Będę umacniał pozycję Przeglądu Geologicznego | |
Perturbacje z nowelizacją ustawy Prawo geologiczne i górnicze | |
M. Podemski | |
![]() Wiceprezes NIK, Jacek Uczkiewicz, uznał, że projekt uwzględnił wiele postulatów NIK (nb. dotyczących głównie górnictwa). Zabrakło jednak niektórych ważnych propozycji NIK, m.in. uściślenia pojęcia własności złoża kopaliny jako części składowej nieruchomości gruntowej (obecnie każde złoże kopaliny eksploatowane metodą odkrywkową, bez względu na jej rodzaj, nie stanowi własności Skarbu Państwa), a także stworzenia ustawowej ochrony prawnej dla zasobów pozabilansowych oraz dla złóż udokumentowanych, jeszcze nie eksploatowanych. Przy generalnej pozytywnej ocenie większości proponowanych zmian, w czasie debaty sejmowej utrzymały się kontrowersje dotyczące ustalania opłat eksploatacyjnych i ich dalszego podziału, a także, co nas najbardziej interesuje, propozycji związanych z powołaniem państwowej służby geologicznej, w tym zwłaszcza z powierzeniem Państwowemu Instytutowi Geologicznemu wykonywania jej zadań do czasu formalnego powołania służby. Szczególnie ostro wyrazili te zastrzeżenia posłowie Józef Górny oraz J. S. Madej, który zaproponował wydzielenie agendy rządowej, podległej bezpośrednio odpowiedniemu ministrowi, która realizowałaby zadania wspomnianej służby. Do uwag wysuniętych w dyskusji sejmowej ustosunkował się, w imieniu Rządu, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska, Tadeusz Bachleda-Curuś, który wskazał m.in. na to, że tymczasowe powierzenie Państwowemu Instytutowi Geologicznemu zadań państwowej służby geologicznej było kompromisem uzyskanym w trakcie prac połączonych Komisji Sejmowych. Ostatecznie posłowie zgłosili 61 poprawek do projektu nowelizacji ustawy Prawo geologiczne i górnicze. W części najbardziej nas interesującej, posłowie J. Chojnacki, J. Górny i J. Korpak zaproponowali całkowite lub częściowe wykreślenie propozycji o powołaniu państwowej służby geologicznej, w tym także wzmianki o Państwowym Instytucie Geologicznym, przy czym J. Korpak zaproponował powrót do wersji Nadzwyczajnej Podkomisji Sejmowej ds. nowelizacji omawianej ustawy, to znaczy do upoważnienia Ministra Środowiska do zlecania wybranych zadań administracji geologicznej dowolnym instytucjom badawczym lub przedsiębiorcom świadczącym usługi z zakresu geologii. W związku z dużą liczbą poprawek i wagą spraw w nich poruszanych, Sejm odesłał projekt nowelizacji Ustawy Prawo geologiczne i górnicze do wspomnianych powyżej Komisji Sejmowych w celu przygotowania dodatkowego sprawozdania. Dotychczas odbyły się dwa posiedzenia połączonych Komisji w tej sprawie, w dniu 26 kwietnia br. oraz w dniu 11 maja br., jednakże ich obrady były skracane (lub przerywane) ze względu na brak quorum. Z niepokojem czekamy na dalsze sejmowe losy tak bliskiej nam ustawy. Wiadomość z ostatniej chwili: W dniu 23 maja br. odbyło się posiedzenie połączonych Komisji Sejmowych, na którym zakończono prace nad poprawkami zgłoszonymi podczas drugiego czytania projektu ustawy. Komisje odrzuciły, na szczęście, poprawki wykreślające lub zniekształcające zapisy dotyczące państwowej służby geologicznej i roli Instytutu. Uff! |
Profesor Stefan Kozłowski na KUL-u | |
B. Bańkowska-Zajączkowska | |
![]() W tym miejscu warto wspomnieć o tym, że nasz Instytut uhonorował Profesora w roku 1998 specjalną sesją naukową z okazji 70-tych urodzin oraz jubileuszu 35-lecia pracy w PIG. Wydaje się też, że uroczystość na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie prof. S. Kozłowski od 1997 roku jest wykładowcą, dowodzi wielkiego prestiżu, jakim cieszy się Nasz Profesor w środowisku (nie tylko naturalnym). |
