Raport dwuletni 1999 - 2000

 

 

 

 

ImageRaport 1999-2000, pełna wersja, pdf 19,9 MB 

 

 

 

Spis treści

  • Słowo wstępne Dyrektora Naczelnego
  • Podstawowe informacje
  • Finanse
  • Kadra
  • Zakończone tematy badawcze
  • Kartografia geologiczna
  • Badania podstawowe i regionalne
  • Surowce mineralne
  • Hydrogeologia i geologia inżynierska
  • Geologia środowiskowa i gospodarcza
  • Informacja geologiczna
  • Centralne Archiwum Geologiczne
  • Bazy danych
  • Biblioteka Geologiczna
  • Infrastruktura informatyczna
  • Analityka chemiczna
  • Współpraca z zagranicą
  • Muzeum Geologiczne
  • Publikacje
  • Ważne wydarzenia
  • Nagrody i wyróżnienia

Opracowanie: Anna Bagińska, Teresa Witkowska, Barbara Żbikowska
Tłumaczenie: Tadeusz Oliferko
Projekt graficzny: Irena Tyborowska-Kowalska
Akceptował do druku: Dyrektor Naczelny Tadeusz Peryt

 

 

 

 

 

 

Słowo wstępne Dyrektora Naczelnego

Lata 1999-2000 były okresem szczególnym dla Państwowego Instytutu Geologicznego, okresem znaczących osiągnięć oraz ważnych wydarzeń, także w zewnętrznym otoczeniu, przygotowujących nasz Instytut do zadań czekających go w najbliższej przyszłości.

Na funkcjonowanie Instytutu w najbliższych latach wpływ będą miały akty prawne, uchwalone lub przygotowywane do uchwalenia przez parlament w ostatnich dwóch latach. W 2000 r. została uchwalona przez Sejm Ustawa o zmianie ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych ( z dn. 26 października), która weszła w życie 28 lutego 2001 r., zmieniająca podstawy funkcjonowania Instytutu. Wprowadza ona m. in. kategorię państwowych instytutów badawczych. Nasz instytut, pełniący od początku swojego istnienia rolę państwowej służby geologicznej, ma wszelkie podstawy by aspirować do takiej rangi. W 1999 i 2000 r. trwały w Sejmie prace nad nowelizacją Ustawy prawo geologiczne i górnicze. W rządowym projekcie ustawy znalazł się zapis ustanawiający państwową służbę geologiczną, określający jej zadania i powierzający je Państwowemu Instytutowi Geologicznemu. Stworzyło to szansę ustawowego potwierdzenia roli, którą PIG de facto wypełnia od początku swojego istnienia (Sejm uchwalił tę nowelizację w maju 2001 r.).

Instytut wykorzystał także szanse, jakie stworzyła reforma administracyjna. Zainicjowaliśmy serię szkoleń dla nowopowstałych jednostek samorządowych i administracji państwowej w zakresie zagadnień wynikających z ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz Prawo wodne. Wystąpiliśmy z licznymi inicjatywami współpracy z samorządami, co zaowocowało kilkoma ważnymi kontraktami. Konkretnym efektem relacji między Instytutem a Ministerstwem Skarbu Państwa, które dysponuje prawem własności do ponad 90% informacji geologicznej przechowywanej w Centralnym Archiwum Geologicznym PIG, są podjęte na zlecenie MSP prace dotyczące rozszerzenia Centralnej bazy Danych Geologicznych oraz opracowania zasad wyceny zasobów naturalnych wchodzących w skład mienia Skarbu Państwa.

Rok 1999 upłynął pod znakiem Jubileuszu 80-lecia działalności naszej placówki. Obchody Jubileuszu stanowiły okazję nie tylko do podsumowania naszych osiągnięć, ale przede wszystkim do zaprezentowania szerokich możliwości prac PIG na rzecz środowisk regionalnych i lokalnych. W każdym z oddziałów regionalnych przygotowano sesje promocyjne, a zwieńczeniem obchodów stało się otwarcie nowoczesnej ekspozycji w Muzeum Geologicznym. W uroczystościach, które poprzedziła wizyta kierownictwa Instytutu u Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego, uczestniczyli przedstawiciele najwyższych władz państwowych, parlamentu i świata nauki.

