W dniach 18-19 maja 2023 r. PIG-PIB zorganizował w stacji Hydrogeologicznej Janówek k. Sochaczewa jednodniowe warsztaty terenowe dla pracowników samorządowej administracji geologicznej. Tematem przewodnim tegorocznych spotkań było przedstawienie w szczególności praktycznych informacji dotyczących m.in. zagadnień administracyjnych oraz technicznych realizacji wierceń na przykładzie wiercenia obrotowego na płuczkę. Warsztaty odbyły się w ramach realizacji projektu pn.: „Geologia Samorządowa” serwis informacyjno-edukacyjny Państwowego Instytutu Geologicznego-PIB w zakresie geologii, górnictwa, ochrony środowiska, administracji i przepisów prawa”.
Warsztaty prowadzone były przez specjalistów z Zakładu Monitoringu Wód Podziemnych PIG-PIB.
Fot. 1 Stacja Hydrogeologicznej PIG-PIB Janówek k. Sochaczewa w trakcie warsztatów terenowych.
Spotkanie przedstawicieli samorządowej administracji geologicznej rozpoczęło wystąpienie Anny Kuczyńskiej (Kierownika Zakładu Monitoringu Wód Podziemnych PIG-PIB), która zaprezentowała zespół szkolący i opowiedziała o zadaniach Państwowej Służby Hydrogeologicznej wynikających z ustawy Prawo wodne (m.in. dotyczących monitoringu wód podziemnych).
Fot. 2 Pracownicy Zakładu Monitoringu Wód Podziemnych w trakcie warsztatów (od lewej Romuald Bieleń, Anna Kuczyńska, Stanisław Kogut, Michał Wyszomierski)
Następnie Romuald Bieleń (zastępca Kierownika Zakładu Monitoringu Wód Podziemnych), przedstawił historię terenu na którym zlokalizowana jest stacja badawcza PIG-PIB, zasady organizacji i planowania budowy wiertni oraz rodzaj kwalifikacji i uprawnień, jakie powinny posiadać osoby uczestniczące w wierceniu. W dalszej części swojego wystąpienia omówił podstawowe zagadnienia prawne i organizacyjne związane z wykonywaniem robót geologicznych, dotyczące m.in.:
głębokości i lokalizacji wiercenia oraz wymaganych dokumentów, obowiązku zgłoszenia robót geologicznych, poboru prób i próbnych pompowań, zasad BHP, zasad poboru próbek skał oraz ich rodzajów, doprowadzania wody z pompowań próbnych, zasad poboru prób wody do badania – w zależności od celu: zakres badań, akredytacja.O szczegółowej roli i zakresie prac wykonywanych przez poszczególne osoby na wiertni opowiedział Marek Woźniak (Kierownik Zespołu ds. Wierceń). Przedstawił również krótką charakterystykę i zasady obsługi wiertnicy zwracając uwagę na elementy techniczne mające wpływ na postęp wiercenia i sposób wynoszenia zwiercin (urobku).
Fot. 3 Marek Woźniak (Kierownik Zespołu ds. Wierceń) w trakcie szkolenia pracowników administracji geologicznej.
Technologiczny przebieg wiercenia zaprezentowany został na przykładzie wiercenia na płuczkę z prawym obiegiem . Omówiono rodzaje i właściwości płuczki, jej znaczenie w procesie wiercenia oraz zaprezentowano komponowanie płuczki dla potrzeb przedstawianego wiercenia. Następnie w trakcie wykonywania wiercenia pokazano pracę wiertnicy podczas przewiercania różnych warstw litologicznych, scharakteryzowano także rodzaj i właściwości urobku uzyskanego w wyniku wiercenia, przedstawiono sposób pobierania próbek umożliwiając uczestnikom czynny udział w tym procesie wraz z określaniem geologicznego profilu odwiertu. Końcowym etapem wiercenia było zafiltrowanie otworu. Romuald Bieleń opowiedział o konstrukcji kolumny filtrowej i znaczeniu poszczególnych jej elementów. Przedstawił także pozostały zakres prac, które powinny zostać wykonane w celu prawidłowego działania wykonanego otworu, zwracając szczególną uwagę na cel i zakres pompowań oczyszczających i pomiarowych.
W tracie warsztatów omówione zostały inne rodzaje wierceń, m.in. wiercenia udarowe, na młotek z użyciem płuczki powietrznej, przedstawiono także różnice wiercenia obrotowego z prawym i lewym obiegiem płuczki. Uczestnicy szkolenia mieli także okazję do zapoznania się z szerokim wachlarzem narzędzi i rur płuczkowych, jak również materiałów wykorzystywanych do zabudowy otworów hydrogeologicznych. Pracownicy Zakładu Monitoringu Wód Podziemnych PIG-PIB przedstawili również najczęstsze błędy popełniane przez wykonawców wierceń, tj. m.in.: zła jakość wykorzystywanych materiałów, nieprawidłowy sposób wykonania obsypki wokół filtra, źle dobrana wydajność pompy, nieprawidłowo zaprojektowana kolumna filtrowa.
Fot. 4 Prezentacja osprzętu wykorzystywanego podczas wierceń .
W trakcie warsztatów była również możliwość zapoznania się z zastosowaną automatyką pomiarową na stacjach hydrogeologicznych PIG-PIB oraz z akredytowanymi metodami poboru prób wód podziemnych. Opowiedzieli o tym Michał Wyszomierski (Kierownik Zespołu Opróbowania Wód) oraz Anna Kuczyńska.
Fot. 5 Michał Wyszomierski oraz Anna Kuczyńska prezentują akredytowany pobór próbek wód podziemnych
Fot. 6 Warsztaty terenowe dotyczące metod wierceń
Kontynuacja i rozszerzenie zakresu zagadnień prawno-administracyjnych związanych z tematyką wód podziemnych będzie realizowane również w ramach organizowanej przez PIG-PIB 2. Konferencji Współczesna Geologia Samorządowa, która odbędzie się w dniach 4-6 października 2023 r.
Jest to wydarzenie cykliczne, adresowane nie tylko pracownikom administracji geologicznej, ale również przedstawicielom innych branż geologiczno-górniczych. Na tegorocznym spotkaniu poruszona zostanie problematyka m.in. wspomnianych wyżej wód podziemnych zwłaszcza w powiązaniu z działalnością górniczą oraz zagadnienia związane z informacją geologiczną. Do podzielenia się swoimi doświadczeniami w zakresie procedur administracyjnych, wynikających z ustawy Prawo geologiczne i górnicze zaproszeni zostaną przedstawiciele Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Państwowego Gospodarstwa Wodnego „Wody Polskie”, Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych i innych. Konferencja, oprócz interesujących dyskusji w sali obrad, stwarza doskonałą możliwość do prowadzenia ożywionych rozmów w kuluarach. Dodatkowe informacji zamieszczone zostaną w zakładce Konferencje.
Serdecznie zapraszamy pracowników administracji geologicznej do udziału w tych wydarzeniach.