Współpraca Oddziału Górnośląskiego z Przemysłem Naftowym | |
M. Jachowicz | |
![]() Ponadto w utworach dewonu i karbonu występują bogate, zróżnicowane zespoły mikrospor. Uzyskany materiał mikroflorystyczny wykorzystywany jest nie tylko do celów stratygraficznych, ale także do określenia wskaźnika barw mikroskamieniałości TAS=TAI (Thermal Alteration Scale = Thermal Alteration Index). Barwy TAI odzwierciedlają różne stadia termicznego przeobrażenia materii organicznej i związane z nimi główne fazy generowania węglowodorów. Prowadzone dla Biura Geologicznego Geonafta systematyczne badania udokumentowały wiek skał podłoża w szeregu otworów wiertniczych, nie posiadających dotychczas wiarygodnych datowań paleontologicznych. Pozwala to Przemysłowi Naftowemu na bardziej precyzyjne prowadzenie poszukiwań złóż ropy naftowej i gazu ziemnego. Ta owocna współpraca Oddziału Górnośląskiego z Przemysłem Naftowym z całą pewnością będzie kontynuowana. |
Problemy hydrogeologiczne powiatów | |
L. Razowska i I. Brodziński | |
![]() Wiele emocji i kontrowersji wzbudził referat prezentowany przez B. Młynek i J. Mołdowskiego, dotyczący aspektów prawnych w hydrogeologii. Spojrzenie pracowników Urzędu Wojewódzkiego na problemy dokumentowania i zatwierdzenia dokumentacji hydrogeologicznych różniło się od punktu widzenia pracowników starostw. Burzliwa była również dyskusja po prezentacji I. Nowak z Poznania. W jej wyniku okazało się, że Prawo geologiczne i górnicze oraz Prawo wodne różnie są interpretowane w województwach śląskim i wielkopolskim. Uczestnicy Warsztatów uznali potrzebę częstszych spotkań dotyczących problemów hydrogeologii w skali powiatu, jak również dotyczących ustalenia jednolitych i jednoznacznych kryteriów i zasad funkcjonowania Prawa geologicznego i górniczego oraz Prawa wodnego. |
Cenne opracowanie dla Sosnowca - wzór dla innych miast górniczych | |
A. Pacholewski | |
![]() Stan robót górniczych na obszarze Sosnowca przedstawiono na 19 sekcjach mapy w skali 1:10 000. Na mapach przedstawiono również granice obszarów i terenów górniczych oraz zasięgu złóż powierzchniowych, takich jak: piaski podsadzkowe, surowce ilaste ceramiki budowlanej oraz wapienie i margle. Na mapach wyróżniono także obszary eksploatacji odkrywkowej oraz płytkiego kopalnictwa węgla kamiennego. Przedstawiono także, w postaci skali barw, sumaryczną miąższość wyeksploatowanego węgla w obrębie obszarów eksploatacyjnych. Należy podkreślić, iż w centrum miasta miąższość wyeksploatowanych pokładów węgla sięga 30 metrów, powodując liczne deformacje powierzchni terenu. W pracy przedstawiono również warunki hydrogeologiczne miasta Sosnowca, w warunkach intensywnego drenażu górniczego, ilustrując je mapą hydrogeologiczną w skali 1:25 000. Wszystkie mapy zostały wykonane w wersji cyfrowej. Omówiono też problematykę osiadań powierzchni terenu Sosnowca oraz wstrząsów górniczych i zagrożenia metanowego. Praca wykonana pod kierunkiem autora została bardzo wysoko oceniona przez Zarząd miasta Sosnowca. |
TO BYŁ STRYCH ... | |
Z. Nowicki | |
