Po czteroletniej przerwie spowodowanej pandemią Covid-19 geolodzy z całego kraju zostali zaproszeni do Małopolski na 88. Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Zjazd pod hasłem przewodnim „Perspektywy badań geologicznych, hydrogeologicznych i poszukiwań złóż w Małopolsce w 120-lecie teorii płaszczowinowej w Karpatach” odbył się w dniach 17-20 maja 2023 r. w Dobczycach. Podczas Zjazdu zaprezentowano najnowszy stan badań geologicznych, jak również praktyczne aspekty wykorzystania tej wiedzy w przyszłości.
Patronat nad Zjazdem objęło Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz dr Piotr Dziadzio – Główny Geolog Kraju, Pełnomocnik Rządu ds. Polityki Surowcowej Państwa, który otwierając spotkanie odniósł się do budowy geologicznej oraz zasobów surowcowych Małopolski. Podczas otwarcia wystąpił również dyrektor PIG-PIB dr inż. Mateusz Damrat oraz burmistrz Gminy i Miasta Dobczyce Tomasz Suś.
Otwarcie Zjazdu przez ministra Piotra Dziadzio, Głównego Geologa Kraju (fot. K. Ninard)
Wystąpienie Mateusza Damrata, dyrektora PIG-PIB (fot. K. Ninard)
W tegorocznym Zjeździe uczestniczyło 110 osób. Przede wszystkim byli to przedstawiciele wyższych uczelni (Uniwersytety: Jagielloński, Warszawski, Wrocławski, Akademia Górniczo-Hutnicza), Polskiej Akademii Nauk (Instytut Nauk Geologicznych, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią), instytutów badawczych (Instytut Nafty i Gazu – PIB oraz silna reprezentacja PIG-PIB). Nie zabrakło także członków Polskiego Stowarzyszenia Geotermicznego oraz pracowników firm wydobywczych (PKN ORLEN S.A. – Oddział Centralny PGNiG w Warszawie i ZGH Bolesław S.A. ).
Program Zjazdu był bardzo bogaty – łącznie zaprezentowano 55 referatów i posterów. Sesję referatową rozpoczęto wykładem na temat teorii płaszczowinowej Karpat – kiedy i w jaki sposób powstała, jakie koncepcje ścierały się ze sobą i jaki jest stan wiedzy na dzisiaj.
Pozostałe prezentacje, których łącznie zaprezentowano 19, obejmowały szeroki wachlarz zagadnień z zakresu geologii Małopolski – geologii regionalnej, geofizyki, geologii złożowej, sozologii, geozagrożeń oraz hydrogeologii. Prezentowane podczas referatów zagadnienia znalazły kontynuację i uzupełnienie podczas sesji posterowej, gdzie zaprezentowano aż 36 posterów, praktycznie z każdej dziedziny geologii.
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Rafał Sikora (Centrum Geozagrożeń PIG-PIB) prezentuje problemy badań zapadlisk w Małopolsce (fot. K. Ninard)
Prezentacja Roberta Kopciowskiego z Oddziału Karpackiego PIG-PIB (fot. K. Ninard)
Tradycyjnie integralną częścią Zjazdów są sesje terenowe. W tym roku uczestnikom zaproponowano udział aż w czterech sesjach. Pierwsza, podczas której przypomniano przełomową dyskusję Maurice Lugeona z Viktorem Uhligiem o płaszczowinowej budowie Tatr, odbyła się dzień przed Zjazdem.
Uczestnicy sesji terenowej w Tatrach (fot. PTGeol)
W drugim i trzecim dniu Zjazdu odbyły się sesje terenowe dotyczące:
- zagadnień jednostki okiennej Skrzydlnej – kluczowego i najbardziej kontrowersyjnego elementu zachodnich Karpat fliszowych (sesja B),
- występowania, eksploatacji i potencjału geotermicznego regionu oraz wód mineralnych i leczniczych między Dobczycami a Bukowiną Tatrzańską (sesja C),
- problemów sozologicznych związanych z zakończeniem eksploatacji rud Zn-Pb w rejonie olkuskim (sesja D).
Sesja terenowa w jednostce okiennej Skrzydlnej (fot. A. Kędzior)
Sesja terenowa w jednostce okiennej Skrzydlnej (fot. A. Kędzior)
Sesja terenowa w jednostce okiennej Skrzydlnej (fot. A. Kędzior)
Sesja terenowa „geotermia, wody mineralne i lecznicze Małopolski” (fot. J. Chowaniec)
Sozologiczna sesja terenowa na terenie eksploatacji rud Zn-Pb w rejonie Olkusza (fot. A. Gałaś)
Zjazdy PTGeol otwierają się dla młodych adeptów geologii, dlatego w tym roku do jego udziału zaproszono 30 studentów z kół naukowych Instytutu Nauk Geologicznych UJ i Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH. Organizując wydarzenie dla badaczy zajmujących się wszystkimi aspektami nauk o Ziemi, integrujemy geologów w wyjątkowej atmosferze stworzonej przez Polskie Towarzystwo Geologiczne.
Przedstawiciele kół naukowych ING UJ i WGGiOŚ AGH w towarzystwie Rafała Sikory – Przewodniczącego Zjazdu i Agaty Jarzynki – Sekretarza Komitetu Organizacyjnego Zjazdu
Tradycyjnie, Zjazd został przygotowany przez pracowników PIG-PIB oraz wymienionych wyżej jednostek naukowych z Krakowa. Komitetowi Organizacyjnemu przewodniczył dr Rafał Sikora z Centrum Geozagrożeń PIG-PIB, a z ramienia Instytutu wspomagali go Adam Kozłowski i Justyna Ryłko-Frocisz z Oddziału Karpackiego oraz Izabela Ploch i Jarosław Zacharski z Warszawy. Pomocy organizatorom udzielili pracownicy Urzędu Gminy i Miasta Dobczyce, Tatrzańskiego Parku Narodowego oraz Term Bukowina.
Szczegółowy program Zjazdu można znaleźć na stronie Polskiego Towarzystwa Geologicznego: http://www.ptgeol.pl/2023/05/11/cyrkularz-i-program-sesji-88-zjazdu-naukowego-ptgeol
Sponsorem Głównym Zjazdu był PKN ORLEN S.A. – Oddział Centralny PGNiG w Warszawie.
Tekst: Izabela Ploch, Rafał Sikora