Trzęsienie ziemi Vanuatu

2 października 2021 r. o godz. 06:29:18.5 UTC, tj. 18:29:18.5 czasu lokalnego, w regionie Vanuatu (na południowy wschód od archipelagu Nowe Hebrydy) zanotowano bardzo silne podmorskie trzęsienie ziemi. Jego magnitudę oceniono na M7.3. Epicentrum zdarzenia zlokalizowano około 495 km na południowy zachód od Suva, Fidżi (ponad 77 tys. mieszkańców) oraz 451 km na SSW od Nadi, Fidżi (ponad 42 tys. mieszkańców). Źródło wstrząsów według European Mediterranean Seismological Centre (EMSC) zlokalizowane zostało na głębokości 537 km

 

Parametry zjawiska sejsmicznego z 2 października 2021 r., godz. 06:29:18.5 UTC w regionie Vanuatu.

vanuatu tab 1

 

vanuatu mapa 1

Lokalizacja epicentrum trzęsienia ziemi o magnitudzie M7.3 z 2 października 2021 r., godz. 06:29:18.5 UTC w regionie Vanuatu (oprac. PSG, mapa bazowa: OSM).

 

Epicentrum zjawiska zlokalizowane było w obszarze Pacyficznego Pierścienia Ognia, który charakteryzuje się częstym występowaniem zjawisk sejsmicznych. Ze względu na znaczne oddalenie od terenów zamieszkałych przez ludzi, trzęsienie ziemi było odczuwalne w stopniu słabym na wyspach położonych w otoczeniu epicentrum tj. na obszarach Vanuatu, Fidżi oraz Nowej Kaledonii. Nie odnotowano informacji o stratach materialnych. Amerykańskie Centrum Ostrzegania przed Tsunami na Hawajach nie wydało ostrzeżenia o tsunami.

 

vanuatu mapa 2

Lokalizacja epicentrum (na poziomie regionalnym i lokalnym) zjawiska sejsmicznego o magnitudzie M7.3 z 2 października 2021 r., godz. 06:29:18.5 UTC (oprac. EMSC)

 

Charakterystyka aktywności sejsmicznej w okresie od 25 września do 9 października 2021 r., czyli 7 dni przed i po wystąpieniu omawianego zdarzenia, została podsumowana w poniższej tabeli oraz przedstawiona na mapie. W okresie tym zarejestrowano 13 zdarzeń sejsmicznych o magnitudzie M>2.5, w tym 7 zjawisk o magnitudzie M>4.5. Po wstrząsie głównym o magnitudzie M7.3 miały miejsce dwa wstrząsy wtórne (M4.8 po około 15 minutach od wstrząsu głównego i M4.2 po około 8 godzinach). 9 października 2021 r. zanotowano w tym regionie kolejne silne trzęsienie ziemi o magnitudzie M6.8 – było to również trzęsienie zlokalizowane na dużej głębokości, nie było również ostrzeżenia o tsunami.

 

Statystyka zjawisk sejsmicznych oraz charakterystyka aktywności sejsmicznej w regionie epicentralnym mierzona dobową liczbą zidentyfikowanych zdarzeń sejsmicznych o magnitudzie M>=2.0 w okresie od 25 września do 9 października 2021 r. – oprac. PSG na podst. danych EMSC.

vanuatu tab 2

 

vanuatu mapa 3

Lokalizacja epicentrum trzęsienia ziemi o magnitudzie M7.3 (wstrząs główny z 2 października 2021 r., godz. 06:29:18.5 UTC) w regionie Vanuatu oraz epicentrów wstrząsów o magnitudzie M>=2.5, zarejestrowanych przed oraz po wstrząsie głównym w okresie od 25 września 9 października 2021 r. (oprac. PSG, dane EMSC, mapa bazowa: OSM).

 

Najsilniejsze zjawisko w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 10 października 2021 r. miało magnitudę M7.3 i zostało opisane w niniejszym artykule. W okresie tym miało miejsce 884 zjawisk, w tym 558 o magnitudzie M>4.5. Aktywność sejsmiczna regionu Vanuatu mierzona dobową liczbą zjawisk sejsmicznych jest zmienna w czasie, a liczba zjawisk waha się od 0 do kilkunastu trzęsień w ciągu doby. Lokalizacja wszystkich wstrząsów z tego okresu została pokazana na mapie. Uwagę zwraca lokalizacja epicentrów zjawisk sejsmicznych, które miały miejsce w regionie Vanuatu. Większość z nich koncentruje się w obszarze wysp Vanuatu, natomiast zjawisko opisywane w artykule znajduje się na południowy wschód od tego obszaru.