![]() Wchodząc, wydawał się ogromny i tajemniczy. Z mroku wyłaniała się wspaniała drewniana konstrukcja dachowa, krokwie, zastrzały, legary. I tunele świetlne, kiedyś rozjaśniające pomieszczenia położone poniżej, światłowodowy pomnik myśli technicznej naszych dziadków. Z.N. Mało kto wiedział, będąc w małym pokoiku nr 200 w budynku C Instytutu w Warszawie, zwanym popularnie świetlikiem, co się mieści za drzwiami zastawionymi stołem. Nawet wśród hydrogeologów, zajmujących głównie drugie piętro w budynku Muzeum Geologicznego, niewiele było osób, które znały tę część strychu. Duża powierzchnia strychu kusiła już od wielu lat. Wreszcie, w drugiej połowie 2000 r., z inicjatywy prof. A. Sadurskiego, kierownika Zakładu Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej, Dyrekcja Instytutu podjęła decyzję o rozpoczęciu prac adaptacyjnych. Prace te trwały około 4 miesięcy i ukończone zostały w marcu br. Powstała wspaniała pracownia komputerowa, w której pracownicy zajmują się obsługą cyfrową i koordynacją wykonania Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000, największego dzieła polskich hydrogeologów w ostatnich latach. Pracownia składa się z sześciu pokoi do pracy indywidualnej, dużej sali opracowań kartograficznych i dwóch małych pomieszczeń pomocniczych, o łącznej powierzchni około 300 m 2 . Całość jest klimatyzowana. Uroczyste otwarcie odbyło się w połowie marca br. A więc Dyrekcja w pełnym składzie, zaproszeni goście, wstęgi, no- życzki, krótkie przemówienia, życzenia owocnej pracy, dużo uśmiechów i radości, że nareszcie. I, jak zwykle, symboliczna lampka szampana. Był strych. Jest pracownia komputerowa. A w niej bardzo zapracowani hydrogeolodzy.... |
Konkursu na Dyrektora Naczelnego Państwowego Instytutu Geologicznego ciąg dalszy | |
Uruchomione ponownie na początku marca br. przez Ministra Środowiska procedury konkursowe, o czym pisaliśmy w marcowym 3(120) numerze WIADOMOŚCI, są kontynuowane. Po zmianie w Komisji Konkursowej jednego z przedstawicieli Rady Naukowej Państwowego Instytutu Geologicznego (prof. A. Maliszewską zastąpił doc. M. Graniczny) nastąpiła również wymiana jednego z przedstawicieli Ministra Nauki (prof. J. Fedorowskiego zastąpił dr hab. M. Jędrysek). W dniu 28 marca br. ukazało się w prasie ogłoszenie Ministra Środowiska, zapraszające do udziału w konkursie na funkcję Dyrektora Państwowego Instytutu Geologicznego. Termin składania dokumentów kandydatów określono na dzień 12 kwietnia br. W tym samym czasie szereg osób, zaangażowanych w sprawy konkursu, podjęło formalne starania o wyjaśnienie prawnych podstaw podjętej przez Ministra rodowiska procedury. Ponieważ całość korespondencji w tej sprawie udostępniona była pracownikom Instytutu na tablicach ogłoszeń, odnotujemy tutaj z obowiązku dziennikarskiego jedynie główne elementy tej dyskusji. Przedstawiciele Rady Naukowej PIG w Komisji Konkursowej, M. Graniczny, L. Marks i M. Piwocki, wystąpili do Ministra Środowiska, pismem z dnia 28 marca br., z prośbą o wyjaśnienie prawomocności decyzji Ministra o nowym naborze kandydatów na Dyrektora PIG. Na pismo to, w dniu 6 kwietnia br., odpowiedział w imieniu Ministra Podsekretarz Stanu, J. Radziejowski. W wyjaśnieniu podkreślił on, że skoro Minister nie powołał na dyrektora PIG żadnej z osób zaproponowanych przez Komisję Konkursową, to (1) procedura konkursowa z 2000 r. została zakończona (dlatego Minister powołał p.o. Dyrektora PIG) i (2) koniecznym było ogłoszenie powtórnego konkursu, aby Komisja Konkursowa mogła kontynuować swoje zadanie, jako że nie może zostać rozwiązana przed powołaniem nowego dyrektora. Równocześnie, prof. S. Speczik, jeden z dwóch kandydatów na dyrektora PIG, wyłonionych przez Komisję Konkursową w wyniku konkursu z 2000 r., zwrócił się pismem z dnia 1 kwietnia br. do Podsekretarza Stanu w M J. Radziejowskiego. Wskazał on, że zgodnie z ustaleniami Komisji o jednoetapowym konkursie, procedura konkursowa została w 2000 r. zakończona. Natomiast działalność Komisji będzie formalnie zamknięta dopiero po zaaprobowaniu lub odrzuceniu Jego kandydatury przez Radę Naukową PIG. Ewentualne odrzucenie kandydatury S. Speczika przez Radę Naukową PIG