pdf Komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 01.09.2020 do 30.09.2020

W 2019 -2020

Komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 01.09.2020 do 30.09.2020

Niniejszy komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej przedstawia analizę położenia zwierciadła wód podziemnych, stanu rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych oraz stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w pierwszym poziomie wodonośnym na obszarze kraju w okresie od 1 do 30 września 2020 r.

Analiza została opracowana na podstawie interpretacji zebranych w trybie operacyjnym wyników pomiarów w wytypowanych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych PIG-PIB, przy uwzględnieniu dla poszczególnych punktów obserwacyjnych następujących wartości charakterystycznych:

* najniższej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (NNG),
* średniej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (SSG),
* średniej z najniższych rocznych głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej z wielolecia (SNG),
* wartości granicznej dla wystąpienia zjawiska niżówki hydrogeologicznej, przyjętej na poziomie stanu niskiego ostrzegawczego (SNO),
* wyznaczonego z najniższych rocznych stanów położenia zwierciadła wody charakteryzujących się wartościami niższymi od wartości SNG,
* średniej głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej (AG) z okresu od 1 do 30 września 2020 r.

 

Zmiany położenia zwierciadła wody podziemnej w pierwszym poziomie wodonośnym o zwierciadle swobodnym

We wrześniu 2020 r. niższe położenie zwierciadła wód podziemnych, w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca, odnotowano w przypadku ponad 64% analizowanych punktów obserwacyjnych. Miesiąc wcześniej punkty takie stanowiły około 89% wszystkich analizowanych punktów ujmujących pierwszy poziom wodonośny. We wrześniu br. obniżenia zwierciadła wód podziemnych rejestrowane były najliczniej w północnej i południowo-wschodniej części kraju (województwa zachodniopomorskie, pomorskie, kujawsko-pomorskie, warmińsko-mazurskie, śląskie, świętokrzyskie, podkarpackie i lubelskie).
Wzrost średniego poziomu wód podziemnych, stwierdzony we wrześniu w około 31% punktów obserwacyjnych (w sierpniu punkty takie stanowiły ponad 9% analizowanych punktów obserwacyjnych), odnotowano głównie w centralnej i południowo-zachodniej części kraju (województwa mazowieckie, łódzkie oraz części województw wielkopolskiego, dolnośląskiego i opolskiego). W przypadku ponad 5% analizowanych punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego nie uległ zmianie w porównaniu ze stanem odnotowanym w sierpniu bieżącego roku.

  Mapa zmian zwierciadła wody podziemnej w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych we wrześniu 2020 r.

Zmiana położenia zwierciadła wody podziemnej w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych we wrześniu 2020 r.

Zmiany zasobów wód podziemnych

We wrześniu br. stan rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych na terenie kraju utrzymywał się na poziomie bardzo zbliżonym do stanu odnotowanego w poprzednim miesiącu. W większości analizowanych punktów obserwacyjnych tj. około 84% (w sierpniu br. było to około 85%) stan rezerw zasobów zmiennych przekraczał 20% w odniesieniu do najniższego rocznego położenia zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG*). Oznacza to, że wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym utrzymywała się na poziomie bezpiecznym dla zaopatrzenia ludności w wodę. W ponad 16% punktów objętych analizą poziom rezerw był niższy niż 20% w odniesieniu do NNG, z czego w ponad 7% punktów zarejestrowany średni miesięczny poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do granicy stanu NNG (w sierpniu br. punkty takie stanowiły około 8% wszystkich analizowanych punktów obserwacyjnych). Sytuacja taka została odnotowana w punktach obserwacyjnych zlokalizowanych w miejscowościach: Rogóźno (woj. kujawsko-pomorskie), Szczecyn (woj. lubelskie), Nowe Żabno (woj. lubuskie), Lipsko i Wymyśle Polskie (woj. mazowieckie), Aleksandria (woj. śląskie), Nałęczów (woj. świętokrzyskie) oraz Chachalnia, Koło, Leszno, Obrzycko i Sarbicko (woj. wielkopolskie).

