pdf Komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 01.07.2020 do 31.07.2020 Popularny

Niniejszy komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej przedstawia analizę położenia zwierciadła wód podziemnych, stanu rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych oraz stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w pierwszym poziomie wodonośnym na obszarze kraju w okresie od 1 do 31 lipca 2020 r. Analiza została opracowana na podstawie interpretacji zebranych w trybie operacyjnym wyników pomiarów w wytypowanych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych PIG-PIB.

Zmiany położenia zwierciadła wody podziemnej w pierwszym poziomie wodonośnym o zwierciadle swobodnym

W lipcu 2020 r. niższe położenie zwierciadła wód podziemnych w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca odnotowano w przypadku około 35% analizowanych punktów obserwacyjnych. Miesiąc wcześniej punkty takie stanowiły ponad 47% wszystkich analizowanych punktów ujmujących pierwszy poziom wodonośny. W lipcu br. obniżenie zwierciadła wód podziemnych rejestrowane było przede wszystkim na obszarze północnej i zachodniej części kraju, lokalnie odnotowywane było również w centrum i na południowym wschodzie Polski. Wzrost średniego poziomu wód podziemnych stwierdzono w lipcu w ponad 61% punktów obserwacyjnych, głównie w centrum oraz na obszarach południowej i wschodniej części kraju (w czerwcu punkty takie stanowiły ponad 49% analizowanych punktów obserwacyjnych). W przypadku ponad 4% analizowanych punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego nie uległ zmianie w porównaniu ze stanem odnotowanym w czerwcu bieżącego roku.

Ryc. 1 Mapa zmian położenia zwierciadła wody podziemnej i wydajności źródeł w wybranych reprezentatywnych punktach monitoringu wód podziemnych w lipcu 2020 r.

Zmiany zasobów wód podziemnych

W lipcu br. stan rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych utrzymywał się na podobnym poziomie jak w poprzednim miesiącu. W większości analizowanych punktów obserwacyjnych tj. około 92% (w czerwcu było to około 90%) stan rezerw zasobów zmiennych przekraczał 20% w odniesieniu do najniższego rocznego położenia zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG). Oznacza to, że wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym utrzymywała się na poziomie bezpiecznym dla zaopatrzenia ludności w wodę (Rys. 5-7). W ponad 8% punktów objętych analizą poziom rezerw był niższy niż 20% w odniesieniu do NNG, z czego w ponad 4% punktów zarejestrowany średni miesięczny poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do granicy stanu NNG. Sytuacja taka została odnotowana w punktach obserwacyjnych zlokalizowanych w miejscowościach: Rogóźno (woj. kujawsko-pomorskie), Płock i Wymyśle Polskie (woj. mazowieckie), Aleksandria (woj. śląskie), oraz Czachurki, Leszno i Sarbicko (woj. wielkopolskie).

Ryc. 2 Mapa wybranych punktów reprezentatywnych sieci monitoringu wód podziemnych prezentująca poziom rezerw zasobów wód podziemnych w lipcu 2020 r.

Występowanie zagrożeń dla wód podziemnych

W lipcu br. na części obszaru kraju utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego związany z położeniem zwierciadła wód podziemnych poniżej stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). Niżówkę hydrogeologiczną w czasie ostatniego miesiąca stwierdzono w 28 punktach obserwacyjnych, co stanowi ponad 17% wszystkich analizowanych punktów (w czerwcu br. punkty takie stanowiły ponad 19% analizowanych punktów obserwacyjnych). Zjawiskiem niżówki hydrogeologicznej w omawianym miesiącu dotknięte były głównie obszary położone na pograniczu województw pomorskiego, warmińsko-mazurskiego i kujawsko-pomorskiego oraz na pograniczu województw kujawsko-pomorskiego i wielkopolskiego, gdzie zjawisko to zwiększyło nieco swoje rozprzestrzenienie.

Niżówka hydrogeologiczna w skali regionalnej utrzymuje się nadal również w południowej części województwa lubuskiego, południowej i wschodniej części województwa wielkopolskiego, na zachodzie województwa mazowieckiego oraz w południowo-zachodniej części województwa lubelskiego. Obniżenia średniego poziomu wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego stwierdzono w lipcu br. również w innych regionach Polski, lecz zjawisko to miało charakter lokalny. W 35 punktach obserwacyjnych (około 22%) średni poziom zwierciadła wód podziemnych w lipcu utrzymywał się w strefie między granicami stanów SNO i SNG, co oznacza, że w rejonach tych punktów w przypadku utrzymywania się niekorzystnych warunków meteorologicznych, w tym przede wszystkim przy braku lub niewielkich opadach atmosferycznych, również może pojawić się niżówka hydrogeologiczna. Dotyczy to przede wszystkim obszarów położonych w centralnej, zachodniej, północno-wschodniej i wschodniej części kraju. W przypadku 97 punktów obserwacyjnych, co stanowi około 61% wszystkich analizowanych punktów (w czerwcu br. punkty takie stanowiły około 54%), swobodne zwierciadło wody podziemnej układało się w bezpiecznej strefie tj. powyżej wartości średniej z najniższych rocznych głębokości zwierciadła wody podziemnej dla okresu wielolecia, co oznacza, że w rejonach tych punktów nie wystąpiła niżówka hydrogeologiczna.

Ryc. 3. Mapa wybranych reprezentatywnych punktów sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych przedstawiająca wskaźnik zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w lipcu 2020 r.