da prawną podstawę do ogłoszenia nowego konkursu i powołania nowej Komisji. W dniu 11 kwietnia br. prof. S. Speczik skierował w tej sprawie skargę do Prezesa Rady Ministrów. Podtrzymał w niej zarzuty zawarte w skardze z dnia 24 lipca 2000 r. (dokument nie udostępniony pracownikom PIG) i rozszerzył je o argumenty przedstawione powyżej. Na wystąpienie prof. S. Speczika odpowiedział Podsekretarz Stanu w M, J. Radziejowski, pismem z dnia 27 kwietnia br. Uznał on, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, a może raczej w związku z istnieniem pewnej luki w tych przepisach, organ nadzoru nad JBR-em nie ma obowiązku przedstawiania Radzie Naukowej tego JBR-u do uzgodnienia (do zaopiniowania, wg znowelizowanej ostatnio Ustawy o JBR) kolejnych kandydatów na dyrektora, wysuniętych przez Komisję Konkursową. Równie dobrze może on polecić przeprowadzenie następnego postępowania konkursowego. Jednocześnie Minister wskazał, że zgodnie z obowiązującymi przepisami Komisja Konkursowa ulega rozwiązaniu dopiero z dniem powołania dyrektora danego JBR-u, a zatem należy wnosić, że jest ona upoważniona do przeprowadzania kolejnych konkursów, aż do powołania nowego dyrektora. W międzyczasie, 25 kwietnia br., Komisja Konkursowa ogłosiła komunikat, iż do konkursu przystąpiły dwie osoby: prof. dr hab. Tadeusz Peryt oraz doc. dr hab. Hanna Matyja. M. Podemski "Dziennikarze piszą nieskrępowaną prawdę, ale ją potem trochę modyfikują przed wydrukowaniem" Mark Twain |
XVII Ogólnopolski Konkurs Wiedzy Geologicznej KIELCE 4-6 kwietnia 2001 r. | |
M.P. | |
![]() W rozgrywkach finałowych uczestnicy odpowiadali na wiele pytań indywidualnych i drużynowych, wykonywali zadania nie zawsze poważne (jedno z zadań drużynowych polegało na naśladowaniu głosu i odgadywaniu nazwy plejstoceńskiego zwierzęcia). Zadania były tak pomyślane, aby również publiczność uczyła się i jednocześnie bawiła. Zgodnie oceniono, że konkurs stał na wysokim poziomie. W kategorii indywidualnej zwyciężył uczeń Tomasz Dziuba z Technikum Geologicznego im. S. Staszica w Krakowie. Drużyna tego Technikum zwyciężyła też w punktacji drużynowej. Nagrodami był sprzęt turystyczny i sportowy, wydawnictwa o tematyce geologicznej (w tym wydawnictwa PIG) i przyrodniczej. Sponsorami Konkursu były różne przedsiębiorstwa i organizacje z woj. świętokrzyskiego. |
INTERKAMIEŃ 2001 w Kielcach | |
J. Gągol | |
![]() Targom towarzyszyła konferencja naukowa Kamień w budownictwie, przygotowana przez Oddział Świętokrzyski. Referaty przedstawili: B. Radwanek-Bąk (Oddział Karpacki PIG w Krakowie) - Piaskowce karpackie na tle krajowej bazy surowcowej piaskowców, J. Gągol (Oddział Świętokrzyski PIG w Kielcach) - Złoża kamieni budowlanych w regionie świętokrzyskim i stan ich wykorzystania, Jacek Rajchel (AGH w Krakowie) - Kamienny wystrój Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie, Anna Brzezińska Skrzypek (Urząd Miejski w Szydłowcu), Waldemar Kowalski (Akademia Świętokrzyska w Kielcach) i Jan Urban (Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie) - Szydłowiec - miasto na kamieniu. Streszczenia referatów opublikuje dwumiesięcznik branży kamieniarskiej Świat Kamienia. Dużym zainteresowaniem cieszyło się targowe stoisko Instytutu, prezentujące wydawnictwa oraz - na posterach - dokonania i możliwości badawcze PIG. Objaśnień udzielały T. Witkowska i J. Tyszka z Działu Marketingu i Organizacji PIG. Wspomagali je geolodzy złożowi z Oddziału Świętokrzyskiego: M. Nowak, A. Juszczyk i J. Gągol. Pracownicy Instytutu uczestniczyli również w Radzie Programowej Targów i w jury konkursów targowych. Obu zespołom przewodniczył dyrektor Oddziału - Zbigniew Kowalczewski. "Kamień rzucony we właściwym momencie jest cenniejszy, niż złoto ofiarowane w niewłaściwym czasie" Irańskie przysłowie |
