17 września 2024 r. odbył się III Rajd Pieszy po ścieżce geoedukacyjnej „Dolina Świśliny” w Górach Świętokrzyskich. Ścieżka została przygotowana przez pracowników Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego i otwarta w 2022 r.
Już jesienią tego samego roku odbył się I Rajd Pieszy po ścieżce zorganizowany przez Stowarzyszenie „Witulin nad Świśliną” i Koło Gospodyń Wiejskich w Dołach Biskupich. Jego uczestnikami byli uczniowie ze wszystkich czterech szkół podstawowych, znajdujących się na terenie gminy Kunów wraz z paniami dyrektorkami i nauczycielkami. Od tego czasu rajd, prowadzony przez pracowników Oddziału Świętokrzyskiego PIG-PIB stał się imprezą cykliczną.
W tegorocznym rajdzie uczestniczyło ponad pięćdziesięcioro uczniów z czterech klas ze szkół podstawowych z miejscowości: Janik, Kunów, Nietulisko Duże i Wymysłów wraz z opiekunami.
Rajd rozpoczął się od stanowiska Wióry, położonego przy zaporze na Zbiorniku Wióry. Znajduje się tu niewielkie lapidarium, złożone z piaskowców dolnotriasowej formacji z Wiór, pozyskanych w trakcie budowy zbiornika. Na blokach skalnych widoczne są odlewy śladów wczesnotriasowych gadów, głównie chiroteriów, oraz struktury sedymentacyjne.
Uczestnicy rajdu na stanowisku Wióry, przy tablicach informacyjnych. Objaśnia dr hab. Anna Mader prof. PIG-PIB
Lapidarium na stanowisku Wióry
Następnie uczestnicy rajdu przeszli w dół doliny rzeki Świśliny i zatrzymali się przy tablicy informacyjnej na pierwszym przystanku ścieżki. Stamtąd udali się do dawnego kamieniołomu Doły Opacie, obecnie pomnika przyrody, stanowiącego drugi przystanek ścieżki. Odsłaniają się w nim dolomity formacji wojciechowickiej środkowego i górnego dewonu. Szczególnym zainteresowaniem uczestników cieszyła się mineralizacja kalcytowo-żelazisto-manganowa oraz niewielki fałd leżący, widoczny w zachodniej części ściany kamieniołomu.
Drugi przystanek ścieżki w kamieniołomie środkowodewońskich dolomitów formacji wojciechowickiej Doły Opacie
Lekcja geologii na żywo w kamieniołomie Doły Opacie
Trzeci przystanek ścieżki obejmował dawne kamieniołomy: Doły Biskupie i Witulin, w których widoczna jest granica między piaskowcami retu warstw z Krynek a skałami węglanowymi wapienia muszlowego. Natomiast sięgająca XVII w. historia kamieniarstwa w Dołach Biskupich została przedstawiona na przystanku czwartym, gdzie uczestnicy rajdu mogli zobaczyć budynki pozostałe po dawnych warsztatach kamieniarskich. Mieli oni także okazje zapoznać się z ekspozycją w Izbie Regionalnej Stowarzyszenia Witulin nad Świśliną, która jest poświęcona historii Dołów Biskupich.
Trzeci i czwarty przystanek ścieżki koło kamieniołomu Witulin w Dolach Biskupich
Trzeci i czwarty przystanek ścieżki koło kamieniołomu Witulin w Dolach Biskupich
Następnie uczestnicy rajdu udali się do siedziby OSP w Dołach Biskupich na spotkanie z Burmistrzem Miasta i Gminy Kunów Lechem Łodejem. W swoim wystąpieniu podkreślił on znaczenie ścieżki geoedukacyjnej w promowaniu dziedzictwa geologicznego Gminy Kunów oraz podnoszeniu świadomości lokalnego społeczeństwa w kwestii zrównoważonego rozwoju i poszanowania dóbr przyrodniczych a także kulturowych.
Przedstawicielkom Oddziału Świętokrzyskiego PIG-PIB oraz dyrektorkom szkół podstawowych, biorących udział w rajdzie wręczył także pamiątkowe puchary, ufundowane przez Stowarzyszenie „Witulin nad Świśliną”. Na zakończenie miał miejsce poczęstunek przygotowany przez Koło Gospodyń Wiejskich w Dołach Biskupich.
Burmistrz Miasta i Gminy Kunów Lech Łodej wręcza dr hab. Annie Mader pamiątkowy puchar. Osoby towarzyszące (po lewej): Paweł Gawron, prezes Stowarzyszenia „Witulin nad Świśliną”; Maria Ptak, przewodnicząca KGW w Dołach Biskupich i Elżbieta Miernikiewicz, sołtys Dołów Biskupich (po prawej). Fotografia z archiwum P. Gawrona
Uczestnicy i organizatorzy rajdu. Fotografia z archiwum P. Gawrona
Tekst A. Mader, E. Bąk
Zdjęcia: E. Bąk