1988 - 1974

Wczesne lata i edukacja

Stanisław Doktorowicz - Hrebnicki urodził się w Petersburgu 9 listopada 1888 roku, jako syn Adama i Stanisławy z domu Stankiewicz. Ojciec był botanikiem, pomologiem, profesorem Instytutu Leśnego w Petersburgu. S. Doktorowicz - Hrebnicki w 1906 r. ukończył gimnazjum realne i od jesieni tego roku rozpoczął studia w Instytucie Górniczym w Petersburgu na Podwydziale Geologiczno-Poszukiwawczym Wydziału Górniczego.

doktorowicz hrebnicki 1

Prof. Stanisław Doktorowicz - Hrebnicki

W 1912 roku skończył studia pracą dyplomową z zakresu górnictwa pt. "Projekt poszukiwań geologiczno-górniczych na terenie jednej z kopalni węgla kamiennego w Zagłębiu Donieckim" i z zakresu geologii pt. "Opis skał ze złoża rud kobaltu w Daszkiesanie w kraju Zakaukaskim". Prace bronił u prof. K. Bohdanowicza, uzyskując tytuł inżyniera górniczego.

Pierwsze prace i badania geologiczne

Od listopada 1912 r.  rozpoczął pracę w Komitecie Geologicznym w Petersburgu, początkowo jako geolog - asystent. Prowadził prace terenowe we wschodniej Syberii, na wschód od jeziora Bajkał. W latach 1912-1913 zbierał faunę kredową z czarnomorskiego wybrzeża Kaukazu. Do 1917 r. badał złoża kruszców jak molibdenu w środkowej części Zabajkala, fluorytu, wolframu, oraz złóż magnetytu w rejonie irkuckim k. Bracka nad Angarą. Do lipca 1922 r. - jako adiunkt - pełnił funkcję sekretarza naukowego Sekcji Syberyjskiej Komitetu Geologicznego.

Praca w Państwowym Instytucie Geologicznym

1 października 1921 r. rozpoczął pracę w PIG jako etatowy geolog w Wydziale Węgli, którego głównym tematem prac było wieloletnie kartowanie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego w skali 1:25 000.

W latach 1923-1925 Stanisław Doktorowicz - Hrebnicki opracowuje arkusz Grodziec drukowany w wersji mapy zakrytej i odkrytej (strukturalnej). W latach 1931-32 bierze udział w poszukiwaniu złóż węgli brunatnych w rejonie Rogowa, Kokoszki i Żyrardowa. W latach 1932-1935 zajmuje się petrografią i chemizmem węgla kamiennego, a w 1935-36 opracowuje złoża glinek ogniotrwałych w północnej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego oraz określa zasoby rud cynku i ołowiu w okolicach Olkusza. W 1937 r. prowadzi badania petrograficzne i mikroskopowe węgli kamiennych z okolic Chorzowa dla wyjaśnienia zależności między stopniem uwęglenia a wykształceniem petrograficznym.

W tym czasie obejmuje kierownictwo nowej Stacji Terenowej w Dąbrowie Górniczej, a potem w Czeladzi, która dała początek obecnemu Oddziałowi Górnośląskiemu w Sosnowcu.

Okres II Wojny Światowej

W 1940 r. prowadzi badania złóż rud żelaza pasma tychowskiego w rejonie Starachowic. W latach 1943 - 44  wykonuje zdjęcie geologiczne na zachód od Krakowa w rejonie Dębnika, Zabierzowa aż do rzeki Wisły.

Lata powojenne

W marcu 1945 r. rozpoczyna organizowanie Wydziału Geologii Węgli w Stacjach Terenowych w Czeladzi i Szczawnie Zdroju. W latach 1946 - 47 wspólnie z prof. T. Bocheńskim opracowuje i wprowadza trzycyfrową, liczbową nomenklaturę pokładów węgla w GZW. Staje się ona fundamentem do systematycznego ujęcia problemów geologicznych niecki węglowej.

W 1947 wydano wiele arkuszy map geologicznych z GZW, których autorem jest S. Doktorowicz - Hrebnicki. W latach 1951 - 52 opracował Przeglądową mapę geologiczną Polski - arkusze Wałbrzych, Kraków, Opole w skali 1:300 000. Sporządzł również pierwszy bilans zasobów węgla kamiennego Górnośląskiego Zagłębia Węglowego i Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego oraz węgla brunatnego Polski. Opracował też plan prac geologiczno - poszukiwawczych przemysłu węglowego na lata 1950 - 55.

W 1954 r. skończył realizację opracowania kartograficznego GZW w skali 1:50 000 i 1:100 000. W tym roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego oraz członka korespondenta PAN. Przewodniczył Podkomisji Zasobów Węgla w Państwowej Komisji Rady Energetycznej.

Dorobek i dokonania

Dorobek naukowy Stanisława Doktorowicza - Hrebnickiego stanowi 67 pozycji publikowanych oraz wiele dziesiątków pozycji archiwalnych i rękopiśmienne mapy. Został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1950), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1952), Medalem 10-lecia PL (1955), Orderem Sztandaru Pracy I klasy (1957), Odznaką Tysiąclecia Państwa Polskiego (1966). Na jego część wybito srebrny medal z okazji 40-lecia pracy w Instytucie Geologicznym (16.XI.1962). Jest laureatem indywidualnej Nagrody Państwowej I stopnia (1964).

Stanisław Doktorowicz - Hrebnicki był wybitnym fachowcem, dokładnym w obserwacjach, rozważnym w syntezach, nadzwyczaj pracowitym, obowiązkowym, doskonałym organizatorem, skromnym, nieśmiałym, życzliwym, wyrozumiałym, specjalistą o szerokich horyzontach.

Zmarł 27 grudnia 1974 w wieku 86 lat. Został pochowany na Cmentarzu na Powązkach w Warszawie.

Biogram opracował: Zbigniew Werner

Źródła:

  • Stanisław Doktorowicz-Hrebnicki (1888 - 1974), Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, Tom XLV, Nr 3/4, Kraków, 1975
  • Profesor Zwyczajny w Instytucie Geologicznym, inż.górn. Stanisław Doktorowicz-Hrebnicki, (9.XI.1888 Petersburg - 27.XII.1974 Warszawa), Przegląd Geologiczny Nr 3, 1975