Komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej przedstawia analizę: położenia zwierciadła wód podziemnych, stanu rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych i stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w pierwszym poziomie wodonośnym. Analiza obejmuje obszar kraju w okresie od 1 do 31 sierpnia 2025 r.
W analizowanym okresie na terenie kraju dominowała tendencja dalszego obniżania średniego poziomu wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym, co zaobserwowano w około 57% analizowanych punktów monitoringowych. Zjawisko to dotyczyło głównie wschodnich, zachodnich i południowych regionów kraju.
Wzrost poziomu wód podziemnych, w porównaniu do średniego stanu z poprzedniego miesiąca odnotowano w tym czasie w około 38% punktów obserwacyjnych, głównie w pasie obejmującym województwa śląskie, łódzkie, kujawsko-pomorskie, pomorskie i warmińsko-mazurskie, a także zachodnich, południowo-wschodnich oraz wschodnich regionach kraju.
W około 6% analizowanych punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego pozostał bez zmian względem średniego stanu z poprzedniego miesiąca.
W sierpniu 2025 r. wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym, na większości obszaru Polski, utrzymywała się na poziomie zapewniającym bezpieczeństwo zaopatrzenia ludności w wodę. Zagrożenia stanu tych rezerw wystąpiły głównie we wschodniej części kraju, a lokalnie także na południu, zachodzie i północnym zachodzie. Stan taki stwierdzono w niespełna 16% analizowanych punktów obserwacyjnych. W tej grupie około 12% stanowiły punkty, w których poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do najniższego położenia zwierciadła wody z poprzednich lat.
W sierpniu 2025 r. na części terytorium Polski nadal utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego, wynikający z położenia zwierciadła wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). Regionalna niżówka hydrogeologiczna występowała w tym okresie obszarach województw: kujawsko-pomorskiego, lubelskiego, łódzkiego, mazowieckiego, podkarpackiego, podlaskiego oraz świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego. Ponadto, zjawisko to zaobserwowano również na obszarze województw śląskiego i małopolskiego, gdzie miało ono jednak charakter lokalny.
Analiza została opracowana na podstawie interpretacji zebranych wyników pomiarów w wytypowanych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych PIG-PIB, przy uwzględnieniu dla poszczególnych punktów obserwacyjnych następujących wartości charakterystycznych:
- najniższej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (NNG),
- średniej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (SSG),
- średniej z najniższych rocznych głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej z wielolecia (SNG),
- wartości granicznej dla wystąpienia zjawiska niżówki hydrogeologicznej, przyjętej na poziomie stanu niskiego ostrzegawczego (SNO),
- wyznaczonego z najniższych rocznych stanów położenia zwierciadła wody charakteryzujących się wartościami niższymi od wartości SNG,
- średniej głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej (AG) z okresu od 1 do 31 sierpnia 2025 r.
Zmiany położenia zwierciadła wód podziemnych
Analiza zmian położenia swobodnego zwierciadła wód podziemnych w odniesieniu do poprzedniego okresu obserwacji została wykonana na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych w 194 rozmieszczonych na obszarze całego kraju, reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych ujmujących pierwszy poziom wodonośny (ppw).
W sierpniu 2025 r. na terenie kraju dominowała tendencja dalszego obniżania średniego poziomu wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym. Zjawisko to objęło większość obszaru Polski i zostało zarejestrowane w około 57% analizowanych punktów obserwacyjnych, co oznacza spadek o 24% w porównaniu z lipcem 2025 r. Obniżenie poziomu wód podziemnych wystąpiło głównie we wschodniej, zachodniej i południowej części kraju. Wyższe poziom zwierciadła wód podziemnych, w porównaniu do średniego stanu z poprzedniego miesiąca, zaobserwowano w około 38% punktów obserwacyjnych, czyli o 24% więcej w stosunku do lipca 2025 r.
Wzrost średniego poziomu wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym nastąpił głównie w pasie obejmującym województwa śląskie, łódzkie, kujawsko-pomorskie, pomorskie i warmińsko-mazurskie, a także w zachodnich, południowo-wschodnich i wschodnich regionach kraju.
Wahania swobodnego zwierciadła wód podziemnych w analizowanym okresie były niewielkie – wzrosty najczęściej mieściły się w przedziałach 0-0,1 m (23% punktów obserwacyjnych) oraz 0,1-0,25 m (10% punktów). Podobnie obniżenia średniego poziomu wód podziemnych najczęściej wynosiły od 0 do 0,1 m (46% punktów obserwacyjnych) oraz od 0,1 do 0,25 m (10% punktów obserwacyjnych).
