Międzynarodowy Kongres Geologiczny odbył się tym razem w koreańskim mieście Pusan, w monumentalnym centrum kongresowym BEXCO. Przygotowania do 37. edycji najważniejszego w świecie geologii wydarzenia trwały od 2020 roku i objęły m.in. trudny czas pandemii. Koreański komitet organizacyjny oraz międzynarodowy komitet naukowy stanęli na wysokości zadania, organizując udaną i wartościową imprezę, pod egidą International Union of Geological Sciences. Odbyła się w dniach 25-31 sierpnia 2024 r. pod hasłem The Great Travelers: Voyages to the Unifying Earth.
Kongres zgromadził blisko 1 000 uczestników z ponad 100 krajów ze wszystkich kontynentów, którzy aktywnie – wykładami lub prezentacją posterów – dzielili się swoją wiedzą, doświadczeniem i wsparciem. Podczas wydarzenia odbyło się 41 paneli z licznymi sesjami tematycznymi w ich obrębie.
Podczas ceremonii otwarcia Kongresu znakomity wykład na temat powstania, ewolucji, metod i znaczenia datowania radiometrycznego wygłosił George E. Gehrels. Były także okolicznościowe przemówienia organizatorów, szefa IUGS, przedstawicieli władz koreańskich. W części artystycznej wystąpił pusański teatr.
Organizatorzy zapewnili zajęcia uczestnikom od wczesnych godzin porannych do późnego wieczora. Znakomita większość była oczywiście poświęcona sesjom referatowym i posterowym, jednak były one przeplatane wykładami plenarnymi, wycieczkami konferencyjnymi, pokazami filmów oraz promocją instytucji naukowych na stoiskach, w ramach GeoExpo.
Polska geologia była licznie reprezentowana przez ponad 20 badaczy z kilku ośrodków w kraju, m in. z Warszawy, Krakowa, Wrocławia, Szczecina i Sosnowca. W delegacji Państwowego Instytutu Geologicznego-Państwowego Instytutu Badawczego znaleźli się: Katarzyna Jóźwik, Irena Wysocka i Piotr Szrek z Warszawy, Jarosław Zacharski z oddziału krakowskiego PIG-PIB oraz Rafał Laskowicz i Zbigniew Małolepszy z oddziału w Sosnowcu. Zaprezentowali oni szeroki wachlarz problematyki, w jakiej specjalizuje się Instytut.
Delegacja PIG-PIB
Podczas sesji „Geoscience information, geological mapping and modeling” Katarzyna Jóźwik wygłosiła referat pt. „Polish Geological Cartography Platform: fostering geological map data accessibility, enhancing integration and harmonisation for informed decision making”, w którym przedstawiła główne założenia projektu pn. „Utworzenie Wspólnej Platformy Kartografii Geologicznej (WPKG)” oraz opowiedziała o tym, w jaki sposób, poprzez integrację danych z przeszłych i bieżących przedsięwzięć kartograficznych (także realizowanych w ramach współpracy zagranicznej) oraz wdrożenie zaawansowanej wyszukiwarki map i produktów kartograficznych, Platforma będzie wspierać użytkowników w wykonywanych przez nich obowiązkach służbowych oraz pracy naukowej.
Katarzyna Jóźwik podczas wygłaszania referatu
Katarzyna Jóźwik reprezentowała PIG-PIB również podczas walnego zgromadzenia Światowej Wspólnoty Służb Geologicznych (World Community of Geological Surveys – WCOGS). WCOGS jest społecznością krajowych i regionalnych służb geologicznych, która łączy ludzi i organizacje, generuje synergie i zapewnia wzajemne wsparcie w celu promowania globalnego dialogu związanego z naukami geologicznymi. Prowadzone podczas spotkania dyskusje dotyczyły naukowo-politycznej roli WCOGS, kluczowych obszarów współpracy oraz kierunków przyszłych działań. W ramach sesji „Geological Survey Organizations and Land Use Planning: From Geoscience Data to National Policy” Katarzyna Jóźwik zaprezentowała poster pt. „OneGeology's impact: shaping the development of digital cartography in the Polish Geological Survey”. Poster miał na celu pokazanie w jaki sposób zaangażowanie się w inicjatywę OneGeology w 2007 roku, co stało się punktem zwrotnym dla kartografii cyfrowej w PIG-PIB, inicjując stopniowe przejście od systemów zorientowanych na wydruk do tych, które koncentrują się na dostarczaniu danych przestrzennych i usług sieciowych na potrzeby geologii stosowanej.
