PIG-PIB na XLII Ogólnopolskiej Konferencji Kartograficznej

W dniach 17-18 września w Krakowie odbyła się XLII Ogólnopolska Konferencja Kartograficzna, której tematem przewodnim była generalizacja map w technologii cyfrowej. W wydarzeniu czynny udział wzięli przedstawiciele Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB.

Organizatorami wydarzenia byli: Oddział Kartograficzny Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej oraz Komisja Geoinformatyki Polskiej Akademii Umiejętności.

Uczestnicy zaprezentowali wyniki swoich badań, które skupiały się na narzędziach i metodach generalizacji różnych typów obiektów (punktowe, liniowe i poligonowe). Szczególnie ciekawe były zestawienia i porównania funkcjonalności różnych programów wykorzystywanych w kartografii. Przedstawiano też wyniki badań percepcji odbiorców map turystycznych.

karto

42 Ogólnopolska Konferencja Kartograficzna

Podczas konferencji przedstawiciele Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB zaprezentowali dwa postery:

Pierwszy poster przedstawiał doświadczenia w wykorzystaniu oprogramowania FME (Feature Manipulation Engine) firmy Safe Software do pracy z geologicznymi danymi kartograficznymi. FME jest narzędziem typu „extract, transform, load” (ETL), które przy przetwarzaniu dużej ilości danych przestrzennych jest znacznie bardziej wydajne od oprogramowania GIS. Drugi poster miał za zadanie przybliżenie środowisku kartografów i geodetów problematyki generalizacji map geologicznych i wynikających z niej trudności w pełnym zautomatyzowaniu prac.

karto4

Katarzyna Jóźwik prezentuje jeden z posterów na konferencji

Jako przykładów w posterach użyto wstępnych wyników prac nad generalizacją map geologicznych. Prace te są wykonywane w ramach polskiej części Międzynarodowej Mapy Czwartorzędu Europy (IQUAME) oraz projektu „Opracowanie nowej edycji trzech Map Geologicznych Polski w skali 1:500 000, wersja A - zakryta, B - bez czwartorzędu, C - bez kenozoiku”. W projekcie IQAME wykorzystano oprogramowanie FME, gdyż zapewnia znacznie większą wydajność procesów niż oferowany przez ESRI Model Builder. FME dzięki obszernym możliwościom wykorzystania zdobywa coraz większą popularność zarówno w krajowym, jak i międzynarodowym środowisku kartograficznym. W przypadku drugiego projektu testowano skrypt napisany dla środowiska ESRI opracowany przez kanadyjską służbę geologiczną. Oba przykłady pokazują, że rola geologa w procesie automatycznej generalizacji nadal jest znacząca.

Prezentowane postery spotkały się z zainteresowaniem nie-geologów. Zagadnienia dyskutowane podczas sesji pokazały, jak bardzo problematyka geologiczna jest trudna dla innych odbiorców. Niezrozumienie zasad intersekcji, w przypadku geologii, znacząco wpływałoby na proces generalizacji. Wobec powyższych wydaje się, że omawiane podczas konferencji badania percepcji odbiorców map powinny być prowadzone szerzej, nie tylko dla map turystycznych, lecz także dla map geologicznych. Pozwoliłoby to w lepszym stopniu spełnić oczekiwania odbiorców i mogło wpłynąć na stopień zrozumienia geologii przez społeczeństwo.

karto2

Postery PIG-PIB wzbudzały duże zainteresowanie uczestników konferencji

W ramach XLII Ogólnopolskiej Konferencji Kartograficznej dr inż. Anna Małka z Oddziału Geologii Morza PIG-PIB przedstawiła referat pt. „Mapa ryzyka osuwiskowego Gdyni”. Celem badań zaprezentowanych w wystąpieniu była ocena podatności i ryzyka osuwiskowego dla obszaru charakteryzującego się rzeźbą młodoglacjalną, będącego dodatkowo terenem zurbanizowanym i nadmorskim. Tego typu badania nie były do tej pory w Polsce prowadzone dla terenów miejskich. Zwykle ograniczano się jedynie do inwentaryzacji osuwisk. Modelowanie wykonano w oparciu o metody statystyczne i techniki GIS. W ocenie podatności zastosowano metodę wag przesłanek (WofE), osuwiskową metodę indeksową (LIM) oraz metodę regresji logistycznej (LR). Najlepszy model podatności osuwiskowej (LR) połączono z wrażliwością badanego obszaru. W rezultacie powstała jakościowa mapa ryzyka osuwiskowego Gdyni w skali 1: 10 000.

Duży wpływ na adekwatność analiz przestrzennych ma dokładność i sposób generalizacji danych przestrzennych stosowanych w przetworzeniach wejściowych. Ze względu na niepewność danych cyfrowych nawet skomplikowane narzędzia GIS nie ochronią przed błędami w prognozowaniu, mimo to nawet przybliżone wyniki mogą mieć ogromną wartość w procesach planistycznych i mogą wspomagać bezpieczne zarządzanie przestrzenią miejską.

Tekst: Katarzyna Jóźwik, Joanna Przasnyska, Urszula Stępień, Anna Tekielska, Anna Małka