Special Papers - Tom 29 (2013)

QUATERNARY OSTRACODA OF THE SOUTHERN BALTIC SEA (POLAND) –
TAXONOMY, PALAEOECOLOGY AND STRATIGRAPHY

Jarmila KRZYMIŃSKA¹, Tadeusz NAMIOTKO²

¹ Polish Geological Institute – National Research Institute, Marine Geology Branch, Kościerska 5, PL-80-328 Gdańsk, Poland; e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
² University of Gdańsk, Faculty of Biology, Department of Genetics, Laboratory of Limnozoology, Wita Stwosza 59, PL-80-308 Gdańsk, Poland; e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Abstrakt. W celu odtworzenia zmian środowiskowych w późnym glacjale i w holocenie na terenie polskiej części południowego Bałtyku zbadano rozmieszczenie małżoraczków w osadach 85 rdzeni pochodzących zarówno z obszarów otwartego morza, jak również ze strefy przybrzeżnej. W badanych osadach znaleziono łącznie 30 gatunków, z których sześć okazało się nowymi dla czwartorzędu polskiej części Bałtyku. Najczęstszymi były gatunki słodkowodne: Candona neglecta (występująca aż w 52 rdzeniach), C. candida (w 31 rdzeniach) i Cytherissa lacustris (w 30 rdzeniach), a także gatunek holeuryhalinowy Cyprideis torosa (w 52 rdzeniach). Pierwotne zgrupowania późnego glacjału i wczesnego holocenu, zdominowane przez gatunki strefy profundalu/ sublitoralu jezior oligo-mezotroficznych (C. lacustris, C. neglecta, C. candida) lub gatunki charakterystyczne dla litoralu jezior (Darwinula stevensoni, Limnocythere inopinata, Ilyocypris decipiens), w środkowym i późnym holocenie zostały zastąpione zgrupowaniami zdominowanymi przez gatunki słonawowodne–morskie (Cyprideis torosa, Cytheromorpha fuscata). Odnotowane prawidłowości sukcesyjne fauny małżoraczków wskazują na fundamentalne zmiany środowiskowe Morza Bałtyckiego, kiedy to wody morskie wdarły się do basenu bałtyckiego, powodując przekształcenie zbiornika słodkowodnego w słonawowodne Morze Litorynowe. Uzyskane wyniki poszerzyły wnioski zawarte w opublikowanych danych dotyczących małżoraczków i przemian środowiskowych południowego Bałtyku.