Podziękowania od Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Wilna i Grodna | |
Redakcja | |
![]() Towarzystwo napisało m.in.: Przekazane przez Panią tak liczne dary, tuż przed świętami zawie.liśmy bardzo biednym dzieciom uczącym się w polskiej szkole w Rakańcach k/Wilna. Sprawiły one Im ogromną radość. Raz jeszcze razem z dziećmi serdecznie dziękujemy Pani i tym Pracownikom Instytutu, którzy uczestniczyli w zbiórce oraz polecamy dzieci dalszej życzliwej pamięci Państwa na przyszłość. Z wyrazami sympatii i pozdrowieniami, Prezes Zarządu, Lesław Skinder. Wszystkim nam w redakcji WIADOMOŚCI zrobiło się bardzo miło i ciepło koło serca. Zachęcamy do przyłączenia się do dalszych akcji pomocy dzieciom w Rakańcach. Kontakt e-mailowy z Barbarą B.-Z.: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. |
Ważniejsze wydarzenia kwietnia 2001 r. | |
01.04. Dr Grzegorz Nowak został powołany na stanowisko p.o. Dyrektora Oddziału Dolnośląskiego Państwowego Instytutu Geologicznego we Wrocławiu. Nominację poprzedził konkurs wewnętrzny, w którym obok G. Nowaka udział wzięli dr Andrzej Stachowiak oraz dr Zbigniew Cymerman. 1-5.04. W Leiden/Utrecht w Holandii odbyła się konferencja i warsztaty Deformation Mechanisms, Rheology and Tectonics. Wzięli w nich udział specjaliści Instytutu: M. Jarosiński i P. Poprawa, którzy wygłosili referat i wystawili poster. 8-12.04. W XI Kongresie Europejskiej Unii Nauk o Ziemi (EUG XI) w Strasburgu we Francji uczestniczyli specjaliści Instytutu: H. Awdankiewicz, Z. Buła, S. Cwojdziński, M. Jachowicz, W. Kozdrój, S. Mikulski i. T. Peryt. Wygłoszono cztery referaty i zaprezentowano trzy postery. 17.04. Postanowieniem z dnia 15 grudnia 2000 r., Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski nadał Włodzimierzowi Mizerskiemu Krzyż Kawalerski Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla Zrzeszenia Studentów Polskich oraz za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej. Dekoracji w dniu 17 kwietnia br dokonał w imieniu Prezydenta RP Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Marek Siwiec. 19-20.04. W Brnie (Czechy) odbyła się 13 th Conference on Upper Tertiary, na której referaty wygłosili B. Słodkowska i J. Kasiński. 21-17.04. M. Podemski, jako reprezentant Instytutu, przebywał w Brukseli, w Belgii, w celu nawiązania bezpośrednich kontaktów ze specjalistami Komisji Europejskiej. Podczas pobytu złożył wizytę w Służbie Geologicznej Belgii i spotkał się z przedstawicielem Polskiej Misji przy Unii Europejskiej. 22-24.04. W Pradze (Czechy) odbyło się inauguracyjne spotkanie wykonawców projektu IGCP-449 Global Correlation of Late Cenozoic Fluvial Sequences, w którym wziął udział L. Marks. 23-29.04. W. Ryłko, L. Jankowski i R. Kopciowski (Oddział Karpacki PIG) przeprowadzili na terenie Karpat Słowackich geologiczne badania terenowe dla tematów: Mapa geologiczna obszarów przygranicznych Karpat polskich, ukraińskich i słowackich oraz Korelacja geologiczna obszarów przygranicznych Polski i Ukrainy oraz Polski i Słowacji. 26.04. W Instytucie w Warszawie odbyła się Jubileuszowa Sesja Naukowa z okazji dziewięćdziesiątych urodzin doc. dr Władysława Karaszewskiego, wybitnego badacza wczesnej jury i odkrywcy polskich dinozaurów. "Gdy mężczyzna uwodzi piękną dziewczynę przez godzinę, wydaje mu się, że to tylko sekunda. Ale gdyby posadzić go na rozpalonym piecu, to sekunda trwałaby dlań dłużej, niż godzina. I to właśnie jest istotą teorii względności" Albert Einstein |