Osuwiska są istotnym elementem rzeźby terenu obszarów górskich. W polskiej części Karpat, gdzie jest ich najwięcej, obszary objęte osuwiskami często zajmują 30-40% powierzchni terenu gmin. Niemal każdego roku dochodzi do uaktywnienia się ruchów masowych, co skutkuje uszkodzeniami i zniszczeniami zabudowy mieszkalnej i gospodarczej, infrastruktury komunikacyjnej, ciągów przesyłowych oraz obszarów rolnych i leśnych.
Ruchom masowym w Karpatach sprzyja występowanie w podłożu znacznie zaangażowanych tektonicznie osadów fliszowych oraz silnie urozmaicona rzeźba terenu. Niewątpliwie najwięcej ruchów masowych obserwuje się po długich i intensywnych opadach atmosferycznych oraz w okresie roztopów wiosennych. Nie można też niedoceniać historycznych trzęsień ziemi, które choć słabe, to także przyczyniają się do uaktywnienia procesów osuwiskowych, ostatnie wywołane nimi osuwiska powstały w 1957 roku.
Zespół pracowników od kilkudziesięciu lat zajmuje się badaniami tych zjawisk. Prowadzone są między innymi prace inwentaryzacyjne osuwisk, opracowywane są mapy osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi w różnej skali, a także sporządzane są karty rejestracyjne i dokumentacyjne osuwisk. Państwowa służba geologiczna ocenia również możliwości stabilizacji osuwisk. Doświadczenie zdobyte w wielu projektach badawczych, często o zasięgu międzynarodowym, przyczyniło się do opracowania i rozwijania specjalistycznej metodyki badawczej.
W strefach wysokiego zagrożenia tzw. infrastruktury krytycznej prowadzone są prace monitorujące aktywność osuwisk. Monitoring rozpoczyna się równocześnie z prowadzonymi pracami kartograficznymi osuwisk, które mają na celu ich rozpoznanie. Monitoring prowadzony jest różnymi, najnowocześniejszymi technikami pomiarowymi, a jego celem jest poznanie dynamiki procesu osuwania oraz określenie stanu krytycznego. Rozpoznanie osuwiska i jego aktywności stanowi podstawę do prognozowania scenariuszy dalszego jego rozwoju, jak również pozwala na ocenę możliwości stabilizacji stoku.
Zespół Centrum Geozagrożeń (oprac. P. Nescieruk, Z. Perski, W. Rączkowski, T. Wojciechowski)