Parametry zjawiska sejsmicznego z 14 listopada 2021 r., godz. 12:07:03.8 UTC, region: Iran południowy.
Parametry zjawiska sejsmicznego z 14 listopada 2021 r., godz. 12:08:39.0 UTC, region: Iran południowy.
Wstrząsy spowodowały śmierć co najmniej jednej osoby. W prowincjach dotkniętych skutkami trzęsień zgłoszono przerwy w dostawie prądu i Internetu, a niektóre z nich również doświadczyły zakłóceń w działaniu telefonii stacjonarnej.
Lokalizacja epicentrów trzęsień ziemi o magnitudach M6.0 i M6.3 z 14 listopada 2021 r., odpowiednio godz. 12:07:03.8 UTC i 12:08:39.0 UTC w regionie Iran południowy (oprac. PSG, dane: EMSC, mapa bazowa: CIA).
Wstrząsy miały miejsce na styku Płyty Eurazjatyckiej z mniejszą Płytą Arabską poruszającą się w tym regionie z prędkością około 20 mm/rok. Obszar ten jest nawiedzany przez liczne zjawiska sejsmiczne, jednak rzadko osiągają one magnitudę powyżej M6. W ciągu ostatnich 20 lat w promieniu 200 km od lokalizacji omawianego wstrząsu miało miejsce 16 zjawisk o M6 lub większej, ale żadne z nich nie przekroczyło M6.5 (na podstawie danych z International Seismological Centre).
Lokalizacja epicentrów (na poziomie regionalnym) zjawisk sejsmicznych o magnitudach M6.0 i M6.3 z 14 listopada 2021 r., odpowiednio godz. 12:07:03.8 UTC i 12:08:39.0 UTC w regionie Iran południowy (oprac. EMSC)
Terytorium Iranu jest obszarem aktywnym sejsmicznie (strefa subdukcji Płyty Arabskiej i Płyty Euroazjatyckiej). W okresie od 1 do 18 listopada 2021 r. zarejestrowanych zostało 60 wstrząsów o magnitudach od M2.1 do M6.3. W przypadku 58 zjawisk (96.7%) wyznaczona magnituda przekroczyła próg odczuwalności. W analizowanym okresie zarejestrowanych zostało 9 wstrząsów o magnitudzie >M4.5.
Statystyka zjawisk sejsmicznych zarejestrowanych na terytorium Iranu od 1 do 18 listopada 2021 r. (oprac. PSG na podstawie danych EMSC).
Mapa lokalizacji epicentrów wstrząsów sejsmicznych dokumentująca aktywność sejsmiczną na terytorium Iranu w okresie od 1 do 18 listopada 2021 r. (oprac. PSG, dane: EMSC, mapa bazowa: CIA).
W okresie od 1 do 18 listopada 2021 r. najwięcej zjawisk zostało zlokalizowanych w regionie Iran południowy, a zwiększenie aktywności sejsmicznej w tym regionie można zaobserwować od 13 listopada br.
Dobowa liczba zjawisk sejsmicznych na terytorium Iranu w okresie od 1 do 18 listopada 2021 r. (oprac. PSG, dane EMSC). Kolorem fioletowym pokazana została liczba zjawisk regionu Iran południowy.
W analizowanym okresie najsilniejsze zjawisk zarejestrowano 14 listopada. Miało ono magnitudę M6.3 i poprzedzone zostało wstrząsem o magnitudzie M6.0 (około 1,5 minuty wcześniej). Było odczuwalne w silnym stopniu (na poziomie VI i VII w skali Mercallego) w obszarze epicentralnym. Na rysunku poniżej zaprezentowane zostały mapy zasięgu odczuwalności zdarzenia (źródła: USGS i EMSC). Na mapie przygotowanej przez EMSC zostały naniesione lokalizacje respondentów EMSC raportujących o dostrzeżonym zjawisku i jego przebiegu. Oszacowanie odczuwalności zjawiska na poszczególnych poziomach zostało dodatkowo podsumowane w tabeli. Opisywane trzęsienie było zjawiskiem odczuwalnym w południowej części Iranu, ale również w północnej części Zjednoczonych Emiratów Arabskich.
