Projekt pn. Wstępna ocena możliwości magazynowania energii cieplnej w poziomach wodonośnych na obszarze Polski (ATES) realizowany był w latach 2023-2024 przez zespół Państwowego Instytutu Geologicznego – Państowego Instytutu Badawczego pod kierunkiem dr Moniki Konieczyńskiej we współpracy z zespołem Instytutu Gospodarowania Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, którym kierował dr inż. Maciej Miecznik oraz z zespołem Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej im. S. Staszica w Krakowie kierowanym przez mgr inż. Marka Hajto. Projekt był finansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jako zadanie wykonywane przez państwową służbę geologiczną w zakresie ochrony georóżnorodności i geologii środowiskowej.
W ramach projektu przeprowadzono ocenę możliwości stosowania w Polsce technologii sezonowego magazynowania ciepła i chłodu w użytkowych poziomach wodonośnych (ang. aquifer thermal energy storage, ATES) występujących do głębokości 200 m od powierzchni terenu. Ocena dotyczyła:
- naturalnego potencjału występujących w Polsce użytkowych poziomów wodonośnych do głębokości 200 m do efektywnego magazynowania ciepła i chłodu oraz ich udostępniania z wykorzystaniem wód podziemnych;
- oddziaływań środowiskowych tego rodzaju sposobu korzystania z wód podziemnych;
- zagrożeń dla działania systemów takiego typu wynikających z naturalnych parametrów występujących w Polsce wód podziemnych;
- otoczenia formalno-prawnego dla tego typu inwestycji.
W ramach projektu wykonano mapę potencjału naturalnego poziomów wodonośnych dla magazynowania ciepła i chłodu, zakupiono i przetestowano w terenie aparaturę badawczą pozwalającą na miarodajną ocenę warunków hydrochemicznych wód podziemnych pod kątem ich wykorzystania w systemach magazynowania ciepła i chłodu oraz na monitorowanie pracy takich systemów, przeprowadzono badania modelowe zmian chemizmu wód występujących w Polsce przy zmianie ich naturalnej temperatury, zidentyfikowano możliwe wzajemne oddziaływania systemów ATES i środowiska wód podziemnych oraz związane z tym zagrożenia, przygotowano internetową bazę wiedzy o magazynowaniu energii cieplnej w warstwach wodonośnych oraz, we współpracy z kancelarią prawniczą, opracowano ekspertyzę na temat aspektów formalno-prawnych budowy i eksploatacji takich systemów w Polsce.
