Gilowice po szczelinowaniu

Pomyślnie zakończyło się szczelinowanie hydrauliczne w Gilowicach. Prace przebiegły zgodnie z planem i bezawaryjnie. Zabieg szczelinowania przeprowadzono w ramach projektu badawczego realizowanego przez konsorcjum Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa SA oraz Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego.

To kluczowy etap projektu prowadzonego w otworach kierunkowych Gilowice 1 i Gilowice 2H, położonych w sąsiedztwie silnie metanowej kopalni „Nowe Brzeszcze”. W ramach zakończonych właśnie prac przeprowadzono pięć zabiegów szczelinowania w horyzontalnej partii otworu Gilowice 2H. Szczelinowanie objęło odcinek o długości ok. 400m w pokładzie węgla 510.

Kolejnym etapem badań będzie przeprowadzenie testów dopływu metanu przez otwór pionowy Gilowice 1, połączony z otworem kierunkowym Gilowice 2H. Rozpoczną się one za kilkanaście dni i potrwają około trzech miesięcy. Dzięki testom specjaliści z PIG-PIB i PGNiG oszacują wzrost dopływu gazu z pokładu poddanego zabiegom szczelinowania i porównają jego poziom do rezultatów uzyskanych przed szczelinowaniem. Zdaniem ekspertów, obiecujący byłby wzrost przynajmniej 2-3 krotny. Wyniki testów pozwolą też ocenić stabilność dopływu gazu.

Podczas zabiegów szczelinowania w Gilowicach zastosowano technologię zbliżoną do tej jaką wykorzystuje PGNiG przy poszukiwaniu gazu z łupków. Została ona jednak dostosowana do warunków geologicznych występujących w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, które determinują inne założenia dla procesów stymulacji, niż przy szczelinowania w tzw. pasie łupkowym w Polsce. Związane jest to przede wszystkim z mniejszą głębokością zalegania strefy złożowej metanowych pokładów węgla, a co za tym idzie ze znacznie niższym ciśnieniem górotworu. Dlatego do zabiegów wykorzystano wielokrotnie mniej wody i piasku podsadzkowego (tzw. propantu) niż przy szczelinowaniu łupków.Dla uzyskania lepszej kontroli nad przebiegiem procesu intensyfikacji dopływu metanu, część otworu przed rozpoczęciem operacji została zarurowana.Zabieg szczelinowania wykonała firma United Oilfield Services Sp. z o.o. przy zastosowaniu najbardziej zaawansowanych technologii stymulacji, ze szczególną dbałością o środowisko naturalne.

Projekt badawczy związany z przedeksploatacyjnym ujęciem metanu z pokładów węgla za pomocą wierconych z powierzchni otworów kierunkowych jest prowadzony w Gilowicach od kilku miesięcy. Głównym celem prac konsorcjum PGNiG i PIG-PIB jest ocena możliwości zwiększenia intensywności dopływu metanu w wyniku szczelinowania hydraulicznego pokładów węgla.

Prace realizowane w Gilowicach to kontynuacja i uzupełnienie wcześniejszych działań prowadzonych przez PIG-PIB w ramach zadań państwowej służby geologicznej w kopalni „Mysłowice-Wesoła”. Mają one służyć opracowaniu optymalnej technologii ujęcia metanu z pokładów węgla, dostosowanej do warunków geologiczno-górniczych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Technologii, którą będzie można zastosować w planowanej eksploatacji węgla kamiennego.

Wysokometanowy gaz z pokładów węgla jest cennym surowcem energetycznym, który do tej pory, mimo znacznego potencjału zasobowego, sięgającego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym 170 mld m3, nie był przedmiotem eksploatacji przemysłowej. Przedeksploatacyjne ujęcie metanu z pokładów węgla, poprzez zmniejszenie zagrożenia metanowego pozwoli poprawić bezpieczeństwo górników, którzy w przyszłości podejmą wydobycie. Może także zmniejszyć koszty eksploatacji pokładów, które w dużej części będą już pozbawione niebezpiecznego gazu. To z kolei korzystnie wpłynie na rentowność kopalń. Zyska także środowisko naturalne, spadnie bowiem emisja metanu z kopalń do atmosfery. Obecnie sięga ona 700 mln m3 rocznie i wciąż wzrasta.

       Autorzy: Katarzyna Strzemińska, Janusz Jureczka