Trzęsienie ziemi Jan Mayen

14 lutego 2022 r. o godz. 20:28:21.4 UTC w regionie sejsmicznym wyspy Jan Mayen zanotowano trzęsienie ziemi, którego epicentrum zlokalizowano około 808 km na NNE od miejscowości Reykjavik, Islandia (118 tys. mieszkańców) oraz 542 km na północ od miejscowości Husavik, Islandia (2,2 tys. mieszkańców). Źródło wstrząsów według danych European Mediterranean Seismological Centre (EMSC) stwierdzono na głębokości 10 km.

Parametry zjawiska sejsmicznego z 14 lutego 2022 r., godz. 20:28:21.4 UTC, region: wyspa Jan Mayen.

wyspa tab 1

 

Wstrząs ten był skutkiem rozładowania naprężeń powstałych w procesie formowania grzbietu ryftowego. Rejon ten jest dość często nawiedzany przez małe trzęsienia ziemi. W XXI wieku w bazie ISC zapisanych jest ponad 200 zjawisk w odległości do 100 km od opisywanego wstrząsu, a spośród nich 17 ma magnitudę równą lub większą od M5. Na tym tle M5.7 jest już zjawiskiem znacznym. Grzbiety oceaniczne rzadko generują duże zjawiska, a w zasadzie nigdy nie są to wstrząsy katastrofalne.

 

wyspa mapa 1

Lokalizacja epicentrum trzęsienia ziemi o magnitudzie M5.7 (EMSC) z 14 lutego 2022 r., godz. 20:28:21.4 UTC w regionie sejsmicznym wyspy Jan Mayen (oprac. PSG, mapa bazowa: https://ian.macky.net/pat/).

W okresie od 1 do 25 lutego 2022 r. w regionie wyspy Jan Mayen miało miejsce osiem zjawisk sejsmicznych.

Statystyka zjawisk sejsmicznych z lokalizacją epicentrów w regionie wyspy Jan Mayen zarejestrowanych w okresie od 1 do 25 lutego 2022 r. wg danych EMSC.

wyspa tab 2

Poniżej zaprezentowano mapę z lokalizacją epicentrum trzęsienia ziemi o magnitudzie M5.7 z 14 lutego 2022 r. wraz z lokalizacjami epicentrów wszystkich zjawisk sejsmicznych zarejestrowanych w regionie wyspy Jan Mayen w okresie od 1 do 25 lutego 2022 r.

wyspa mapa 2

Mapa aktywności sejsmicznej w regionie wyspy Jan Mayen z lokalizacją epicentrów zjawisk sejsmicznych zarejestrowanych w okresie od 1 do 25 lutego 2022 r. (oprac. PSG, wg danych EMSC, mapa bazowa: https://ian.macky.net/pat/).

wyspa tab 3

Sekwencja zjawisk sejsmicznych zarejestrowanych w regionie wysypy Jan Mayen w okresie od 1 do 25 lutego 2022 r. (oprac. PSG, wg danych EMSC).

W dniu wystąpienia zjawiska o magnitudzie M5.7 miały miejsce dwa wstrząsy następcze o magnitudach M4.3 (21:32:04 UTC) oraz M4.7 (21:53:03 UTC).

Trzęsienie ziemi w regionie wyspy Jan Mayen zarejestrowane zostało również w sieci PSG_Sejs_NET państwowej służby geologicznej. Poniżej zaprezentowano zapisy falowe składowych Z, N, E wektora prędkości fal sejsmicznych zarejestrowane w laboratorium geodynamicznym PSG na stacji monitoringu sejsmicznego PG14 (Hołowno, gm. Podedwórze, pow. parczewski). Odległość stacji PG14 od epicentrum wstrząsów wynosi około 2800 km (ok. 25°). Pierwsze wystąpienia fal sejsmicznych (P) zarejestrowane zostały na stacji PG14 14 lutego 2022 r. o godz. 20:33:49.7 UTC, tj. po upływie 5 min 28.3 s od momentu zdarzenia.

wyspa sejsmo 1

Obraz falowy z zapisem rejestracji trzęsienia ziemi o magnitudzie M5.7 z epicentrum w regionie wyspy Jan Mayen z 14 lutego 2022 r., godz. 20:28:21.4 (UTC) zarejestrowane przez szerokopasmową stację sejsmologiczną PSG zlokalizowaną w laboratorium geodynamicznym w Hołownie (PG14). Na wykresie składowej zaznaczono pierwsze wstąpienia fali sejsmicznej P.

Omawiane trzęsienie ziemi odwzorowało się również w zapisie monitoringu składowej pionowej siły ciężkości w laboratorium geodynamicznym stacji PSG w Hołownie. Obraz falowy zjawiska został zarejestrowany grawimetrem pływowym gPhoneX nr 165. Poniżej zaprezentowane zostały trzy ścieżki z monitoringu pola grawitacyjnego zarejestrowane w trakcie przejścia przez punkt obserwacji fal sejsmicznych wygenerowanych w źródle trzęsienia ziemi o magnitudzie M5.7. Pierwsza ścieżka (wykres A) pokazuje zmiany przyspieszenia pionowej składowej pola siły ciężkości, druga (wykres B) zmiany składowej pionowej prędkości gruntu, zaś trzecia ścieżka (wykres C) zmiany położenia (amplituda składowej pionowej) drgań podłoża w punkcie obserwacji.

wyspa sejsmo 2

Fragment zapisu z monitoringu grawimetrycznego pola siły ciężkości na stacji PSG PG14 w Hołownie (gm. Podedwórze, pow. parczewski) zarejestrowany w trakcie przejścia przez punkt obserwacji grawimetrycznych fal sejsmicznych wygenerowanych w ognisku trzęsienia ziemi o magnitudzie M5.7 14 lutego 2022 r.

Informację przygotował zespół z Centrum Geozagrożeń: Kamila Karkowska, Tomasz Czerwiński, Mirosław Musiatewicz i Przemysław Kowalski
Opracowanie: Maja Kowalska, Zakład Kartografii Geologicznej