Mapy zasięgu intensywności i odczuwalności trzęsienia ziemi o magnitudzie M6.3 z 14 listopada 2021 r., z epicentrum zlokalizowanym w regionie Iran południowy – oprac. USGS (lewy) oraz EMSC (prawy).
Szacowana liczba ludności wraz ze stopniem odczuwalności zjawiska M6.3 z 14 listopada 2021 r. dla obszaru pokazanego na mapie około 400 km wokół epicentrum (oprac. USGS).
Oba trzęsienia ziemi z 14 listopada 2021 r. były również rejestrowane w sieci PSG_Sejs_NET państwowej służby geologicznej. Na poniższym rysunku pokazano zapisy falowe składowych Z, N, E wektora prędkości fal sejsmicznych zarejestrowane na stacji PG14 w Hołownie (gm. Podedwórze, pow. parczewski) monitoringu sejsmicznego w laboratorium geodynamicznym PSG.
Obraz falowy z zapisem rejestracji dwóch trzęsień ziemi o magnitudach M6.0 (1) i M6.3 (2) z epicentrum w regionie Iran południowy z 14 listopada 2021 r., odpowiednio godz. 12:07:03.8 UTC i 12:08:39.0 UTC zarejestrowany przez szerokopasmową stację sejsmologiczną PSG zlokalizowaną w laboratorium geodynamicznym w Hołownie (PG14). Czerwonym kolorem zaznaczone zostały wstąpienia fal P i S dla obu zjawisk sejsmicznych. Odległość stacji PG14 od obu epicentrów wynosi około 3820 km (34.3°). Pierwsze wstąpienia fal sejsmicznych (P) zarejestrowane zostały na stacji PG14 o godz. 12:13:50.0 UTC dla zjawiska M6.0 i o godz. 12:15:25.1 UTC dla zjawiska M6.3, tj. po upływie 6 min 46 s od czasu w ognisku określonego w bazie EMSC.
Trzęsienia ziemi o magnitudach M6.0 i M6.3 z 14 listopada 2021 r., których epicentra były zlokalizowane w regionie Iran południowy odwzorowały się również w zapisie monitoringu składowej pionowej siły ciężkości w laboratorium geodynamicznym stacji PSG w Hołownie. Obraz falowy zjawiska został zarejestrowany grawimetrem pływowym gPhoneX nr 165.
Na rysunku zaprezentowane zostały trzy ścieżki z monitoringu pola grawitacyjnego zarejestrowane w trakcie przejścia przez punkt obserwacji fal sejsmicznych wygenerowanych w źródle trzęsienia ziemi z epicentrum zlokalizowanym w regionie Iran południowy. Pierwsza ścieżka (wykres A) pokazuje zmiany przyspieszenia pionowej składowej pola siły ciężkości, druga (wykres B) zmiany składowej pionowej prędkości gruntu, zaś ścieżka trzecia (wykres C) zmiany położenia (amplituda składowej pionowej) drgań podłoża w punkcie obserwacji.
Fragment zapisu z monitoringu grawimetrycznego pola siły ciężkości na stacji PSG PG14 w Hołownie (gm. Podedwórze, pow. parczewski) zarejestrowany w trakcie przejścia przez punkt obserwacji grawimetrycznych fal sejsmicznych wygenerowanych w ogniskach trzęsień ziemi o magnitudach M6.0 (1) i M6.3 (2) z epicentrum w regionie Iran południowy z 14 listopada 2021 r., odpowiednio godz. 12:07:03.8 UTC i 12:08:39.0 UTC. Czerwonym kolorem zaznaczone zostały pierwsze wstąpienia fali P dla obu zjawisk sejsmicznych.
Informację przygotował zespół z Centrum Geozagrożeń: Tomasz Czerwiński, Mirosław Musiatewicz, Przemysław Kowalski i Kamila Karkowska
Opracowanie: Maja Kowalska, Zakład Kartografii Geologicznej
