W dniach 14-18 października 2024 r. odbędą się międzynarodowe warsztaty w ramach projektu GRANDE-U, poświęcone wymianie doświadczeń w zakresie modelowania zasobów wodnych.

Zdjęcie: Ilya Zaslavsky

Warsztaty odbyły się w siedzibie Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie, z udziałem badaczy z 9 ośrodków naukowych z 6 krajów (Polska, USA, Litwa, Łotwa, Estonia, Ukraina): PIG-PIB, Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytet Kalifornijski, Uniwersytet Stanowy Nowego Meksyku, Uniwersytet w Tartu, Uniwersytet Wileński, Uniwersytet Łotewski, Ukraiński Instytut Hydrometeorologiczny oraz Narodowy Uniwersytet im. Tarasa Szewczenki.

Amerykańsko-niemiecka (NASA i Niemiecka Agencja Kosmiczna) misja GRACE zainicjowała grawimetryczny zdalny monitoring zasobów wodnych. Dotychczas stosowane metody teledetekcji opierały się na pośrednich wskaźnikach, np. wysokości poziomu morza, zasięgu linii brzegowej obiektów wodnych. GRACE zrewolucjonizował ten monitoring, umożliwiając bezpośrednią obserwację zmian masy zasobów wodnych.

Od 2002 r. globalny monitoring zasobów wód lądowych, prowadzony przez Światową Organizację Meteorologiczną (WMO) w ramach „Światowego Systemu Obserwacji Klimatu”, opiera się na obserwacjach grawimetrycznych GRACE.

Udział PIG-PIB w międzynarodowym projekcie GRANDE-U we współpracy z partnerami z USA, Litwy, Łotwy, Estonii i Ukrainy sprawia, że ​​nasz zespół stał się członkiem międzynarodowej sieci partnerów zajmujących się przetwarzaniem i oceną danych misji GRACE.

Polski zespół pod kierownictwem dr hab. Tatiany Solovey z Zakładu Rozpoznania i Ochrony Wód Podziemnych, w składzie: Agnieszka Brzezińska, Rafał Janica, Justyna Śliwińska-Bronowicz (Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk), Anna Stradczuk (Uniwersytet Warszawski) przedstawił metodologię przetwarzania i oceny danych satelitarnych GRACE w kontekście analizy zmian zasobów wód podziemnych.

Zespół projektowy PIG-PIB regularnie wymienia informacje z naukowcami Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk w zakresie szerokiego spektrum aspektów teoretycznych i praktycznych związanych z wyznaczaniem zmian masy wody za pomocą anomalii grawimetrycznych.

Opracowana przez badaczy PGI-NRI metodologia oceny zmian zasobów wód podziemnych przy użyciu danych grawimetrycznych wzbudziła szerokie zainteresowanie badaczy międzynarodowej sieci współpracy GRACE koordynowanej przez GFZ German Research Centre for Geosciences. Informacje o tej metodzie zostaną opublikowane na portalu http://www.globalwaterstorage.info prowadzonym przez GFZ.

Podczas warsztatów podjęto działania mające na celu przetestowanie metodologii oceny zmian zasobów wód podziemnych na podstawie danych GRACE na obszarach USA, Litwy, Łotwy, Estonii i Ukrainy. Planowane testy przyczynią się do walidacji powyższej metodologii na terenie UE.

Tekst: Tatiana Solovey, Agnieszka Brzezińska, Rafał Janica