Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy w ramach zadań państwowej służby geologicznej (psg), które realizuje na podstawie ustawy Prawo geologiczne i górnicze, rozpoznaje i monitoruje zagrożenia geologiczne.

Zagrożenia geologiczne stanowią poważny problem w wielu dziedzinach działalności i życia człowieka. W Polsce do największych zagrożeń geologicznych należą przede wszystkim:

• osuwiska,
• obniżanie i podnoszenie powierzchni terenu wywołane czynnikami naturalnymi oraz antropogenicznymi,
• erozja,
• sufozja,
• zjawiska krasowe,
• wstrząsy sejsmiczne różnej genezy,
• procesy neotektoniczne,
• abrazja brzegów morskich,
• podtopienia.
  
  

Rozpoznawanie, dokumentowanie i systematyczna obserwacją zjawisk skutkujących zagrożeniami geologicznymi stanowią podstawę tworzenia systemu zarządzania geozagrożeniami, który pozwala na zmniejszanie ich negatywnych skutków i minimalizowanie strat materialnych.

Państwowa służba geologiczna obejmuje swoim działaniem cały obszar kraju, stając się przy tym wiodącą jednostką w Polsce w dziedzinie redukcji ryzyka związanego z geozagrożeniami. Poprzez swoje działania psg inicjuje, koordynuje i wykonuje zadania w zakresie geozagrożeń, łącznie z analizami predykcyjnymi i prognostycznymi. W celu zwiększenia skuteczności działań ustawowych w Państwowym Instytucie Geologicznym powołano Centrum Geozagrożeń.

Centrum Geozagrożeń zajmuje się całokształtem zagadnień związanych z geozagrożeniami i geologią inżynierską w Polsce. Centrum zapewnia zachowanie najwyższych standardów prowadzonych prac w zakresie identyfikowania, monitorowania i prognozowania geozagrożeń oraz racjonalnego zagospodarowania przestrzeni podziemnej. Do zakresu działania Centrum należy organizacja, zarządzanie, koordynacja i realizacja zadań państwa w zakresie redukcji ryzyka związanego z zagrożeniami geologicznymi w ramach osłony kraju oraz przydatności terenu pod inwestycje strategiczne.

Największym zadaniem Centrum Geozagrożeń jest realizacja wieloletniego projektu: System Osłony PrzeciwOsuwiskowej (SOPO). W obecnym, III etapie, stanowi on nowoczesny system wsparcia i osłony przed ruchami masowymi dla administracji rządowej, samorządowej i dla społeczeństwa. Ważnym zadaniem SOPO jest również stworzenie systemu wczesnego ostrzegania w oparciu o podatność osuwiskową oraz prognozy zdarzeń osuwiskowych, głównie dla obszaru Karpat. Ma to istotne znaczenie w czasie zdarzeń katastrofalnych.

Centrum Geozagrożeń realizuje także zadania związane z innymi zagrożeniami geologicznymi. Wdrażany jest permanentny monitoring sejsmiczny kraju przy użyciu pomiarowych stacji stałych i przenośnych. Prowadzony jest monitoring osiadania i podnoszenia powierzchni terenu wywołanego czynnikami naturalnymi oraz działalnością antropogeniczną, głównie górniczą.
Zadania państwowej służby geologicznej w dziedzinie geozagrożeń prowadzone są przy użyciu metod i technologii zgodnych ze światowymi trendami. Wykorzystanie naziemnego i lotniczego skaningu laserowego, satelitarnej interferometrii radarowej, badań sejsmicznych, pomiarów wgłębnych, geodezyjnych oraz stosowanie złożonych algorytmów obliczeniowych stało się standardem w pracy psg.

Doświadczenie pracowników w zakresie zagrożeń naturalnych wykorzystywane jest we współpracy m.in. z Rządowym Centrum Bezpieczeństwa, Biurem Bezpieczeństwa Narodowego, Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad oraz projektach o zasięgu międzynarodowym w kooperacji m.in. z Europejską Agencją Kosmiczną i służbami geologicznymi innych krajów, w tym z międzynarodową organizacją EuroGeoSurveys.

Więcej informacji na temat Centrum Geozagrożeń znajduje się tutaj >>