Wspomnienie o prof. Marku Granicznym

Nie żyje wybitny geolog, naukowiec, dydaktyk prof. dr hab. Marek Graniczny. Odszedł niespodziewanie 24 kwietnia. W marcu skończył 70 lat.

Polska geologia poniosła niepowetowaną stratę. Odszedł znakomity badacz i wychowawca pokoleń geologów, który całe swoje życie zawodowe związał z Państwowym Instytutem Geologicznym. Profesor Marek Graniczny pracował w nim niemal pół wieku – od ukończenia studiów w 1971 roku. To tutaj realizował swoją naukową pasję, a także jako zastępca dyrektora kierował służbą geologiczną. Był pionierem teledetekcji geologicznej. W latach 70. wprowadzał i rozwijał tę nową wówczas metodę badań na polskim gruncie. Korzystał przy tym z doświadczeń jakie zdobył w ośrodkach naukowych w Holandii i Stanach Zjednoczonych. Jako specjalista w dziedzinie fotointerpretacji zdjęć lotniczych i satelitarnych uczestniczył w międzynarodowym programie INTERKOSMOS. Jest współtwórcą „Mapy Kosmotektonicznej Europy Wschodniej”.

Znany z niezwykłego entuzjazmu i energii, angażował się w liczne krajowe i międzynarodowe projekty naukowe. Był ich inicjatorem i koordynatorem. Pełnił także odpowiedzialne funkcje w strukturach organizacji ponadnarodowych. Ostatnio jako przewodniczący komisji ds. współpracy międzynarodowej i rozwoju w stowarzyszeniu Europejskich Służb Geologicznych (EuroGeoSurvey) skupiającym służby ponad 30 krajów naszego kontynentu. Jego bogaty dorobek naukowy i organizacyjny budzi podziw w środowisku geologicznym.

Spotkanie podsumowujące pobyt stażystów z Angoli i Zambii

Spotkanie podsumowujące pobyt stażystów z Angoli i Zambii w PIG-PIB 16.07.2010 r.
Od lewej: Marek Graniczny, Jerzy Nawrocki, Stanisław Wołkowicz oraz stażyści z Angoli i Zambii

Był niezwykle aktywnym i cenionym ekspertem. Jego zaangażowanie w prace grupy eksperckiej International Cooperation and Development Task Force, której był przewodniczącym, zaowocowało licznymi inicjatywami pozaeuropejskimi. Tak jak dwa ostatnie programy wsparcia dla afrykańskich służb geologicznych oraz będący jeszcze w trakcie oceny projekt INTERMIN (International Network of Raw Materials Training Centres).

Szczególnie zasłużył się zacieśnianiu współpracy ze służbą geologiczną Litwy, z której dyrektorem – Jonasem Satkunasem – połączyła go wieloletnia przyjaźń wykraczająca poza zawodowe ramy.

Prof. Graniczny miał niezwykły dar inspirowania współpracowników. Zawsze pełen pomysłów zagrzewał innych do działania. Potrafił też dzielić się swoją wiedzą z innymi. W prosty i przystępny sposób objaśniał zawiłości geologii. Był znakomitym, wszechstronnym dydaktykiem. Prowadził szkolenia dla geologów zagranicznych m.in. z Iraku, Maroka, Korei, Wietnamu, Czechosłowacji, Angoli i Zambii. Jako ekspert pracował też w Centrum Teledetekcji Irackiej Służby Geologicznej. Stworzył mapę tektoniczną tego kraju. Wykładał na Wydziale Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, na Wolnym Uniwersytecie w Brukseli, a także na międzynarodowych kursach organizowanych przez ONZ.

Od lat zajmował się geozagrożeniami. Jego osiągnięcia w tej dziedzinie doceniono także za granicą. Kierował szeregiem projektów dotyczących badań osuwiskowych, w tym prowadzonych w ramach EuroGeoSurvey.

Był autorem kilkuset publikacji naukowych i popularnonaukowych. Niekwestionowanym autorytetem nie tylko w geologii, ale również w historii jej rozwoju. Z pasją zgłębiał jej tajemnice. Propagował też osiągnięcia polskiej myśli geologicznej na arenie międzynarodowej. Uczestniczył w pracach Międzynarodowej Komisji Historii Nauk Geologicznych (INHIGEO) jako jej członek z wyboru. Niestety śmierć przerwała pracę nad pierwszą obszerną monografią poświęconą historii rozwoju nauk geologicznych na Ziemiach Polskich, która ma być ozdobą obchodów 100-lecia PIB.

Podpisanie umowy o współpracy dwustronnej pomiędzy Angolską Służbą Geologiczną

Podpisanie umowy o współpracy dwustronnej pomiędzy Angolską Służbą Geologiczną (IGEO) i PIG-PIB w Luandzie 24.11.2008 r.
Od lewej: Adao Neto (Dyrektor IGEO) Marek Graniczny, Stanisław Speczik, Stanisław Wołkowicz, Luis Antonio (Dyrektor Współpracy Międzynarodowej Ministerstwa Geologii i Górnictwa Angoli)

Prof. Graniczny zostanie zapamiętany jako znakomity geolog, oddany nauce badacz i energiczny organizator przedsięwzięć międzynarodowych, ale też jako człowiek o wszechstronnych zainteresowaniach, posiadający dar zjednywania sobie ludzi, a przy tym niezastąpiony gawędziarz i mistrz anegdoty.

Profesora Marka Granicznego pożegnamy w piątek 5 maja 2017 r. Msza żałobna zostanie odprawiona o godz. 14.15 w kościele św. Jozafata przy ulicy Powązkowskiej 90. Po nabożeństwie nastąpi uroczyste odprowadzenie trumny do grobu rodzinnego. 

Rodzinie i Bliskim Profesora składamy wyrazy głębokiego współczucia.

 

Dyrekcja, Rada Naukowa i Pracownicy PIG-PIB