Relacja z 14th International Jurassica Conference & Workshop of the ICS Berriasian Group w Bratysławie

W dniach 10 - 15 czerwcach 2019 r.odbyła się w Bratysławie "14th International Jurassica Conference & Workshop of the ICS Berriasian Group". Konferencja została zorganizowana przez Instytut Nauk o Ziemi Słowackiej Akademii Nauk i Wydział Nauk Przyrodniczych Commenius Uniwersity. W trakcie wydarzenia pracownicy Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB zaprezentowali 4 postery i wygłosili 3 referaty.

Ta tematyczna konferencja była kontynuacją wieloletniego cyklu dotyczącego systemu jurajskiego. Z początku były to spotkania tylko polskich badaczy, potem z udziałem słowackich i czeskich, a obecnie udział w nim biorą naukowcy z całej Europy Środkowej.

odsloniecie granicy jura kreda brodno pieniny

Wycieczka terenowa w trakcie konferencji. Odsłonięcie granicy jura-kreda. Brodno, Pieniny

Tegoroczna konferencja była dedykowana Profesorowi Andrzejowi Wierzbowskiemu, wieloletniemu pracownikowi Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego i Państwowego Instytutu Geologicznego – PIB, w 80-lecie urodzin i 60-lecie pracy badawczej. Wybitny dorobek Profesora podsumował prof. dr hab. Grzegorz Pieńkowski z PIG-PIB. Nie było to łatwe zadanie, z uwagi na rozległość zainteresowań naukowych i dokonań prof. Wierzbowskiego.

Sam Jubilat przedstawił stratotyp (GSSP) granicy kimerydu na szkockiej wyspie Skye, zatwierdzony niedawno przez Międzynarodową Subkomisję Stratygrafii Jury. Profesor przez 20 lat kierował pracami zespołu  i włożył decydujący wkład w to wielkie - w skali globalnej - osiągnięcie.

Podczas konferencji w 8 sesjach referatowych i sesji posterowej przedstawiono 53 prezentacje i postery. Obejmowały one szeroki zakres związany ze stratygrafią, paleotektoniką, paleoklimatem i sedymentacją utworów jury. Najwięcej referatów dotyczyło domeny tetydzkiej. Zwracał uwagę postęp, jaki dokonał się w interpretacjach paleotektonicznych Karpat (Tatricum, Infratatricum, Fatricum) i rekonstrukcjach pierwotnego obrazu paleogeograficznego Tetydy.

Pracownicy PIG-PIB przedstawili następujące postery i referaty:

  • Grzegorz Pieńkowski - A relationship between carbon - isotopes and soil carbon - a tool for temperature estimates in the Rhaetian and Early Jurassic,
  • Hubert Wierzbowski - New data on the Lower to Middle Jurassic transitional beds of the Czertezik Succession, Pieniny Klippen Belt, Poland,
  • Anna Feldman - Olszewska - The problem of occurrence of the Aalenian in central Poland as based on revision of the ammonite fauna and dinoflagellate cysts :preliminary data,
  • Jolanta Iwańczuk - A preliminary study of Toarcian deposits of the Krizna unit (Tarta Mts.) which possibly correspond to the Oceanic Anoxic Event,
  • Jacek Grabowski - Magneto- and biostratigraphy of the Jurassi-Cretaceous transition in the Transdanubain Range (Hungary); współautorzy: D. Lodowski, I. Fozy, A. Pszczółkowski, O.Szives oraz
    Lithogenic input and paleoredox variations around the Jurassic/Cretaceous-boundary: new data from a thick Late Tithonian to Berriasian deep-water carbonate succesion in the Northern Calcareous Alps; współautorzy: H-J. Hirschhuber, H-J.Gawlick,
  • Urszula Hara - Lower Cretaceous bryozoans of the northern Tethyan carbonate platform.

Tegoroczna konferencja była połączona ze spotkaniem roboczej grupy granicy jura/kreda (ICS Berriasian Group), mającej na celu zdefiniowanie tej granicy w skali globalnej. Spotkały się tu konkurencyjne poglądy dwóch grup badawczych, wychodzące z radykalnie odmiennych punktów widzenia. Był to przyczynek do szerszego problemu, jakim jest tradycja podziałów stratygraficznych, sięgających jeszcze XIX wieku i wymogów, jakie stawiane są obecnie profilom stratotypowym.

W przypadku dolnej granicy beriasu (i jednocześnie ostatniej niezdefiniowanej granicy systemu w fanerozoiku – kredy) podejście „tradycyjne” natrafia na problem ze znalezieniem jednoznacznego, spełniającego wszystkie kryteria formalne wskaźnika korelowalnej w skali globalnej granicy. Natomiast podejście „rewolucyjne” może przynieść lepsze rozwiązanie, ale będzie skutkować wyznaczeniem granicy w obrębie beriasu, a nawet w jego stropie, co skutkowałoby praktyczną likwidacją tego piętra i rozciągnięciem tytonu (i jury) aż do spągu walanżynu.

Wybrano także nowy zarząd grupy roboczej Jurassica (w tym Jolantę Iwańczuk i Huberta Wierzbowskiego z PIG-PIB). Planowana jest następna konferencja - jej organizacją zajmą się naukowcy z Niemiec, tym samym rozszerzając zasięg grupy roboczej o kolejny kraj.

Należy podkreślić znakomitą organizację konferencji przez koleżanki i kolegów ze Słowacji, przy współpracy z pracownikami naszego Instytutu, którzy zasiadali w radzie organizacyjnej (Jolanta Iwańczuk) i naukowej (Jacek Grabowski) konferencji, a także aktywny udział pięciu pracowników naszego Instytutu w sesjach i dyskusjach naukowych. Miła atmosfera jest już tradycją tych cyklicznych konferencji.

Tekst: Grzegorz Pieńkowski
Współpraca: Hubert Wierzbowski
Zdjęcie: Józef Michalik