3 października 2024 r. miała miejsce wizyta pracowników z Oddziału Dolnośląskiego Państwowego Instytutu Geologicznego-PIB w siedzibie firmy Tescan Group w Brnie.
W spotkaniu uczestniczyli członkowie zespołu Laboratorium Petrofizycznego przy Centrum Modelowania Procesów Geologicznych w składzie: mgr inż. Agnieszka Oniszczuk, dr Piotr Słomski oraz dr inż. Łukasz Jasiński. Ze strony Tescan Group w spotkaniu udział wzięli: Eligiusz Gugala, Marek Dosbaba, Enrica Bonato oraz Lucia Savastano, a także Michał Hüpsch z firmy Uni Export Polska (polski importer aparatury Tescan).
Wizyta odbyła się w ramach rozpoczętej niedawno współpracy pomiędzy PIG-PIB a Tescan Group. Na mocy podpisanej umowy o współpracy Tescan wykona dla PIG-PIB analizy kilkunastu próbek pobranych i przygotowanych w ramach realizacji tematu PSG „Atlas geotermalny Sudetów i ich przedpola”.
Analizy są wykonywane z wykorzystaniem aparatury Tescan TIMA (Tescan Integrated Mineralogical Analysis), która jest połączeniem skaningowego mikroskopu elektronowego Tescan MIRA i rozbudowanej konfiguracji spektrometrów EDS wraz ze specjalnym oprogramowaniem, co umożliwia uzyskiwanie nie tylko obrazów mikroskopowych, lecz również map składu mineralnego.
Tescan dostarczy PIG-PIB obrazy mikroskopowe pozyskane w trybie BSE (elektrony wstecznie rozproszone) oraz mapy składu mineralnego (wykonane w oparciu o obrazy BSE i pomiary składu chemicznego techniką spektroskopii EDS). Dostarczone wyniki składu mineralnego pozwolą pracownikom PIG-PIB na modelowanie przewodności cieplej w oparciu o różnorodne modele uwzgledniające geometrię i cechy strukturalne próbek. Możliwe będzie też obliczanie innych parametrów termicznych badanych skał, takich jak pojemność cieplna, ciepło właściwe i przenikalność cieplna.
Co szczególnie ważne, wyniki te zostaną skonfrontowane z wykonanymi już w Laboratorium Petrofizycznym w Oddziale Dolnośląskim PIG pomiarami wspominanych parametrów termicznych dla dokładnie tych samych próbek z wykorzystaniem aparatu FOX-50. Pozwoli to na szczegółowe porównanie różnych technik badawczych.
W ramach spotkania omówiono pierwsze wyniki badań dla dostarczonych już próbek, wymieniono doświadczenia w zakresie aplikacji metody automatycznej analizy składu mineralnego w petrofizyce i geotermii oraz ustalono strategię i przebieg dalszej współpracy i pomiarów.
Pracownicy PIG-PIB mieli też okazję zapoznać się z całą ofertą produkowanych mikroskopów elektronowych oraz zobaczyć proces ich produkcji w trakcie zwiedzania fabryki firmy Tescan.
Eligiusz Gugała z Tescan Group wraz z pracownikami Oddziału Dolnośląskiego PIG-PIB: dr. Piotrem Słomskim, mgr inż. Agnieszką Oniszczuk i dr. inż. Łukaszem Jasińskim po prezentacji mikroskopu Tescac TIMA (fot. Michał Hüpsch)
Fragment mapy składu mineralnego próbki granitu karkonoskiego wykonany na mikroskopie Tescan TIMA (wykonanie mapy: Eligiusz Gugała)
Tescan jest jednym z wiodących światowych producentów instrumentów naukowych i technicznych, m.in. skaningowych mikroskopów elektronowych.
Tekst: Piotr Słomski