Trzęsienie ziemi w regionie Tajwanu

2 kwietnia 2024 r. o godz. 23:58:09.9 UTC (tj. 3 kwietnia 2024 r. o godz. 07:58:09.9 czasu lokalnego) w pobliżu wschodniego wybrzeżu Tajwanu miało miejsce bardzo silne trzęsienie ziemi o magnitudzie M7.4. Epicentrum tego zdarzenia zlokalizowane było około 99 km na wschód od miasta Taichung, Tajwan. Według European-Mediterranean Seismological Centre (EMSC) źródło wstrząsu zlokalizowane było na głębokości 20 km. Było to najsilniejsze zjawisko w tym regionie od 25 lat.

 tajwan 2024 tab1

Parametry zjawiska sejsmicznego z dnia 2 kwietnia 2024 r. o godz. 23:58:09.9 UTC, region: Tajwan

 tajwan 2024 rys1

Lokalizacja epicentrum trzęsienia ziemi o magnitudzie M7.4 z 2 kwietnia 2024 r. o godz. 23:58:09.9 UTC, region: Tajwan (mapa bazowa: CIA)

Trzęsienie ziemi o magnitudzie M7.4, które nastąpiło 2 kwietnia 2024 r. w pobliżu wschodniego wybrzeża Tajwanu było efektem rozładowania naprężeń na uskoku odwróconym w pobliżu granicy pomiędzy płytami tektonicznymi eurazjatycką i filipińską.

13 minut po wstrząsie głównym nastąpił wstrząs wtórny o magnitudzie M6.4. Ogółem od momentu wstrząsu głównego do dnia 3 kwietnia 2024 r. do godz. 12:30 (UTC) zarejestrowanych zostało 55 wtórnych trzęsień o magnitudzie od M4.0 do M6.4 (wg EMSC). Lokalizację epicentrów tych trzęsień wraz z lokalizacją zjawiska głównego zaprezentowano na poniższej mapie. 

tajwan 2024 rys2

Lokalizacja epicentrów wtórnych trzęsień ziemi o magnitudzie od M4.0 do M6.4, które zarejestrowane zostały do dnia 3 kwietnia 2024 r. do godz. 12:30 UTC (wg EMSC)

Wykaz najsilniejszych zjawisk (M≥5.0) wraz z parametrami został przedstawiony w poniższej tabeli.

tajwan 2024 tab2

Wykaz zjawisk sejsmicznych o magnitudzie M≥5.0 w regionie sejsmologicznym Tajwanu zarejestrowanych od wstrząsu głównego do dnia 3 kwietnia 2024 r., do godz. 12:30 UTC (wg danych EMSC)

W rejonie epicentrum trzęsienia ziemi z 2 kwietnia 2024 r. płyta filipińska porusza się w kierunku północno-zachodnim z prędkością ok. 78 mm/rok w stosunku do płyty eurazjatyckiej. Region ten jest aktywny sejsmicznie. W ciągu ostatnich 50 lat w promieniu 250 km od opisywanego zjawiska miało miejsce 6 zdarzeń sejsmicznych o magnitudzie powyżej M7.0. Największym z nich, zlokalizowanym ok. 60 km na wschód od zjawiska 2 kwietnia 2024 r. było trzęsienie ziemi z rejonu Chi-Chi o magnitudzie M7.7 z września 1999 r., w wyniku którego zginęło ponad 2000 osób. Wartość szkód oszacowano wówczas na ok. 14 mld. dolarów.

Na poniższej mapie przedstawiona została mapa odczuwalności zjawiska opracowana na podstawie relacji obserwatorów/świadków zdarzenia (wg EMSC). Zjawisko odczuli mieszkańcy wyspy, a także części kontynentalnych Chin oraz Japonii. Władze Japonii i Filipin wydały również ostrzeżenie przed tsunami, które po kilku godzinach zostało odwołane.

 tajwan 2024 rys3

Mapa odczuwalności zjawiska o magnitudzie M7.4 z 2 kwietnia 2024 r. o godz. 23:58:09.9 UTC, region: Tajwan (oprac. EMSC)

Omawiane trzęsienie ziemi zarejestrowane zostało również w sieci PSG_Sejs_NET państwowej służby geologicznej. Na rysunku poniżej zaprezentowano zapisy falowe składowych Z, N, E wektora prędkości fal sejsmicznych zarejestrowane na stacjach PG14 (Hołowno, gm. Podedwórze, pow. parczewski) i DZIW (Dziwie, gm. Przedecz, pow. kolski) monitoringu sejsmicznego w laboratoriach geodynamicznych PSG.

Odległość stacji PG14 od epicentrum wstrząsów wynosi około 8 515 km (76.5°), natomiast od stacji DZIW około 8 756 km (78.7°). Pierwsze wstąpienia fal sejsmicznych (P) zarejestrowane zostały na stacji PG14 o godz. 00:09:57.9 UTC, tj. po upływie 11 min 48.0 s od momentu zdarzenia, natomiast na stacji DZIW o godz. 00:10:10.5 UTC, tj. po upływie 12 min 00.6 s.

 tajwan 2024 rys4

Obraz falowy z zapisem rejestracji trzęsienia ziemi o magnitudzie M7.4 z epicentrum w regionie Tajwanu z dnia 2 kwietnia 2024 r., godz. 23:58:09.9 (UTC) zarejestrowany przez szerokopasmowe stacje sejsmologiczne PSG zlokalizowane w laboratoriach geodynamicznych w Hołownie (PG14) i Dziwiu (DZIW). Na wykresie składowej Z zaznaczono pierwsze wstąpienia fali sejsmicznej (P)

Trzęsienie ziemi o magnitudzie M7.4 z dnia 2 lutego 2024 r., godz. 23:58:09.9 (UTC), którego obszar epicentralny był zlokalizowany wzdłuż linii brzegowej południowego wybrzeża Tajwanu zarejestrowano również w zapisie monitoringu składowej pionowej siły ciężkości w laboratorium geodynamicznym stacji PSG w Hołownie. Obraz falowy zjawiska, który został zarejestrowany grawimetrem pływowym gPhoneX nr 165 zaprezentowano na rysunku poniżej. Zaprezentowane zostały 3 ścieżki z monitoringu pola grawitacyjnego zarejestrowane w trakcie przejścia przez punkt obserwacji fal sejsmicznych wygenerowanych w źródle wstrząsów o magnitudzie M7.4. Pierwsza ścieżka (wykres A) pokazuje zmiany przyspieszenia pionowej składowej pola siły ciężkości, druga (wykres B) zmiany składowej pionowej prędkości gruntu, zaś ścieżka trzecia (wykres C) zmiany położenia (amplituda składowej pionowej) drgań podłoża w punkcie obserwacji obliczona na podstawie podwójnego całkowania zmian przyspieszenia siły ciężkości.

tajwan 2024 rys5

Fragment zapisu z monitoringu grawimetrycznego pola siły ciężkości na stacji PSG PG14 w Hołownie (gm. Podedwórze, pow. parczewski) zarejestrowany w trakcie przejścia przez punkt obserwacji grawimetrycznych fal sejsmicznych wygenerowanych w ognisku trzęsienia ziemi o magnitudzie M7.4 z dnia 2 kwietnia 2024 r.