 

Statystyka zjawisk sejsmicznych o magnitudzie M>=2.0 w okresie 1 stycznia do 10 październikac2021 r. w regionie Vanuatu – oprac. PSG na podst. danych EMSC.

vanuatu tab 3

 

vanuatu tab 4

Aktywność sejsmiczna obszaru mierzona dobową liczbą zjawisk sejsmicznych w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 10 października 2021 r. – oprac. PSG na podst. danych EMSC.

 

vanuatu mapa 4

Lokalizacja epicentrum trzęsienia ziemi o magnitudzie M7.3 (wstrząs główny z 2 października 2021 r. godz. 06:29:18.5 UTC) oraz epicentrów wstrząsów o magnitudzie M>=2.0, zarejestrowanych w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 10 października 2021 r. (oprac. PSG, dane EMSC, mapa bazowa: OSM).

 

Opisywane trzęsienie ziemi rejestrowane było również w sieci PSG_Sejs_NET państwowej służby geologicznej. Na poniższym rysunku pokazano zapisy falowe składowych Z, N, E wektora prędkości fal sejsmicznych zanotowane na stacjach PG14 (Hołowno, gm. Podedwórze, pow. parczewski) i PG15 (Dziwie, gm. Przedecz, pow. kolski) monitoringu sejsmicznego w laboratoriach geodynamicznych PSG.

Odległość stacji PG14 od epicentrum wstrząsów wynosi około 15800 km (142.4°), natomiast od stacji PG15 około 16000 km (143.7°). Wystąpienia fal sejsmicznych PKP zostały zarejestrowane odpowiednio na stacji PG14 o godz. 06:47:44.9 UTC, tj. po upływie 18 min 26.4 s od momentu zdarzenia, natomiast na stacji PG15 o godz. 06:47:51.0 UTC, tj. po upływie 18 min 32.5 s.

 

vanuatu sejsmo 1

Obraz falowy z zapisem rejestracji trzęsienia ziemi o magnitudzie M7.3 z epicentrum w regionie Vanuatu z 2 października 2021 r., godz. 06:29:18.5 (UTC) zarejestrowany przez szerokopasmowe stacje sejsmologiczne PSG zlokalizowane w laboratoriach geodynamicznych: w Hołownie (PG14) oraz w Dziwiu (PG15). Czerwonym kolorem zaznaczone zostało wstąpienia fali PKP.

 

Opisywane trzęsienie ziemi odwzorowało się również w zapisie monitoringu składowej pionowej siły ciężkości w laboratorium geodynamicznym stacji PSG w Hołownie. Obraz falowy zjawiska został zarejestrowany grawimetrem pływowym gPhoneX nr 165.

Na poniższym rysunku zaprezentowano trzy ścieżki z monitoringu pola grawitacyjnego zarejestrowane w trakcie przejścia przez punkt obserwacji fal sejsmicznych wygenerowanych w źródle trzęsienia ziemi z epicentrum zlokalizowanym w regionie Vanuatu. Pierwsza ścieżka (wykres A) pokazuje zmiany przyspieszenia pionowej składowej pola siły ciężkości, druga (wykres B) zmiany składowej pionowej prędkości gruntu, zaś ścieżka trzecia (wykres C) zmiany położenia (amplituda składowej pionowej) drgań podłoża w punkcie obserwacji.

 

vanuatu sejsmo 2

Fragment zapisu z monitoringu grawimetrycznego pola siły ciężkości na stacji PSG w Hołownie PG14 (gm. Podedwórze, pow. parczewski) zarejestrowanego w trakcie przejścia przez punkt obserwacji grawimetrycznych fal sejsmicznych wygenerowanych w ognisku trzęsienia ziemi o magnitudzie M7.3 z 2 października 2021 r., godz. 06:29:18.5 (UTC). Czerwonym kolorem zaznaczone zostało wstąpienie fali PKP.


Informację przygotował zespół z Centrum Geozagrożeń: Tomasz Czerwiński, Mirosław Musiatewicz, Przemysław Kowalski i Kamila Karkowska

Opracowanie: Maja Kowalska, Zakład Kartografii Geologicznej