Wpływ zróżnicowania litologicznego serii ewaporatowych na rozwój struktur wewnątrz wysadów solnych

Rodzaj: Krajowy

Kategoria wyszukiwania: geologia surowcowa
mineralogia i petrografia

Słowa kluczowe:wysady solne, litologia, ewaporaty

Rok rozpoczęcia: 2014

Rok ukończenia: 2017

Kierownik projektu: Marta Adamuszek

Główny zleceniodawca:PIG-PIB

Żródło finansowania:Narodowe Centrum Badań i Rozwoju

Projekt pt. „Wpływ zróżnicowania litologicznego serii ewaporatowych na rozwój struktur wewnątrz wysadów solnych” był finansowany przez NCN. Prowadzone prace koncentrowały się wokół analizy wyników modelowania numerycznego w kontekście początkowego etapu rozwoju deformacji w wysadzie solnym Kłodawa.

Dla przypadku modelu ścinania prostego stworzono model geometryczny ewolucji fałdów futerałowych wokół powierzchni poślizgu dla odkształcenia ścięciowego oraz wyprowadzono analityczne wyrażenie na ewolucję parametrów geometrycznych fałdu. Dodatkowo stworzono diagram zależności, który pozwala na podstawie geometrycznych parametrów fałdów oszacować wielkość odkształcenia ścięciowego.

Dla przypadku modelu jednoczesnego ścinania prostego i czystego wskazano na nietrywialny związek między deformacją w tle a kształtem fałdów futerałowych, który pozwala na oszacowanie typu deformacji oraz rozmiaru odkształceń dla naturalnych struktur fałdowych.

Prowadzone badania numeryczne wskazały na istotny wpływ niejednorodności litologicznych na styl deformacji serii ewaporatowej. Badania te pozwolą lepiej zrozumieć początkowe etapy deformacji w wysadzie solnym Kłodawa, gdzie najstarsze kompleksy solne wykazują bardziej złożoną deformację niż młodsze kompleksy solne, a kompleks soli starszych oddzielony jest od kompleksu solnego warstwą anhydrytu głównego A3 o dużej miąższości.

Ustalono, że obecność miąższach i sztywnych warstw, np. warstw anhydrytowych w solach, wpływa na kierunek i tempo przepływu skał solnych, architekturę wewnętrzną tworzącej się struktury solnej oraz jej kształt. Intensywna deformacja kompleksu solnego obserwowana jest zasadniczo w strefie przyuskokowej, a aktywność uskoku jest głównym czynnikiem wpływającym na tempo i kierunek płynięcia soli.

Ponadto prowadzono badanie tempa przemieszczania się ciężkich inkluzji i ich wpływu na stabilność wewnętrzną wysadu. W szczególności badane jest tempo opadania porozrywanych fragmentów anhydrytu lub dolomitu tworzących horyzonty. Badania prowadzone są głównie przy użyciu metod numerycznych przy użyciu własnych kodów zaimplementowanych w środowisku MATLAB.

W ramach projektu zostało zakupione komercyjne oprogramowanie ABAQUS, które stanowi potencjalne źródło rozwoju nowych możliwości. W związku z tym, prowadzone są symulacje numeryczne przy użyciu tych dwóch narzędzi. Taki dwutorowy system pracy pozwala na krzyżową weryfikację wyników symulacji. Należy podkreślić, że analiza stabilności wewnętrznej struktur solnych jest istotnym czynnikiem planowania budowy podziemnych magazynów w wysadach solnych, a w szczególności długoterminowego składowania materiałów radioaktywnych.