Prognoza sytuacji hydrogeologicznej w strefach zasilania i poboru wód podziemnych

Państwowa służba geologiczna przedstawiła nową prognozę oddziaływania zmian położenia, zasobów i zagrożenia wód podziemnych na gospodarkę wodną w zlewniach w okresie od 24 września do 31 października 2024 r.

Zagrożenia hydrogeologiczne związane z suszą

Przy założeniu wystąpienia deficytu opadów atmosferycznych w najbliższych tygodniach prognozuje się, że niżówka hydrogeologiczna o zasięgu regionalnym może występować na znacznych obszarach województw: mazowieckiego, kujawsko-pomorskiego, podlaskiego, lubelskiego oraz północno-wschodniej części województwa wielkopolskiego.

Ponadto, lokalnie zwierciadło pierwszego poziomu wodonośnego może układać się poniżej stanu niskiego ostrzegawczego (SNO) także w innych rejonach kraju. Na obszarach występowania zwierciadła wód pierwszego poziomu wodonośnego poniżej stanu niskiego ostrzegawczego (SNO), lokalnie mogą pojawić się utrudnienia w zaopatrzeniu w wodę z płytkich ujęć wód podziemnych (indywidualne studnie gospodarskie) oraz z ujęć komunalnych eksploatujących pierwszy poziom wodonośny.

Zagrożenia hydrogeologiczne związane z powodzią

W związku z sytuacją powodziową w południowo-zachodniej Polsce w bieżącym miesiącu, w obrębie województw: dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego, lubuskiego oraz południowej części województwa wielkopolskiego mogą występować podtopienia lub może dochodzić do zanieczyszczenia wód podziemnych w wyniku infiltracji zanieczyszczonych wód powodziowych albo w wyniku zalania otworów hydrogeologicznych. Jest to szczególnie niebezpieczne dla płytko występujących wód podziemnych w przypadku zalania obiektów takich jak składowiska odpadów lub oczyszczalnie ścieków. Zanieczyszczenia mogą być transportowane na dużą odległość i redeponowane w miejscach o wysokim stopniu zagrożenia poziomów wodonośnych, w tym również na obszarach stref ochronnych ujęć wód.

Prognoza zmian położenia zwierciadła wód podziemnych

W okresie od 24 września do 31 października 2024 r. prognozuje się, iż zwierciadło płytkich wód podziemnych układać się będzie poniżej stanu niskiego ostrzegawczego (SNO) głównie w województwie mazowieckim, w południowo-zachodniej części województwa kujawsko-pomorskiego, w centralno-zachodniej części województwa podlaskiego, w północno-wschodniej części województwa lubelskiego oraz w północno-wschodniej części województwa wielkopolskiego.

Ponadto, do sytuacji przekroczenia stanów SNO może dojść również w innych województwach, jednak skala tych zjawisk ograniczona będzie do zdarzeń lokalnych.

Prognoza zmian zasobów wód podziemnych

Z przeprowadzonych analiz wynika, że w okresie objętym prognozą na przeważającym obszarze kraju stan rezerw zasobów zmiennych kształtować się będzie na bezpiecznym poziomie (wskaźnik Rz większy niż 1). Prognozuje się, że brak rezerw zasobów w odniesieniu do najniższego zaobserwowanego w wieloleciu położenia zwierciadła wód podziemnych może wystąpić w obrębie województwa mazowieckiego oraz lokalnie w województwach: zachodniopomorskim, podlaskim, lubelskim, świętokrzyskim, opolskim, małopolskim i podkarpackim.

Z przeprowadzonych analiz wynika, że w okresie objętym prognozą na przeważającym obszarze kraju stan rezerw zasobów zmiennych kształtować się będzie na bezpiecznym poziomie (wskaźnik Rz większy niż 1). Prognozuje się, że brak rezerw zasobów w odniesieniu do najniższego zaobserwowanego w wieloleciu położenia zwierciadła wód podziemnych może wystąpić w obrębie województwa mazowieckiego oraz lokalnie w województwach: zachodniopomorskim, podlaskim, lubelskim, świętokrzyskim, opolskim, małopolskim i podkarpackim (Ryc. 1).  Mapa przedstawiająca prognozę poziomu rezerw wód podziemnych w okresie 24 września do 31 października 2024 r. według scenariusza B  w odniesieniu do najniższego zaobserwowanego w wieloleciu położenia zwierciadła wód (NNG)

Prognoza poziomu rezerw wód podziemnych w okresie od 24 września do 31 października 2024 r. według scenariusza B w odniesieniu do najniższego zaobserwowanego w wieloleciu położenia zwierciadła wód (NNG)

Prognoza zagrożenia wód podziemnych

Zakładając deficyt opadów atmosferycznych, w okresie od 24 września do 31 października 2024 r. prognozuje się wystąpienie niżówki hydrogeologicznej w skali regionalnej w obrębie województwa mazowieckiego, kujawsko-pomorskiego, podlaskiego, lubelskiego oraz północno-wschodniej części wielkopolskiego.

Obniżenie zwierciadła płytkich wód podziemnych poniżej stanu niskiego ostrzegawczego (SNO) może występować także w skali lokalnej na innych niż wymienione powyżej obszarach kraju, w szczególności w obrębie województw: zachodniopomorskiego, warmińsko-mazurskiego, łódzkiego, świętokrzyskiego, opolskiego, śląskiego, małopolskiego i podkarpackiego.

Mapa przedstawiająca prognozę zagrożeń wód podziemnych – występowanie niżówki hydrogeologicznej w okresie od 24 września do 31 października 2024 r. według scenariusza B

Prognoza zagrożeń wód podziemnych – występowanie niżówki hydrogeologicznej w okresie od 24 września do 31 października 2024 r. według scenariusza B

Zobacz: Prognoza sytuacji hydrogeologicznej w strefach zasilania i poboru wód podziemnych 24.09.2024 - 31.10.2024

grafika ilustracyjna

Niepewność długookresowej prognozy sytuacji meteorologiczno-hydrologicznej powoduje, że prognozę zmian położenia zwierciadła wody podziemnej przedstawia się w zależności od wielkości zasilania wód podziemnych według dwóch scenariuszy przy założeniu, że:

  • w prognozowanym okresie suma opadów atmosferycznych będzie wyższa od średniej wieloletniej i temperatury powietrza będą sprzyjały infiltracji wód opadowych do warstwy wodonośnej – scenariusz A, korzystny dla gospodarki wodnej,

  • w prognozowanym okresie suma opadów atmosferycznych będzie niższa od średniej wieloletniej i/lub temperatury powietrza nie będą sprzyjały infiltracji wód opadowych do warstwy wodonośnej – scenariusz B, niekorzystny dla gospodarki wodnej.

Prognozę zmian zasobów i zagrożeń wód podziemnych przedstawia się wyłącznie dla scenariusza B.

Czas aktualizacji prognozy będzie dostosowany do wyników bieżącej analizy sytuacji hydrogeologicznej w kraju.