Do ważnych osiągnięć Instytutu w ostatnich dwóch latach należy: uzyskanie, po wieloletnich przygotowaniach, przez Centralne Laboratorium Chemiczne certyfikatu akredytacji PCBC, zakończenie II etapu i rozpoczęcie III etapu realizacji Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000 i opracowanie Atlasu geologiczno-inżynierskiego Warszawy, początkującego prace Instytutu w ramach nowej dyscypliny, jaką jest geologia miejska (urban geology). Zapoczątkowano także szereg ważnych przedsięwzięć badawczych, spośród których do najbardziej perspektywicznych zaliczamy: zainicjowanie na dużą skalę tematyki naturalnych zagrożeń (geohazards), w tym zwłaszcza - w porozumieniu z Kancelarią Premiera RP - problematyki osuwiskowej, przygotowanie do programu PHARE dotyczącego zanieczyszczeń środowiska (w tym wód podziemnych) związanych z gospodarką rolną czy zapoczątkowanie ważnych programów badań regionalnych (m. in. nowej edycji szczegółowej mapy geologicznej Tatr w skali 1:10 000, opracowanie głębokiej skorupowej budowy Niżu Polskiego na podstawie cennych materiałów projektu POLONAISE we współpracy z Instytutem Geofizyki PAN).

Tradycyjnie już nasze prace spotkały się z uznaniem Ministra Środowiska, który dorocznymi nagrodami indywidualnymi za całokształt pracy zawodowej wyróżnił prof. Jerzego Znosko, prof. Zbigniewa Kotańskiego oraz dr Halinę Kościówko. Zespól pod kierownictwem mgr Reginy Kramarskiej otrzymał nagrodę zespołową za wykonanie map geologicznych dna Bałtyku w skali 1:500 000 i 1:200 000.


Miarą dorobku naukowego Instytutu w ostatnich dwóch latach jest imponująca liczba 537 zakończonych tematów badawczych oraz ponad 1300 publikacji naszych pracowników, w tym 40 w czasopismach znajdujących się na prestiżowej liście Filadelfijskiego Instytutu Informacji Naukowej.

 Dobrze układała się współpraca z innymi jednostkami badawczymi i przedsiębiorstwami geologicznymi w Polsce. W kontaktach z zagranicą nastąpił w ostatnim roku zwrot w stronę ściślejszych relacji ze służbami geologicznymi krajów europejskich, a zwłaszcza ościennych.

W latach 1999-2000 wymieniono zabytkowy dach-świetlik w budynku C w Warszawie, zakończona została budowa nowej siedziby Oddziału Pomorskiego PIG w Szczecinie, rozpoczęto również budowę podziemnych magazynów dla Muzeum Geologicznego i Biblioteki Geologicznej w Warszawie. Inwestycje te finansowano z własnych środków oraz dotacji Komitetu Badań Naukowych.
Wzbogaciliśmy się także w nowoczesną aparaturę naukowo-badawczą i wysokiej klasy sprzęt komputerowy, uzyskując przy tym dobry wynik finansowy.

Osiągnięcie tak satysfakcjonujących rezultatów nie byłoby możliwe bez rzetelnej i pełnej twórczego wysiłku pracy całej załogi Instytutu. Dają nam one podstawy, by z nadzieją patrzeć w przyszłość w nowym już tysiącleciu.

Tadeusz Peryt
Dyrektor Naczelny

 

  

 

 

Podstawowe informacje

Państwowy Instytut Geologiczny utworzony został w 1919 r. na mocy uchwały Sejmu Ustawodawczego. Jest najstarszym polskim instytutem naukowym.Od chwili założenia pełni funkcję państwowej służby geologicznej, prowadząc planowe i systematyczne badania geologiczne w celu poznania złóż surowców mineralnych kraju i umożliwienia ich wykorzystania dla celów rozwoju gospodarki narodowej i ochrony środowiska naturalnego.

 Instytut działa na podstawie Ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych z dn. 25 lipca 1985 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 44 poz. 194, z późniejszymi zmianami: ostatnia nowelizacja z dn. 26 października 2000 r. - Dz. U. z 2000 r. Nr 103 ) i Statutu zatwierdzonego przez Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Organem nadzorującym jest Ministerstwo Środowiska.


Główna siedziba Instytutu mieści się w Warszawie. Jego oddziały regionalne znajdują się w Gdańsku, Kielcach, Krakowie, Sosnowcu, Szczecinie i Wrocławiu, a samodzielne pracownie w Lublinie i Poznaniu.

