Rok dopiero się zaczął, a za nami już udział w „Tygodniu Skarbów” – imprezie popularnonaukowej, która odbyła się w dniach 8-14 stycznia 2024 r. na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. To drugi w tym roku (z zaplanowanych pięćdziesięciu) cykl wydarzeń, organizowanych w ramach Miasta Nauki - pasma programowego, które w 2024 roku skupia działania związane z przyznaniem Katowicom tytułu Europejskiego Miasta Nauki.
Motywem przewodnim wydarzenia były skarby Ziemi – skały, minerały, skamieniałości oraz ich tajemnice. Wszyscy, niezależnie od wieku mogli odkryć je dla siebie dzięki serii wykładów i warsztatów prowadzonych przez przedstawicieli śląskich uczelni oraz instytutów naukowo-badawczych. Za koordynację całego przedsięwzięcia odpowiadała Politechnika Śląska.
Cieszymy się, że dostrzeżono i doceniono też działania Państwowego Instytutu Geologicznego-PIB, związane z szeroko pojętą geoedukacją, geoturystyką i ochroną georóżnorodności. Stąd aktywny udział pracowników Oddziału Górnośląskiego PIG-PIB w Sosnowcu w zaplanowanych, różnorodnych atrakcjach i wydarzeniach.
Część ekipy Oddziału Górnośląskiego PIG-PIB podczas edukacyjnego wydarzenia w Gliwicach
Podczas „Tygodnia Skarbów” Paweł Woźniak z Oddziału Górnośląskiego PIG-PIB wygłosił dwa referaty. Pierwszy z nich, zatytułowany „Geocaching – treasure hunting game… Terenowa gra dla poszukiwaczy skarbów i nie tylko” był poświęcony popularnej, międzynarodowej zabawie edukacyjnej, będącej połączeniem alternatywnej, indywidualnej turystyki z marszem na orientację przy użyciu odbiornika GPS. Głównym celem tej zabawy jest odnalezienie różnego typu skrytek – „keszy”. Jedna z odmian – EarthCache to zawsze intrygująca, geologiczna zagadka, którą rozwiązać można wyłącznie podczas wycieczki terenowej.
Stoisko PIG-PIB podczas wydarzenia w Gliwicach
Już w 2014 r. Państwowy Instytut Geologiczny-PIB stał się oficjalnym (i drugim na świecie po Geological Society of Australia) patronem merytorycznym programu EarthCache. Od tej pory większość zakładanych w kraju geologicznych skrytek wykorzystuje wyniki badań naukowych prowadzonych przez pracowników PIG-PIB, a tym samym przyczynia się do popularyzacji stanowisk geoturystycznych wśród rodzimych i zagranicznych graczy.
Referat Pawła Woźniaka podczas wydarzenia EarthCache
PIG-PIB posiada także konto w serwisie https://geocaching.com, gdzie opublikowano do tej pory 119 „skrytek typu EarthCachem”, opracowanych przez specjalistów z Instytutu.
Drugi referat pt. „Geologia i fantastyka naukowa – ściśle jawne inspiracje” Paweł Woźniak zaprezentował 13 stycznia 2024 r. podczas przygotowanego z naszym udziałem wydarzenia celebrującego 20-lecie założenia pierwszego na świecie EarthCache’a „2024: ODYSEJA ZIEMSKA!”. W ramach tego spotkania zorganizowano również konkurs wiedzy o minerałach.
Jeden z referatów, które wygłosił Paweł Woźniak
Momentem kulminacyjnym „Tygodnia Skarbów” była zorganizowana na terenie Politechniki Śląskiej w Gliwicach giełda minerałów, podczas której pracownicy Oddziału Górnośląskiego PIG-PIB prowadzili stoisko edukacyjne. Obsługiwał je zespół w składzie: Agnieszka Bracławska, Weronika Nadłonek, Marta Składowska, Klaudia Simlat i Paweł Woźniak. Działania te wspierała wolontariuszka – Hanna, uczennica Szkoły Podstawowej nr 16 w Mysłowicach i miłośniczka minerałów w jednej osobie.
Zespół Oddziału Górnośląskiego PIG-PIB z wolontariuszką Hanią
Przygotowane przez pracowników PIG-PIB warsztaty paleontologiczne („Ślady życia utrwalone w skałach”) i mineralogiczne („Pierwsze kroki w świecie minerałów”) stały się dla wszystkich okazją do poszerzania swojej wiedzy, a także wzbogacenia umiejętności formowania wyobrażeń dotyczących tworów geologicznych, nie tylko na podstawie informacji uzyskanych w szkole, na uczelni, czy też opisów w podręczniku lub prasie.
Stoisko Państwowego Instytutu Geologicznego-PIB
Ponadto dla najmłodszych zorganizowaliśmy stanowisko, na którym czekały wykonywane samodzielnie „dinozaurowe” ozdoby głowy oraz geologiczne kolorowanki. Można tu też było zaopatrzyć się w niekonwencjonalny „paleomakijaż” (co ciekawe, równie często korzystali z niego także dorośli).
Nasze stoisko cieszyło się dużym zainteresowaniem odwiedzających
Mamy nadzieję, że zabawy te staną się dla dzieci impulsem do zainteresowania się fascynującym światem geologii, a zwłaszcza pradawnych mieszkańców Ziemi.
Gry i zabawy zorganizowane dla dzieci podczas wydarzenia
Tekst: Paweł Woźniak
Fot. Agnieszka Bracławska, Paweł Kubiak, Weronika Nadłonek
Niniejszy materiał został sfinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada wyłącznie Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy. Opracowano w ramach zadania psg pn. Ochrona georóżnorodności, geoedukacja i geoturystyka
