Niniejszy komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej przedstawia charakterystykę systemów wód podziemnych na obszarze kraju w okresie od 1 lutego do 30 kwietnia 2019 r., opracowaną na podstawie interpretacji wyników obserwacji prowadzonych w ramach funkcjonowania sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych PIG-PIB.

W omawianym okresie w większości analizowanych reprezentatywnych punktów obserwacyjnych Monitoringu Wód Podziemnych nastąpił wzrost poziomu wód podziemnych i wydajności źródeł w porównaniu do stanu udokumentowanego w pierwszym kwartale hydrologicznym br.

Poziom wód podziemnych

W obrębie systemu wód podziemnych o zwierciadle swobodnym wzrost średniego poziomu zwierciadła wody nastąpił w ponad 78% analizowanych punktów obserwacyjnych rozmieszczonych na terenie całego kraju, przy czym podnoszenie się poziomu wód dominowało w dwóch pierwszych miesiącach kwartału. Obniżenie poziomu wód podziemnych nastąpiło w tym czasie w ponad 17% punktów obserwacyjnych. W przypadku ponad 4% punktów głębokość występowania wód pierwszego poziomu wodonośnego nie uległa zmianie w stosunku do stanu z pierwszego kwartału hydrologicznego br.

W przypadku systemu wód podziemnych o zwierciadle napiętym wyższe położenie ustabilizowanego zwierciadła wody nastąpiło w około 81% analizowanych punktów obserwacyjnych. Obniżenie ustabilizowanego zwierciadła wody odnotowano w tym czasie w 16% analizowanych punktów, natomiast w przypadku ponad 3% punktów obserwacyjnych średnia głębokość położenia ustabilizowanego zwierciadła wody nie uległa zmianie.

 W studniach ujmujących wody podziemne występujące w głęboko położonych poziomach wodonośnych, w omawianym okresie, zaznaczyła się taka sama tendencja-w większości punktów obserwacyjnych (ponad 69%) odnotowano wyższe położenie ustabilizowanego zwierciadła wód w stosunku do średniego stanu z pierwszego kwartału hydrologicznego br. Obniżenie ustabilizowanego zwierciadła wód nastąpiło w około 27% obserwowanych studni, natomiast w przypadku 4% punktów obserwacyjnych średni poziom ustabilizowanego zwierciadła wody nie uległ zmianie w odniesieniu do stanu z pierwszego kwartału br.

 Ryc. 1 Mapa zmian położenia zwierciadła wody podziemnej i wydajności źródeł w wybranych reprezentatywnych punktach monitoringu wód podziemnych w okresie 1.02 do 30.04.2019 r.

Poziom rezerw zasobów wód podziemnych

Wielkość rezerw zasobów wód podziemnych w warstwach wodonośnych o zwierciadle swobodnym stopniowo zmniejszała się w kolejnych miesiącach omawianego kwartału, ale nadal utrzymywała się w strefie zmian bezpiecznych dla zaopatrzenia ludności w wodę.

 W większości (96%) analizowanych punktów obserwacyjnych stan rezerw zasobów zmiennych przekraczał 20% w odniesieniu do najniższego rocznego położenia zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG). Rezerwy zasobów wód podziemnych w przedziale od 0 do 20% w stosunku do NNG wystąpiły w tym czasie w przypadku około 3% wszystkich analizowanych punktów obserwacyjnych. Lokalnie, na obszarze województw: lubelskiego, lubuskiego i mazowieckiego średni poziom wód gruntowych wskazywał na brak rezerw w odniesieniu do stanu NNG.

 Ryc. 2 Mapa wybranych punktów reprezentatywnych sieci monitoringu wód podziemnych prezentująca poziom rezerw zasobów wód podziemnych w okresie od 1.02 do 30.04.2019 r.

W opisywanym kwartale nie stwierdzono zagrożenia niżówką hydrogeologiczną występującą w skali regionalnej. W większości analizowanych punktów badawczych (ok. 92%) zwierciadło wody podziemnej znajdowało się powyżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). Obniżenie się zwierciadła wód podziemnych poniżej wartości SNO występowało jedynie lokalnie i stwierdzone zostało w 15 punktach obserwacyjnych na obszarach województw: dolnośląskiego, kujawsko-pomorskiego, lubelskiego, lubuskiego, mazowieckiego, opolskiego, śląskiego, świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego i wielkopolskiego.

 Ryc. 3. Mapa wybranych reprezentatywnych punktów monitoringu wód podziemnych przedstawiająca wskaźnik zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w okresie od 1.02 do 30.04.2019 r.