Na Uniwersytecie Szczecińskim 18 kwietnia odbyła się kolejna konferencja konsultacyjna dotycząca projektu Polityki Surowcowej Państwa (PSP). Tym razem dyskutowano na temat Filaru 4, czyli pozyskiwania deficytowych surowców drogą importu i współpracy międzynarodowej.
Filar 4 projektu Polityki Surowcowej Państwa zakłada promocję polskich firm geologicznych i górniczych zagranicą oraz zwiększenie zaangażowania Polski w pracach poszukiwawczo - rozpoznawczych surowców mineralnych z dna oceanów. Określa również możliwe źródła importu surowców deficytowych, z uwzględnieniem surowców na potrzeby bezpieczeństwa i obronności państwa. Za deficytowe uznaje się surowce, które nie posiadają wystarczającej bazy zasobowej w kraju na pokrycie potrzeb i trzeba je importować. Zalicza się do nich m.in. rudy żelaza i manganu, pierwiastki ziem rzadkich, krzem metaliczny, surowce antymonu, kobaltu, niobu, chromu, aluminium i tytanu, nikiel, magnez, cyna, selen, rtęć i bizmut.
W konferencji konsultacyjnej dotyczącej Filaru 4 Polityki Surowcowej Państwa uczestniczyło ponad 100 osób
Podczas panelu dyskusyjnego pt. „Polityka państwa w zakresie surowców mineralnych” sekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska, Główny Geolog Kraju i Pełnomocnik Rządu ds. Polityki Surowcowej Państwa prof. Mariusz Orion Jędrysek przedstawił założenia Programu Rozpoznania Geologicznego Oceanów (PRoGeO). W ramach tego programu Polska podpisała w lutym 2018 r. kontrakt z Międzynarodową Organizacją Dna Morskiego na poszukiwanie siarczków polimetalicznych w strefie ryftu śródatlantyckiego.
- Świat dzieli surowce leżące na dnach oceanów i Polska bierze w tym udział – stwierdził prof. Jędrysek. - Znajdują się tam cenne surowce metali ziem rzadkich, niezbędne w rozwijaniu kluczowych dla gospodarki i obronności sektorów. Szczecin będzie centrum logistycznym działań geologicznych na oceanach, bo tu ulokowana zostanie baza badawczego statku, który będzie wykorzystywany do poszukiwań i rozpoznania złóż oceanicznych – poinformował uczestników konferencji Główny Geolog Kraju.
– Podejmujemy działania w celu zabezpieczenia dostępu do surowców, które w niedalekiej przyszłości mogą mieć ogromny wpływ na rozwój Polski. Na dnie Oceanu Atlantyckiego uzyskaliśmy dostęp do działki z potężnymi zasobami geologicznymi. Sądzę, że w ciągu 10 lat będzie możliwe rozpoczęcie eksploatacji pochodzących z niej złóż – ogłosił prof. Jędrysek.
Konferencję otworzył sekretarz stanu, Główny Geolog Kraju i Pełnomocnik Rządu ds. Polityki Surowcowej Państwa prof. Mariusz Orion Jędrysek
Podczas panelu pt. „Gospodarowanie surowcami mineralnymi na przykładzie bursztynu” dyskutowano o zmianach w branży pozyskiwania bursztynu w Polsce. Resort środowiska podpisał porozumienie z Szefem Krajowej Administracji Skarbowej, którego celem jest podjęcie wspólnych działań na rzecz ograniczenia nielegalnego wydobywania i obrotu bursztynem. Porozumienie zakłada m.in. wzajemne przekazywanie informacji oraz wymianę wiedzy i doświadczeń pomiędzy ministerstwami oraz podległymi im podmiotami. W ramach niego powstanie również organ doradczy, czyli Komisja Kwalifikacyjna, w skład której wejdą przedstawiciele Ministerstw Środowiska i Finansów.
- Polskie bursztyniarstwo to duma narodowa, dlatego nie może bazować na przemycie i kradzieży. Branża zajmująca się bursztynem musi rozwijać się w oparciu o legalną działalność – podkreślił Główny Geolog Kraju prof. Mariusz Orion Jędrysek.Jak dodał, w ostatnich dwóch latach ponad czterokrotnie zwiększyła się skuteczność dokonywania konfiskat nielegalnego bursztynu przez służbę celną. Niemniej, z szacunków Ministerstwa Środowiska wynika, że jedynie 600 kg bursztynu (z około 10 ton znajdujących się rocznie w obrocie) jest pozyskane legalnie.
W panelu dyskusyjnym dotyczącym m.in. kartografii geologicznej i pozyskiwania bursztynu wzięli udział pracownicy Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB: dr Regina Kramarska i dr hab. Leszek Jankowski
- Jeśli mamy cywilizowaną, czyli koncesjonowaną działalność bursztyniarską to wiemy, kto i ile wydobywa surowca, opłacane są należyte podatki. Ludzie, którzy tam pracują płacą CIT i VAT. Dlatego zachęcam bursztynników do składania wniosków o koncesję na wydobycie. Róbcie dokumentację geologiczną i przystępujcie do produkcji – przypomniał prof. Jędrysek.
Przedsiębiorcy biorący udział w panelach dyskusyjnych dyskutowali natomiast o projektowanej ustawie o powołaniu Polskiej Agencji Geologicznej (PAG). Zainteresowanie wzbudzały przepisy dotyczące o gromadzenia i udostępniania przez PAG informacji geologicznej, co powinno wpłynąć na zmniejszanie ryzyka inwestycyjnego w sektorze poszukiwawczo - wydobywczym.
Regionalne konsultacje dążą do wypracowania konsensusu w sprawie wdrażanej polityki surowcowej, w takich obszarach jak regulacje prawne, organizacyjne czy ekonomiczne. Istotnym głosem w dyskusji są z pewnością opinie ekspertów, przedstawicieli świata biznesu, nauki, samorządowców oraz lokalnych społeczności. Projekt Polityki Surowcowej Państwa (PSP) to ważny z punktu widzenia rozwoju gospodarczego i społecznego Polski dokument, wyznaczający kierunki działań i założenia dla wielu sektorów.
- Polska do tej pory nie miała odpowiedniej strategii surowcowej. Zmieni się to dzięki projektowi Polityki Surowcowej Państwa. Zwiększy się bezpieczeństwo surowcowe i energetyczne kraju, zmniejszy się ryzyko w podaży surowców, co wpłynie korzystnie na wzrost gospodarczy – przypomniał prof. Mariusz Orion Jędrysek.
Kuluarowe rozmowy o polityce surowcowej
Kolejne spotkanie konsultacyjne dotyczące Polityki Surowcowej Państwa odbędzie się 16 maja br. w Łodzi i będzie dotyczyło V filaru PSP: „Uwarunkowania prawne Polityki Surowcowej Państwa”.
Stoisko Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB, któremu Ministerstwo Środowiska zleciło organizację regionalnych konferencji konsultacyjnych PSP
Więcej informacji o projekcie Polityki Surowcowej Państwa na stronie psp.mos.gov.pl
Galeria zdjęć
Autor: Jarosław Chilmon oraz Ministerstwo Środowiska
Zdjęcia: Paweł Derkowski
