III Rajd Pieszy po ścieżce geoedukacyjnej „Dolina Świśliny”

17 września 2024 r. odbył się III Rajd Pieszy po ścieżce geoedukacyjnej „Dolina Świśliny” w Górach Świętokrzyskich. Ścieżka została przygotowana przez pracowników Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego i otwarta w 2022 r.

Już jesienią tego samego roku odbył się I Rajd Pieszy po ścieżce zorganizowany przez Stowarzyszenie „Witulin nad Świśliną” i Koło Gospodyń Wiejskich w Dołach Biskupich. Jego uczestnikami byli uczniowie ze wszystkich czterech szkół podstawowych, znajdujących się na terenie gminy Kunów wraz z paniami dyrektorkami i nauczycielkami. Od tego czasu rajd, prowadzony przez pracowników  Oddziału Świętokrzyskiego PIG-PIB stał się imprezą cykliczną.

W tegorocznym rajdzie uczestniczyło ponad pięćdziesięcioro uczniów z czterech klas ze szkół podstawowych z miejscowości: Janik, Kunów, Nietulisko Duże i Wymysłów wraz z opiekunami.

Rajd rozpoczął się od stanowiska Wióry, położonego przy zaporze na Zbiorniku Wióry. Znajduje się tu niewielkie lapidarium, złożone z piaskowców dolnotriasowej formacji z Wiór, pozyskanych w trakcie budowy zbiornika. Na blokach skalnych widoczne są odlewy śladów wczesnotriasowych gadów, głównie chiroteriów, oraz struktury sedymentacyjne.

kobieta wygłasza prelekcję dla dzieci i młodzieży w plenerze

Uczestnicy rajdu na stanowisku Wióry, przy tablicach informacyjnych. Objaśnia dr hab. Anna Mader prof. PIG-PIB

kobieta wygłasza prelekcję dla dzieci i młodzieży w plenerze

Lapidarium na stanowisku Wióry

Następnie uczestnicy rajdu przeszli w dół doliny rzeki Świśliny i zatrzymali się przy tablicy informacyjnej na pierwszym przystanku ścieżki. Stamtąd udali się do dawnego kamieniołomu Doły Opacie, obecnie pomnika przyrody, stanowiącego drugi przystanek ścieżki. Odsłaniają się w nim dolomity formacji wojciechowickiej środkowego i górnego dewonu. Szczególnym zainteresowaniem uczestników cieszyła się mineralizacja kalcytowo-żelazisto-manganowa oraz niewielki fałd leżący, widoczny w zachodniej części ściany kamieniołomu. 

grupa osób pozujących do zdjęcia w terenie

Drugi przystanek ścieżki w kamieniołomie środkowodewońskich dolomitów formacji wojciechowickiej Doły Opacie

kobieta wygłasza prelekcję dla dzieci i młodzieży w plenerze

Lekcja geologii na żywo w kamieniołomie Doły Opacie

Trzeci przystanek ścieżki obejmował dawne kamieniołomy: Doły Biskupie i Witulin, w których widoczna jest granica między piaskowcami retu warstw z Krynek a skałami węglanowymi wapienia muszlowego. Natomiast sięgająca XVII w. historia kamieniarstwa w Dołach Biskupich została przedstawiona na przystanku czwartym, gdzie uczestnicy rajdu mogli zobaczyć budynki pozostałe po dawnych warsztatach kamieniarskich.  Mieli oni także okazje zapoznać się z ekspozycją w Izbie Regionalnej Stowarzyszenia Witulin nad Świśliną, która jest poświęcona historii Dołów Biskupich.

kobieta wygłasza prelekcję dla dzieci i młodzieży w plenerze

Trzeci i czwarty przystanek ścieżki koło kamieniołomu Witulin w Dolach Biskupich

kobieta wygłasza prelekcję dla dzieci i młodzieży w plenerze

Trzeci i czwarty przystanek ścieżki koło kamieniołomu Witulin w Dolach Biskupich

Następnie uczestnicy rajdu udali się do siedziby OSP w Dołach Biskupich na spotkanie z Burmistrzem Miasta i Gminy Kunów Lechem Łodejem. W swoim wystąpieniu podkreślił on znaczenie ścieżki geoedukacyjnej  w promowaniu dziedzictwa geologicznego Gminy Kunów oraz podnoszeniu świadomości lokalnego społeczeństwa w kwestii zrównoważonego rozwoju i poszanowania dóbr przyrodniczych a także kulturowych.

Przedstawicielkom Oddziału Świętokrzyskiego PIG-PIB oraz dyrektorkom szkół podstawowych, biorących udział w rajdzie wręczył także pamiątkowe puchary, ufundowane przez Stowarzyszenie „Witulin nad Świśliną”. Na zakończenie miał miejsce poczęstunek przygotowany przez Koło Gospodyń Wiejskich w Dołach Biskupich.

wręczanie upominków

Burmistrz Miasta i Gminy Kunów Lech Łodej wręcza dr hab. Annie Mader pamiątkowy puchar. Osoby towarzyszące (po lewej): Paweł Gawron, prezes Stowarzyszenia „Witulin nad Świśliną”; Maria Ptak, przewodnicząca KGW w Dołach Biskupich i Elżbieta Miernikiewicz, sołtys Dołów Biskupich (po prawej). Fotografia z archiwum P. Gawrona

osoby pozujące do zdjęcia

Uczestnicy i organizatorzy rajdu. Fotografia z archiwum P. Gawrona

Tekst A. Mader, E. Bąk
Zdjęcia: E. Bąk