W uroczystościach wziął udział dyrektor PIG-PIB Jerzy Nawrocki. Stały się one okazją do zacieśnienia współpracy polsko-słowackiej oraz prowadzonej w ramach EuroGeoSurveys.
W dniach 6 i 7 września 2012 r. dyrektor PIG-PIB Jerzy Nawrocki oraz kierownik Działu Organizacji i Współpracy Zagranicznej Marek Graniczny wzięli udział w obchodach słowackiego Święta Górnika, Geologa, Hutnika i Nafciarza. Uroczystości zostały zorganizowane z dużym rozmachem w Bańskiej Szczawnicy, niezwykle malowniczym miasteczku, które począwszy od XIII wieku było jednym z najznamienitszych ośrodków wydobycia kruszców w Europie, w tym srebra, złota i miedzi. W 1735 r. w mieście tym, zwanym wówczas Szelmeczbánya lub Schemnitz, rozpoczęła działalność pierwsza szkoła górnicza na terenach Korony Węgierskiej. W 1762 r. cesarzowa Maria Teresa podniosła ją do rangi pierwszej na świecie akademii górniczej. Doprawdy trudno uwierzyć, że obecne dziesięciotysięczne miasteczko pod koniec XVIII stulecia było trzecim co do wielkości ośrodkiem dawnej Korony Węgierskiej. Z końcem XIX wieku, gdy wydobycie kruszców stało się nieopłacalne, kopalnie zostały zlikwidowane, a miasto pogrążyło się w letargu, lecz historyczna zabudowa przetrwała w nienaruszonym stanie do dziś.
Wieczorem, pierwszego dnia święta delegowani wzięli udział w karczmie piwnej nazywanej na Słowacji Šachtag. Na imprezę przypominającą nasze barbórki oprócz miejscowych przedstawicieli władz górniczych, geologicznych (Štátny Geologický Ústav Dioniza Štúra), hutniczych i naftowych zostali również zaproszeni prezydent EuroGeoSurveys Marko Komac, sekretarz generalny EuroGeoSurveys Luca Demicheli oraz dyrektor Służby Geologicznej Chorwacji Josip Halamic.
W drugim dniu odbyły się główne oficjalne obchody - najpierw zorganizowane przez burmistrza Bańskiej Szczawnicy w kościele Świętej Katarzyny, zbudowanym w XV wieku, zwanym również „słowackim", ponieważ właśnie w nim począwszy od 1658 r. zaczęto wygłaszać kazania w języku narodowym; a kontynuowane w Centrum Kulturalnym Bańskiej Bystrzycy, gdzie przybył prezydent Republiki Słowackiej Ivan Gašparovič w towarzystwie ministra gospodarki oraz ministra środowiska.
Pamiątkowe zdjęcie po uroczystej akademii, od lewej stoją: Ludovit Kucharič (GUDS), Iosip Halamič (dyrektor Chorwackiej Służby Geologicznej), Alena Klukanowa (zastępca dyrektora GUDS), Marko Komač (prezydent EuroGeoSurveys), Branislav Žec (dyrektor GUDS), Luca Demicheli (sekretarz generalny EuroGeoSurveys), Marek Graniczny (PIG-PIB), pracownica GUDS oraz Jerzy Nawrocki (dyrektor PIG-PIB)
Zakończył je przemarsz przez główne ulice miasteczka, nazywany Świętem Salamandry, gdyż według legendy te przepiękne plamiste płazy miały pomóc w odkryciu pokładów cennych kruszców. W tym radosnym przemarszu wzięły udział tysiące mieszkańców oraz przyjezdnych.
Przemarsz „Salamander" na ulicach Bańskiej Szczawnicy. W pierwszym rzędzie od lewej idą: Ludovit Kucharič, Marek Graniczny, Luca Demicheli, Jerzy Nawrocki, Iosip Halamič oraz Branislav Žec
Zaproszeni na obchody święta goście skorzystali również z możliwości odwiedzenia terenów górniczych w Bańskiej Hondrušy. W rejonie tym w różnych okresach historycznych działało kilka kopalń. Rudy miedzi eksploatowano już od XVII wieku. W pierwszej połowie XX wieku na obszarze Hondruša–Herm prowadzono eksploatację złota i srebra. Na przełomie lat 80. i 90. XX wieku przystąpiono do likwidacji kopalń, co było związane z przemianami ustrojowo-gospodarczymi oraz ich nierentownością. W roku 2003 gwałtowny wzrost cen złota na rynkach światowych spowodował wznowienie eksploatacji, która jest obecnie prowadzona przez prywatną spółkę.
Miejscowy geolog prezentuje mapę geologiczną kopalni w Bańskiej Hondrušy. Na pierwszym planie (od lewej) Luca Demicheli oraz Marko Komač
W podsumowaniu należy stwierdzić, że obchody były wspaniałym, godnym naśladowania przykładem promocji górnictwa i geologii. Spotkanie w Bańskiej Szczawnicy było też okazją do przeprowadzenia wielu spotkań i rozmów na temat aktualnej współpracy bilateralnej PIG-PIB i GUDS oraz prowadzonej w ramach EuroGeoSurveys.
Tekst: Marek Graniczny
Zdjęcia: GUDS