* NNG [m] – najniższa roczna wartość głębokości zwierciadła wody z okresu wielolecia

 Mapa prezentująca poziom rezerw zasobów wód podziemnych we wrześniu 2020 r. w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych.

Poziom rezerw zasobów wód podziemnych we wrześniu 2020 r. w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych.

Występowanie zagrożeń dla wód podziemnych

We wrześniu br. na części obszaru kraju utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego związany z położeniem zwierciadła wód podziemnych poniżej stanu niskiego ostrzegawczego (SNO**). Niżówkę hydrogeologiczną w czasie ostatniego miesiąca stwierdzono w 50 punktach obserwacyjnych, co stanowi około 31% wszystkich analizowanych punktów (w sierpniu br. punkty takie stanowiły około 26% analizowanych punktów obserwacyjnych). W ponad 17% analizowanych punktów obserwacyjnych odnotowano pogłębienie się niżówki tj. dalsze obniżanie się poziomu wód podziemnych w odniesieniu do średniego poziomu zarejestrowanego w sierpniu br.
W omawianym miesiącu zjawiskiem niżówki hydrogeologicznej w największym stopniu dotknięte były obszary województw wielkopolskiego, lubuskiego, zachodniopomorskiego, dolnośląskiego, świętokrzyskiego i lubelskiego oraz obszary na zachodzie i południowym zachodzie województwa mazowieckiego. Niżówka w skali regionalnej we wrześniu br. pojawiła się również w północno-wschodniej Polsce - w północno-wschodniej części województwa podlaskiego oraz w północno-wschodniej i południowej części województwa warmińsko-mazurskiego.
Niżówka zwiększyła w tym czasie swój zasięg w północnej części województwa wielkopolskiego, południowo-zachodniej części województwa mazowieckiego, południowej części województwa lubuskiego oraz w południowo-zachodniej części województwa lubelskiego, natomiast ustąpiła z obszarów położonych na pograniczu województw pomorskiego i warmińsko-mazurskiego.

Obniżenia średniego poziomu wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego stwierdzono we wrześniu br. również w innych regionach Polski, lecz zjawisko to miało charakter lokalny. W 29 punktach obserwacyjnych (około 18%) średni poziom zwierciadła wód podziemnych w sierpniu utrzymywał się w strefie między granicami stanów SNO** i SNG***, co oznacza, że w rejonach tych punktów w przypadku utrzymywania się niekorzystnych warunków meteorologicznych, w tym przede wszystkim przy braku lub niewielkich opadach atmosferycznych, również może pojawić się niżówka hydrogeologiczna. W przypadku 83 punktów obserwacyjnych, co stanowi ponad 51% wszystkich analizowanych punktów 11 (w sierpniu br. punkty takie również stanowiły około 51%), swobodne zwierciadło wody podziemnej układało się w bezpiecznej strefie tj. powyżej wartości średniej z najniższych rocznych głębokości zwierciadła wody podziemnej dla okresu wielolecia, co oznacza, że w rejonach tych punktów nie wystąpiła niżówka hydrogeologiczna.

** SNO [m] – stan niski ostrzegawczy (tj. głębokość położenia zwierciadła wody uzasadniająca wydanie ostrzeżeń i ograniczeń w korzystaniu z wód podziemnych) określony, jako poziom zwierciadła wody, który jest obliczany, jako średnia z minimalnych rocznych stanów położenia zwierciadła wody (NG) charakteryzujących się wartościami niższymi od wielkości opisanej jako poziom średni niski z wielolecia (SNG);
*** SNG [m] – średnia z najniższych rocznych głębokości zwierciadła wody podziemnej (NG) dla okresu wielolecia.

 Mapa przedstawiająca zagrożenie niżówką hydrogeologiczną we wrześniu 2020 r.

Mapa przedstawiająca zagrożenie niżówką hydrogeologiczną we wrześniu 2020 r.