Państwowy Instytut Geologiczny uruchamia najnowocześniejszą w Europie mikrosondę elektronową

Dzięki dotacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego Państwowy Instytut Geologiczny wzbogacił się o najnowszy model mikrosondy elektronowej firmy Cameca - SX 100

Nowe laboratorium analizy w mikroobszarze, którego sercem jest mikrosonda SX 100  zostanie uroczyście otwarte 24 maja, o godzinie 14.45 w warszawskiej siedzibie Państwowego Instytutu Geologicznego, przy ulicy Rakowieckiej 4 (budynek B). Swój udział zapowiedział minister środowiska prof. Andrzej Kraszewski.


Widok ogólny mikrosondy Cameca SX 100
Pobierz zdjęcie do publikacji - źródło: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Aparatura nowego laboratorioum służy do badania składu chemicznego substancji nieorganicznych występujących nawet w śladowych ilościach w skałach i minerałach. Jej parametry pozwalają na uzyskiwanie niezwykle precyzyjnych wyników analiz chemicznych w mikroobszarach o średnicy tysięcznych części milimetra. Skanowana może być obecność prawie wszystkich pierwiastków – od lekkiego boru do ciężkiego uranu – z progiem wykrywalności na poziomie zaledwie kilku cząstek na milion.

Nowa mikrosonda  jest najnowocześniejszym urządzeniem tego typu w Europie, gwarantuje niezwykle wysoką rozdzielczość i precyzję oznaczeń. Aparatura tej klasy jest rzadko spotykana w laboratoriach geochemicznych na świecie.


Działo elektronowe mikrosondy Cameca SX 100
Pobierz zdjęcie do publikacji - źródło: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
 
Szczególną właściwością urządzenia – niezwykle ważną dla geologów – jest możliwość wykonywania badań geochronologicznych, pozwalających na precyzyjne oznaczenie wieku minerałów i skał, powstałych nawet setki milionów lat temu. Konfiguracja pięciu spektrometrów WDS i spektrometru EDS, wspomaganych specjalistycznym oprogramowaniem, umożliwia datowanie minerałów akcesorycznych zawierających tor i uran (metoda CHIME). Do takich minerałów należy monacyt, występujący w wielu polskich skałach. Określenie rzeczywistego wieku skał umożliwi weryfikację map geologicznych i wyjaśnienie szczegółów budowy geologicznej Polski.

Wykorzystywanie mikrosondy elektronowej ułatwi realizację projektów Instytutu związanych z planami składowania odpadów popromiennych w strukturach geologicznych oraz oceną warunków podziemnego składowania CO2. Mikrosonda będzie wykorzystywana również przy poszukiwaniu i dokumentowaniu złóż surowców mineralnych, zwłaszcza kruszcowych.

Dla potrzeb ochrony środowiska wykonywane będą analizy chemiczne i strukturalne w mikroobszarach dotyczące np. odpadów poflotacyjnych, osadów w rurach kanalizacyjnych, badania azbestów w glebach, badania składu chemicznego pyłów – w tym wulkanicznych, badania migracji pierwiastków, rekonstrukcji sekwencji krystalizacji minerałów w osadach, wykonywania szczegółowych map rozkładu pierwiastków.

Niezwykle ciekawym zastosowaniem mikrosondy elektronowej jest badanie składu chemicznego i identyfikacja pochodzenia kamieni szlachetnych np. rubinów, szmaragdów. Analiza chemiczna w mikroobszarze pozwala zidentyfikować nawet bardzo subtelne domieszki pierwiastków śladowych, umożliwiając określenie ich genezy i źródła, co może mieć zastosowanie w badaniach kryminalistycznych.

Badania w mikroobszarach docenią  archeolodzy i historycy sztuki – możliwe jest określenie wieku i pochodzenia polew ceramicznych, wyrobów ze szkła, pigmentów malarskich i emalii.

Otwarcie nowego laboratorium jest jednym z wydarzeń towarzyszących obchodom Święta Instytutu, ustanowionego na pamiątkę inauguracji działalności Państwowego Instytutu Geologicznego w maju 1919 roku.

Ważnym wydarzeniem tegorocznego święta jest prezentacja strategii działania Państwowego Instytutu Geologicznego na lata 2010 – 2015. Strategię przedstawi dyrektor Instytutu doc. dr hab. Jerzy Nawrocki (24 maja, godzina 15:00, Muzeum Geologiczne – sala 15)

Obchody tegorocznego święta zakończy koncert fortepianowy w ogrodach Instytutu – w repertuarze utwory Fryderyka Chopina (24 maja, godzina 15:20).

Kontakt – więcej informacji:
Mirosław Rutkowski – rzecznik prasowy
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
tel. 500 076 985