jaskiniach zgromadzone w CBDG są także dostępne w aplikacjach mapowych: standardowej (https://geolog.pgi.gov.pl) i mobilnej (https://geolog.pgi.gov.pl). Dane przestrzenne są także udostępniane on-line w formie usług mapowych WMS i WFS (http://geoportal.pgi.gov.pl/portal/page/portal/PIGMainExtranet/serwisy_gis) oraz w formacie pliku SHP (http://dm.pgi.gov.pl/).

 

 Tekst i zdjęcie: Ewa Machalska

 

Polecamy Państwu również lekturę artykułu NFOŚiGW finansuje dokumentację polskich jaskiń, jaki ukazał się na stronie internetowej Funduszu. Miło nam poinformować, że prowadzony przez Państwową Służbę Geologiczną serwis informacyjny Jaskinie Polski został w nim uznany za najbardziej aktualne kompendium udokumentowanej wiedzy o jaskiniach i źródło referencyjnych danych przestrzennych o tych obiektach przyrodniczych.

Redakcja

 

Regionalne inwentarze jaskiń wydane przez PIG-PIB:

 

karpaty 1JASKINIE POLSKICH KARPAT FLISZOWYCH. Uzupełnienia I.
Jaskinie Pogórza Śląskiego i Beskidu Śląskiego.
Red. J. Grodzicki, Warszawa 2016.

 

 

 

karpaty 2JASKINIE POLSKICH KARPAT FLISZOWYCH. Uzupełnienia II.
Jaskinie Pogórza Wielickiego, Beskidu Małego, Beskidu Makowskiego, Beskidu Żywieckiego, Kotliny Żywieckiej, Gorców.
Red. J. Grodzicki, Warszawa 2016.

 

 

 

karpaty 3JASKINIE POLSKICH KARPAT FLISZOWYCH. Uzupełnienia III.
Jaskinie Pogórza Wiśnickiego, Pogórza Rożnowskiego, Pogórza Ciężkowickiego, Beskidu Wyspowego, Beskidu Sądeckiego, Pogórza Strzyżowskiego.
Red. J. Grodzicki, Warszawa 2016.

 

 

 

karpaty 4JASKINIE POLSKICH KARPAT FLISZOWYCH. Uzupełnienia IV.
Jaskinie Beskidu Niskiego, Pogórza Dynowskiego, Gór Sanocko-Turczańskich, Bieszczadów.
Red. J. Grodzicki, Warszawa 2016.

 

 

 

tatryJASKINIE TATRZAŃSKIEGO PARKU NARODOWEGO. Tom 12. Uzupełnienia II.
Red. J. Grodzicki, Warszawa 2016.

 

 

 

 

wyzyna olkuskaJASKINIE WYŻYNY OLKUSKIEJ. Tom 4.
Jaskinie Okolic Krzeszowic i Okolic Olkusza.
Red. J. Grodzicki, Warszawa 2016.