Irena Wysocka z Zakładu Geologii Środowiskowej w ramach sesji „Forensic Geology and Medical Geology” wygłosiła referat nt. „Anthropogenic gadolinium in surface and groundwaters of Poland” (współautorzy D. Kaczor-Kurzawa, A. Porowski, A. Szczypczyk, A. Konon), prezentując wyniki badań na temat zanieczyszczenia wód gadolinem, którego źródłem są stabilne związki kompleksowe tego pierwiastka wykorzystywane jako środki kontrastujące w obrazowaniu metodą magnetycznego rezonansu jądrowego.
Ponadto, podczas sesji “Challenges and opportunities of global-scale mapping (4th Arthur Darnley Symposium)” I. Wysocka przedstawiła prezentację nt. “Cadmium content in soils of the Upper Silesia Region – an analysis based on geochemical mapping in Poland” (współautorzy A. Konon, A. Szczypczyk, P. Kostrz-Sikora), obejmującą wyniki zawartości kadmu w glebach regionu silnie dotkniętego działalnością antropogeniczną, uzyskane w ramach realizacji projektu „Szczegółowa mapa geochemiczna Górnego Śląska w skali 1:25 000”. Pozyskane dane geochemiczne rozpatrywano w kontekście oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi i ryzyka środowiskowego w oparciu o aktualne rekomendacje organizacji europejskich oraz polskie prawo.
Zbigniew Małolepszy wygłosił referat przygotowany na Kongres z Ewą Szynkaruk pod tytułem “Context is Everything: Leveraging a Common Reference Geological Model to Enhance Modeling Efficacy and Accuracy – A Case Study from Poland”. W czasie prezentacji po raz pierwszy na arenie międzynarodowej został zaprezentowany ramowy model geologiczny Polski https://geo3d.pgi.gov.pl/model_Poland/index.html
Rafał Laskowicz zaprezentował poster pt. „Trójwymiarowe modele strukturalne i parametryczne skierowane na znalezienie obiektów poszukiwawczych dla różnego zastosowania związanego z pozyskaniem energii w północno wschodniej Polsce”, przedstawiający część prac wykonanych w ramach zadania „Integracja danych geologiczno-złożowych dotyczących systemów węglowodorowych Polski, ich uzupełnienie i analiza w kontekście bezpieczeństwa energetycznego – zadanie ciągłe psg” – obszar 2 oraz obszar 3. W ramach tych działań wykonano modele strukturalne i parametryczne obejmujące 9 149,5 km2 (obszar 2) i 15 745,5 km2 (obszar 3). Wykonane modele wybranych parametrów fizyko-chemicznych dały możliwość prześledzenia zmienności porowatości całkowitej, zailenia oraz zawartości substancji organicznej (TOC) między innymi wzdłuż powierzchni strukturalnej stropu paleozoiku (element paleozoicznego systemu naftowego Basenu Polskiego). Na posterze przedstawiono również wyniki przeprowadzonych analiz atrybutów sygnału sejsmicznego dla połączonych zdjęć sejsmicznych 3D znajdujących się na obszarze 3, które wskazały obszary podobieństwa do znajdującego się w obrębie połączonych zdjęć złoża gazu ziemnego Bajerze potwierdzając istnienie możliwych jego odpowiedników.
Rafał Laskowicz i Jarosław Zacharski na tle posteru
Jarosław Zacharski z Zakładu Geologii Regionalnej i Złożowej zaprezentował referat “Underground Resources and their Uses in the Energy Transition: Hydrocarbon exploration, geothermal energy, and natural gas, CO2 and H2 storage in the Polish Basin as a part of the Central European Permian–Mesozoic Basins”.
Jarosław Zacharski podczas wygłaszania referatu
Piotr Szrek z Zakładu Geologii Regionalnej i Złożowej podczas sesji "Geoheritage, Geopark, and Geotourism" wygłosił referat pt. "How to save a discovery in an active mine? Cooperation with the mine and its workers to protect the dinosaur heritage", dotyczący przyszłych działań na polu międzynarodowym, prowadzących do wpisania stanowiska Dinozaury z Borkowic na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Referat był przygotowany wspólnie z Grzegorzem Niedźwiedzkim. Prezentacja wywołała zamierzony skutek i proces będzie miał wsparcie komitetu naukowego UNESCO na kolejnych etapach formalnych, związanych również z realizacją zadania PSG.
Piotr Szrek podczas prezentacji referatu
Tekst: Piotr Szrek
Zdjęcia: Piotr Szrek, Jarosław Zacharski, Katarzyna Jóźwik
Udział przedstawicieli PIG-PIB w Międzynarodowym Kongresie Geologicznym został sfinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
