W zabytkowej kopalni węgla kamiennego Guido w Zabrzu pracownicy Państwowego Instytutu Geologicznego ze swoimi gośćmi obchodzili uroczyście Barbórkę – tradycyjne święto górników i geologów.
Stara kopalnia, przekształcona w muzeum, pokazała swe walory już podczas zeszłorocznej Barbórki, nic więc dziwnego, że i w tym roku postanowiono główne obchody instytutowe zorganizować 320 metrów pod ziemią.
Uroczystość rozpoczęła się 6 grudnia, we wczesnych godzinach wieczornych. Przybywających geologów i ich gości witała orkiestra górnicza w pełnej gali, rżnąca marsza za marszem przed Szybem Kolejowym. Prószący śnieg i rzęsiste oświetlenie wieży wyciągowej dodawały uroku tej scenie i bardzo szybko wprowadzały przybyłych w świąteczny nastrój.
Potem było pobranie kasków i zjazd autentyczną windą górniczą na poziom 320, oczywiście z całym ceremoniałem dzwonków sygnalizacyjnych i komend. Na podszybiu kopalnia nie przypomina jednak już obiektu w ruchu. Jest tu znacznie spokojniej i czyściej niż w normalnej kopalni węgla. Uwagę wszystkich przykuwa naturalnej wielkości koń, zwisający pod stropem w specjalnej uprzęży transportowej. To eksponat, jeden z wielu w tej kopalni, ilustrujący stosowany w XIX wieku sposób dostarczania pod ziemię zwierząt pociągowych.
W krótkim chodniku, który prowadzi do Sali Bankietowej, zgromadzono plansze, mapy i fotografie pokazujące historię kopalni, jednej z najstarszych na Górnym Śląsku, założonej w 1885 r. przez Guido Henckel von Donnersmarcka. Węgiel skończył się jeszcze przed wojną, później zakład był nieczynnym rejonem kopalni Makoszowy. W 1982 r. urządzono tu skansen górniczy z dwiema trasami turystycznymi na poziomach 170 i 320. Ten unikatowy obiekt, wciąż ulepszany, wzbogacany o nowe eksponaty, efekty świetlne i dźwiękowe, zyskał już rangę światową, skutecznie konkurując z Wieliczką.
Przy stołach zasiadło ponad 140 biesiadników – zaproszonych gości: przedstawicieli administracji państwowej i samorządowej, wyższych uczelni, Polskiej Akademii Nauk, instytutów naukowo-badawczych, delegatów firm geologicznych i górniczych oraz pracowników Instytutu.
Sala bankietowa - komora K8 w kopalni Guido
Ministerstwo Środowiska reprezentowali podsekretarz stanu, główny geolog kraju Piotr Woźniak oraz zastępcy dyrektora Departamentu Geologii i Koncesji Geologicznych Rafał Miland i Mariola Jakoniak, władze górnicze – prezes Wyższego Urzędu Górniczego Piotr Litwa i zastępca dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego w Warszawie Lidia Król.
Na uroczystość przybyła gospodyni regionu – pani Małgorzata Mańka-Szulik, prezydent miasta Zabrze. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej reprezentowali Jerzy Swatoń, dyrektor Departamentu Ochrony Ziemi NFOŚiGW i Gabriela Lenartowicz, prezes zarządu WFOŚiGW w Katowicach. Przedstawicielem Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie był dyrektor Leszek Bagiński. Obecny był Janusz Włodarski prezes Państwowej Agencji Atomistyki, a także przedstawiciele środowisk akademickich, m.in. prof. Andrzej Kowalczyk, prorektor Uniwersytetu Śląskiego; prof. Janusz Janeczek, przewodniczący Komitetu Nauk Mineralogicznych PAN; prof. Adam Gasiński, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Przybyli szefowie zaprzyjaźnionych służb geologicznych: prof. Bronisław Zec, dyrektor służby geologicznej Słowacji; Mykhailo Geichenko, zastępca dyrektora służby geologicznej Ukrainy i Jonas Satkunas, zastępca dyrektora służby geologicznej Litwy.
Jak nakazuje tradycja, rozpoczęto od odśpiewania hymnu Górniczy stan.
Gości powitał dyrektor Państwowego Instytutu Geologicznego prof. dr hab. Jerzy Nawrocki, po czym złożył meldunek barbórkowy, tym razem nietypowy, bo w postaci prezentacji slajdów. Meldunek obejmował najważniejsze i najciekawsze dokonania Instytutu w 2012 roku, a ponadto retrospekcję wydarzeń w latach 2009–2011, co stanowiło swego rodzaju podsumowanie mijającej kadencji dyrektora Jerzego Nawrockiego.
Meldunek dyrektora Jerzego Nawrockiego
Dyrektor Instytutu powiadomił również zebranych o adresach okolicznościowych, jakie nadesłali przedstawiciele nauki, gospodarki i dyrektorzy europejskich służb geologicznych.
Stałym punktem programu każdej Barbórki są nagrody i odznaczenia. Tak było też tym razem. Odznaczenia resortowe wręczał minister Piotr Woźniak.
Odznakę honorową Zasłużony dla polskiej geologii otrzymali:
Elżbieta Gaździcka
Rafał Janica
Marcin Konopiński
Monika Krzeczyńska
Paweł Marciniec
Andrzej Szewczyk
Główny geolog kraju Piotr Woźniak wręcza odznaki Zasłużony dla polskiej geologii
Odznakę honorową Za zasługi dla ochrony środowiska i gospodarki wodnej otrzymał Jerzy Król z Przedsiębiorstwa Geologicznego we Wrocławiu PROXIMA. W gronie odznaczonych znalazł się też prof. Krzysztof Jaworowski, który otrzymał odznakę Za zasługi dla PIG-PIB. Wręczono również dyplomy nowym doktorom habilitowanym nauk o Ziemi, którym Rada Naukowa PIG-PIB nadała stopnie w 2012 r.:
Józefowi Chowańcowi
Teresie Podhalańskiej
Jolancie Pacześnej
Dyplomy habilitacyjne wręczyła prof. Magdalena Sikorska-Jaworowska, zastępca przewodniczącego Rady Naukowej Instytutu.
Kolejnym punktem programu było podpisanie umowy o współpracy pomiędzy Polskim Towarzystwem Geologicznym i asocjacją geologów z Ukrainy. Na tym zakończono oficjalną część uroczystości. Po krótkiej przerwie technicznej rozpoczęła się część nieoficjalna, czyli biesiada zwana Karczmą Piwną, której niektóre elementy mają rodowód jeszcze XVIII-wieczny.
Gwarczynie
Konkurs na znajomość gwary śląskiej – o laur walczy Rafał Miland, zastępca dyrektora Departamentu Geologii i Koncesji Geologicznych
Nowy król piwny AD 2012
Imprezę prowadził wyspecjalizowany w tego typu przedsięwzięciach zespół Obsession. Były dowcipy, zabawne monologi, konkursy wiedzy o gwarze śląskiej, testy zręcznościowe oraz wspólne śpiewanie popularnych pieśni biesiadnych. Atmosfera była znakomita, uroczystość, niewątpliwie udana, na długo pozostanie w pamięci uczestników.
Tekst: Mirosław Rutkowski
Zdjęcia: Anna Bagińska i Joanna Kaczmarzyk
