W Gnieźnie zakończono prace przy pierwszym w historii miasta odwiercie geotermalnym Gniezno GT-1, zlokalizowanym przy ulicy Gdańskiej. Rozpoczęta w listopadzie 2023 r. inwestycja, realizowana w ramach programu priorytetowego „Udostępnianie wód termalnych w Polsce”, potwierdziła występowanie wód termalnych o parametrach umożliwiających ich wykorzystanie w celach ciepłowniczych.
Wykonawcą odwiertu była spółka Algeo Sp. z o.o., natomiast nadzór i dozór geologiczny oraz funkcję Inżyniera Kontraktu pełniła firma Multiconsult Polska Sp. z o.o. Projekt, którego wartość wyniosła ponad 15,8 mln zł, został w całości sfinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, bez udziału budżetu miasta.
Fot. Wieża wiertnicza firmy Algeo Sp. z o.o. podczas prac przy odwiercie Gniezno GT-1
Odwiert wykonano do głębokości 2252 m, przy czym poziom wodonośny dolnej jury został rozpoznany na głębokości od około 2010 do 2201 m. Badania hydrogeologiczne potwierdziły możliwość uzyskania z otworu wydajności na poziomie 195 m³/h przy temperaturze wody wynoszącej 75,5°C i mineralizacji szacowanej na 110–130 g/l. Uzyskane wyniki wskazują na wysoki potencjał cieplny i użytkowy złoża – zarówno w zakresie zastosowań ciepłowniczych, jak i balneologicznych czy rekreacyjnych.
Fot. Próbki skał pobrane z odwiertu Gniezno GT-1 podczas prac wiertniczych
Z analiz przeprowadzonych przez specjalistów z Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Gnieźnie wynika, że przy uzyskanych parametrach odwiert może zapewnić moc cieplną rzędu 6 MW. Wysoka mineralizacja wód stanowi jednak istotne wyzwanie technologiczne, zwłaszcza w zakresie ich eksploatacji i utylizacji po wykorzystaniu.
Szacuje się, że pełne uruchomienie systemu geotermalnego, obejmujące wykonanie kolejnych otworów – w tym zatłaczającego – oraz budowę niezbędnej infrastruktury, wymagałoby nakładów finansowych na poziomie około 100 mln zł. Realizacja przedsięwzięcia wiązać się będzie z kilkuletnim procesem inwestycyjnym, obejmującym m.in. uzyskanie decyzji środowiskowych, koncesyjnych i budowlanych.
Fot. Zabudowa głowicy odwiertu Gniezno GT-1 - element zabezpieczenia i kontroli eksploatacji ujęcia wód termalnych
Ministerstwo Klimatu i Środowiska zadeklarowało wsparcie dla rozwoju projektów geotermalnych w regionie. Jak podkreśla minister Paulina Hennig-Kloska, geotermia cieplna może nie stanowić dominującego źródła energii w skali kraju, jednak dla poszczególnych miast i gmin stanowi istotny element lokalnej transformacji energetycznej, sprzyjający dekarbonizacji i wzmacnianiu bezpieczeństwa energetycznego.
Geotermia w Gnieźnie wpisuje się w szerszy proces rozwoju energetyki geotermalnej w Wielkopolsce. W regionie funkcjonują już instalacje w Kole i Koninie, a w najbliższym czasie planowane jest uruchomienie geotermii w Turku.
Tekst: Paulina Kopera
Zdjęcia: Urząd Miejski w Gnieźnie