W około 6% analizowanych punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego pozostał bez zmian względem średniego stanu z poprzedniego miesiąca (Ryc. 1).
Ryc.1. Zmiana położenia zwierciadła wody podziemnej w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych w sierpniu 2025 r.
Zmiany zasobów wód podziemnych
Analiza stanu rezerw zmiennych zasobów wód podziemnych została wykonana na podstawie wyników pomiarów położenia swobodnego zwierciadła wody w 188 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych.
W sierpniu 2025 r. w większości analizowanych punktów obserwacyjnych (ponad 84%, tj. o około 1% mniej niż w poprzednim miesiącu) średni poziom wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym wskazywał na brak zagrożenia stanu rezerw zasobów w odniesieniu do najniższego rocznego poziomu zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG). Oznacza to, że wielkość rezerw zmiennych zasobów wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym na przeważającym obszarze kraju pozostawała na poziomie zapewniającym bezpieczeństwo zaopatrzenia ludności w wodę.
Zagrożenie dla użytkowania wód podziemnych wynikające z niskiego poziomu tych wód stwierdzono w około 16% analizowanych punktów obserwacyjnych (wzrost o 1% w stosunku do poprzedniego miesiąca), głównie we wschodniej połowie kraju, a lokalnie także w południowych, zachodnich i północno-zachodnich regionach. W tej grupie około 12% stanowiły punkty, w których średni miesięczny poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do granicy stanu NNG.
Brak rezerw zasobów wód podziemnych został odnotowany w miejscowościach: Mokry Las (woj. kujawsko-pomorskie), Bronisze i Manie (woj. lubelskie), Brwinów, Goździków, Kaliska, Nowe Iganie, Okuniew i Sulęcin Szlachecki (woj. mazowieckie), Jabłonka (woj. małopolskie), Turza (woj. podkarpackie), Boksze Stare, Kozioł, Liza Stara, Waliły i Wólka Terechowska (woj. podlaskie), Tychy i Żelisławice (woj. śląskie), Ścięgna (woj. świętokrzyskie), Kobułty i Zieleniec (woj. warmińsko-mazurskie) oraz Międzyzdroje (woj. zachodniopomorskie) (Ryc. 2).
Ryc. 2. Poziom rezerw zasobów wód podziemnych w sierpniu 2025 r. w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych
Występowanie zagrożeń dla wód podziemnych
Analiza stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną na obszarze kraju została wykonana na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych w 188 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych ujmujących pierwszy poziom wodonośny o zwierciadle swobodnym.
W sierpniu 2025 r. na części obszaru Polski nadal utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego spowodowany położeniem zwierciadła wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). W analizowanym okresie zjawisko niżówki hydrogeologicznej odnotowano w 52 punktach obserwacyjnych, co stanowi około 28% wszystkich lokalizacji objętych badaniami. W porównaniu z poprzednim miesiącem oznacza to wzrost o 3 punkty procentowe.
W 44 punktach obserwacyjnych, czyli ponad 23% wszystkich uwzględnionych w analizie punktów, poziom zwierciadła wód podziemnych w sierpniu 2025 r. utrzymywał się w strefie między granicami stanów SNO i SNG. Oznacza to, że na tych obszarach, przy utrzymujących się niekorzystnych warunkach meteorologicznych – zwłaszcza przy braku lub niewielkich opadach atmosferycznych – istnieje wysokie prawdopodobieństwo dalszego obniżenia się poziomu wód podziemnych, a w konsekwencji wystąpienia niżówki hydrogeologicznej.
W 92 punktach obserwacyjnych, co odpowiada niemal 49% wszystkich analizowanych punktów (o 3% więcej niż w lipcu 2025 r.), swobodne zwierciadło wód podziemnych znajdowało się powyżej wartości średniej z najniższych rocznych głębokości (SNG).
Regionalna niżówka hydrogeologiczna w omawianym okresie obejmowała części województw: kujawsko-pomorskiego, lubelskiego, łódzkiego, mazowieckiego, podkarpackiego, podlaskiego oraz świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego. W minionym miesiącu niżówkę hydrogeologiczną zaobserwowano również na obszarze województw śląskiego i małopolskiego, jednak zjawisko to miało tam charakter lokalny.
Zmiany w rozprzestrzenieniu niżówki hydrogeologicznej w sierpniu, w odniesieniu do stanu z lipca 2025 r., przedstawiono na ryc. 3.
Ryc. 3. Ocena zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w sierpniu 2025 r.
Tekst komunikatu
