Geotermia niskotemperaturowa z powodzeniem zaczyna być w Polsce stosowana nie tylko do ogrzewania domów jednorodzinnych, ale także wielkogabarytowych budynków mieszkalnych i zakładów przemysłowych.
W ostatnim dniu sierpnia polsko-norweski zespół geologów w ramach wizyty studyjnej związanej z realizacją projektu Geothermal4PL „Wsparcie zrównoważonego rozwoju i wykorzystania płytkiej energii geotermalnej na terenie obszarów objętych programem Mieszkanie Plus w Polsce” zapoznał się z działaniem nowoczesnej instalacji pomp ciepła w fabryce kosmetyków w Józefowie k/Warszawy.
Specjaliści z Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego (PIG-PIB) i norwescy goście z Christian Michelsen Research 9CMR) obejrzeli obiekty fabryczne, które są wyposażone w nowoczesny system geotermii niskotemperaturowej. Został on zaprojektowany i wykonany przez firmę Euros Energy. Euros Energy oraz PIG-PIB są członkami międzynarodowej sieci naukowej Cooperation in Science and Technology (COST) – TU1405 Geothermal Energy Applications in Buildings and Infrastructure (GABI). Dzięki współpracy obu instytucji możliwe było zorganizowanie wizyty w Józefowie.
Zwiedzanie instalacji wykorzystującej geotermię niskotemperaturową w Józefowie
Naukowcy odwiedzili dwa budynki produkcyjne. System geotermii niskotemperaturowej w tych obiektach to specjalnie stworzone dla tej fabryki rozwiązanie. Instalacja ta jednak nie tylko grzeje, a przede wszystkim chłodzi. Chłodzenia wymagają wtryskarki przemysłowe, stosowane w produkcji plastikowych opakowań na kosmetyki. Proces ten opiera się na działaniu gruntowej pompy ciepła i magazynowaniu w gruncie ciepła odpadowego po produkcji. Praca wtryskarek jest ciągła i trwa przez 3 zmiany, zatem schemat zapotrzebowania obiektu na chłód znacznie różni się od typowych obiektów magazynowych czy mieszkalnych. Dlatego konieczne było zaprojektowanie systemu gruntowych pomp ciepła w taki sposób, aby grunt mógł dostarczyć wymagane ilości energii oraz zapewnić ciągłą, bezawaryjną pracę układu.
W systemie wykorzystano kaskadowe pompy ciepła EurosGEO o mocy jednostkowej 60kW. Instalacja zasilająca pierwszy budynek wyposażona jest w cztery takie pompy, w drugim zaś pracuje ich aż siedem, wspólnie generując moc ponad 650 kW. Dolne źródło ciepła w systemie zapewniają odwierty – otworowe wymienniki ciepła o głębokości 100 m każdy. Sumaryczna długość odwiertów dla obu obiektów to ok. 7 kmb (kilometry bieżące).
Instalacja wykorzystująca geotermię niskotemperaturową w Józefowie
Warunki geologiczne w podłożu inwestycji są bardzo korzystne dla wydajności gruntowych pomp ciepła – występuje tam bowiem od powierzchni warstwa nawodnionych piasków plejstoceńskich o miąższości powyżej 40 m, charakteryzujących się wysokimi wartościami przewodności cieplnej i jednostkowej wydajności cieplnej. System jest wyposażony również w rozwiązania typu „free cooling”, tj. pracy w trybie chłodzenia bez wykorzystania pompy ciepła, czyli tylko w oparciu o naturalną temperaturę gruntu.
Wizyta studyjna w Józefowie stała się dobrą okazją do wymiany doświadczeń w zakresie rozwiązań stosowanych w Polsce i Norwegii.
Wspólne zdjęcie wykonawców projektu Geothermal4PL z PIG-PIB i CMR oraz przedstawicieli firm
Tekst: Grzegorz Ryżyński, wsp. Andrzej Rudnicki
Zdjęcia: Maciej Kłonowski