Do podstawowego zakresu działania Instytutu należą: wszechstronne badania budowy geologicznej Polski, kartografia geologiczna i geologiczno-środowiskowa, ocena potencjału krajowych surowców mineralnych i perspektyw jego powiększenia, badanie jakości i określanie zasobów wód podziemnych, w tym także wód mineralnych i termalnych, monitorowanie i analiza różnorodnych geologicznych aspektów środowiska naturalnego, w tym wód podziemnych, gromadzenie, przetwarzanie i udostępnianie informacji geologicznej i geologiczno-środowiskowej o całym terytorium Polski, włącznie z obszarem morskim, opracowywanie ekspertyz z zakresu szeroko pojętej geologii dla władz administracji państwowej i samorządowej współpraca ze służbami geologicznymi innych krajów oraz placówkami prowadzącymi badania geologiczne, redakcja i wydawanie map, atlasów, periodyków i serii wydawniczych z zakresu geologii.

 

 

 

Finanse

Lata 1999-2000 były dla Instytutu okresem dużego wysiłku inwestycyjnego. Do najważniejszych zakończonych inwestycji zaliczyć należy wymianę dachu-świetlika w zabytkowym gmachu C w Warszawie oraz budowę nowej siedziby Oddziału Pomorskiego w Szczecinie.

W 2000 r. rozpoczęto w Warszawie budowę podziemnych magazynów dla Biblioteki Geologicznej i Muzeum Geologicznego PIG.
Znacznie wzrosły zakupy środków trwałych i aparatury specjalnej, szczególnie w 2000 r. kiedy to Instytut wzbogacił się o sprzęt komputerowy za ponad 1,13 mln. zł oraz o specjalistyczną aparaturę do badań naukowych wartości 2,21 mln zł.

Przychody wynosiły w 1999 r. - 81,2 mln zł, a w 2000 r. - 88,2 mln zł.
Dynamika wzrostu przychodów w 2000 r. wyniosła 8,6% , podczas gdy poziom kosztów wzrósł jedynie o 3,4%.

Dzięki aktywności w pozyskiwaniu środków finansowych z zewnątrz, a także ostrej dyscyplinie finansowej, zarówno rok 1999 jak i 2000 zakończyły się dla Państwowego Instytutu Geologicznego dodatnim wynikiem finansowym, a zysk wyniósł odpowiednio 2,91 i 7,23 mln zł.

 

 

 

Kadra

Podobnie jak w latach ubiegłych tak w 1999 i 2000 roku zaznaczył się umiarkowany spadek liczby zatrudnionych. Pod koniec 1999 i 2000 roku Instytut zatrudniał odpowiednio 755 i 740 osób (w przeliczeniu na etaty 730,34 i 715,91).

Stan zatrudnienia w trzech podstawowych grupach (działalność podstawowa, administracja, obsługa) od ponad pięciu lat utrzymuje się na podobnym poziomie.
Pracownicy działalności podstawowej stanowią około 82,4 %, pracownicy administracyjno-biurowi - 11,6%, zaś pracownicy obsługi - 6% ogółu zatrudnionych.
Kadra z wyższym wykształceniem stanowi 63% ogółu zatrudnionych, w tym 14 osób posiada tytuł profesora, 19 - stopień doktora habilitowanego, a 94 - stopień doktora.

 
W latach 1999 - 2000 Rada Naukowa PIG nadała stopień naukowy doktora nauk o Ziemi w dziedzinie geologii 11 osobom, stopień naukowy doktora habilitowanego - 5 osobom, zaś Prezydent RP nadał tytuł profesora nauk o Ziemi dr hab. Andrzejowi Sadurskiemu i dr hab. Krystynie Piotrowskiej. Minister Środowiska mianował na stanowisko docenta 5 osób.
Na stanowisku adiunkta zatrudnionych zostało 13 osób, a asystenta 7. 

 

 

 

Zakończone tematy badawcze

W latach 1999-2000 w Państwowym Instytucie Geologicznym realizowano ponad 800 tematów badawczych, z których 537 zostało zakończonych.
Liczne z nich miały charakter badań interdyscyplinarnych, w realizacji których prowadzono badania z zakresu kilku dziedzin geologii.