W 2024 r. do opracowywanych dla całego kraju map geologicznych, hydrogeologicznych i geośrodowiskowych w skali 1:50 000 dołączą mapy geologiczno-inżynierskie. Cztery pierwsze arkusze pilotażowe: Gdańsk, Turek, Józefów i Zebrzydowice już zostały opracowane. Realizacja kolejnych 20 arkuszy rozpocznie się w 2024 r. Cyfrowe mapy geologiczno-inżynierskie będą mocnym wsparciem dla opracowywania planów zagospodarowania przestrzennego na poziomie regionalnym, wojewódzkim i krajowym.
W 2023 r. w ramach zakończonego zadania państwowej służby geologicznej została opracowana metodyka sporządzania, udostępniania i aktualizacji „Mapy geologiczno-inżynierskiej Polski w skali 1:50 000 (MGIP)”. Zgodnie z jej założeniami mapy geologiczno-inżynierskie zostaną opracowane dzięki procesom analiz przestrzennych, przetworzenia i edycji danych archiwalnych wykorzystanych przy realizacji innych seryjnych map geologicznych w tej samej skali oraz danych zgromadzonych w Bazie Danych Geologiczno-Inżynierskich.
Jeden z arkuszy Mapy geologiczno - inżynierskiej Polski, Plansza A
W przypadku braku rzetelnych informacji zostaną przeprowadzone badania terenowe.
Dla każdego arkusza zostaną opracowane cztery mapy:
- Warunków gruntowych (serie geologiczno-inżynierskie, formy geomorfologiczne) – plansza A,
- Warunków wodnych (głębokość do pierwszego poziomu wodonośnego, zjawiska i procesy hydrologiczne oraz hydrogeologiczne) – plansza B,
- Niekorzystnych zjawisk i procesów geologiczno-inżynierskich (zjawiska i procesy geologiczne i antropogeniczne) – plansza C,
- Przydatności terenu dla budownictwa (warunki geologiczno-inżynierskie, przewidywany stopień skomplikowania warunków gruntowych) – plansza D.
Każdego roku planuje się opracowanie zestawu map dla obszaru około 3 000 km2 (10 arkuszy). Dobór arkuszy będzie uwzględniał przede wszystkim obszary przeznaczone do zagospodarowania na inwestycje strategiczne wynikające z dokumentów rządowych. Drugim kryterium wyboru arkuszy będzie komplet opracowanych arkuszy map: Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski (SMGP), Mapa Hydrogeologiczna Polski – pierwszy poziom wodonośny (MHP–PPW) i Mapa Geośrodowiskowa Polski (MGśP).
W pierwszym etapie realizacji zadania (2024–2025) zostaną opracowane mapy geologiczno-inżynierskie dla obszarów przygranicznych.
Jeden z arkuszy Mapy geologiczno - inżynierskiej Polski, Plansza B
Opracowane mapy, podobnie jak wszystkie seryjne opracowania kartograficzne PIG-PIB, w skali 1:50 000 będą dostępne publicznie i zostaną udostępnione na stronach internetowych PIG-PIB w wersji .pdf, natomiast warstwy informacyjne GIS będące składowymi mapy będą udostępniane w postaci .wfs, .wms, .shp i zasilą przestrzenną Bazę Danych Geologiczno-Inżynierskich (BDGI) oraz Centralną Bazę Danych Geologicznych (CBDG).
Mapy geologiczno-inżynierskie, które stanowią podstawę wstępnego ustalenia warunków geologiczno-inżynierskich, wspierają realizację inwestycji i przyczyniają się do ograniczenia ryzyka inwestycyjnego z uwagi na geologię. Są wykorzystywane przez administrację samorządową, przedsiębiorstwa branży geologiczno-budowlanej, inwestorów, ekspertów zajmujących się szeroko pojętym środowiskiem geologicznym w kontekście potrzeb zagospodarowania przestrzennego i inwestycji oraz uczelnie wyższe i instytuty naukowo-badawcze.
Jeden z arkuszy Mapy geologiczno - inżynierskiej Polski, Plansza C
Zakończony w 2023 r. I etap zadania (opracowanie metodyki i arkuszy pilotażowych) został zaakceptowany w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, a także uzyskał pozytywne recenzje od ekspertów.
Dr hab. Paweł Dobak, prof. uczelni (Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego):
"Przedstawione opracowanie ma charakter nowatorski, co wynika z bogatego doświadczenia autorów oraz uwzględnienia innowacyjne trendy w kartografii. Wypełnia także niektóre istotne luki np. w ocenie związków charakterystyki geologiczno-inżynierskiej oraz istotnych aspektów geomorfologicznych. Duże znaczenie ma stworzenie katalogu niekorzystnych procesów i zjawisk geologiczno-inżynierskich.
Istotą recenzowanego opracowanie jest nowoczesna metodyka oparta o powiązanie struktury wieloczynnikowej, zwektoryzowanej bazy danych z bogatą czteroplanszową kartograficzną wizualizacją. Z tych względów opracowanie zasługuje na szczególne wyróżnienie."
Jeden z arkuszy Mapy geologiczno - inżynierskiej Polski, Plansza D
Pilotażowe i kolejne arkusze MGIP są opracowane w ramach zadania państwowej służby geologicznej, a źródłem ich finansowania są środki Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Kierownikiem zadania jest mgr Krzysztof Majer (Zakład Kartografii Geologicznej).
Tekst: Anna Bagińska