W dniach 23–24 października 2025 roku w Akademii Górniczo-Hutniczej (AGH) w Krakowie odbyła się XXIII Czesko-Słowacko-Polska Konferencja Paleontologiczna. W wydarzeniu wzięli udział badacze z trzech krajów partnerskich – Polski, Czech i Słowacji – oraz zaproszeni goście z innych ośrodków naukowych, w tym z Państwowego Instytutu Geologicznego – PIB.
Organizację konferencji koordynowała prof. Anna Waśkowska (AGH), wspierana przez dr Justynę Kowal-Kasprzyk (AGH) i zespół komitetu organizacyjnego. Integralną częścią wydarzenia były warsztaty mikroskamieniałości, prowadzone przez prof. Michaela Kaminskiego z Uniwersytetu Króla Fahda ds. Ropy Naftowej i Minerałów (KFUPM, Arabia Saudyjska).
Tradycyjne zdjęcie grupy uczestników konferencji pod popiersiem Stanisława Staszica
Konferencja objęła szerokie spektrum zagadnień z zakresu taksonomii, ewolucji, paleoekologii i biostratygrafii różnych grup: mikroorganizmów, bezkręgowców, kręgowców oraz roślin, znanych od kambru po czwartorzęd. W ramach sześciu paneli referatowych i sesji posterowych zaprezentowano 36 wystąpień naukowych, a streszczenia referatów opublikowano w tomie Grzybowski Foundation Special Publications (link do publikacji: https://www.kgos.agh.edu.pl/24paleo/PDF/3rd_circular_24th_Paleo_conference.pdf)
Sesje referatowe zorganizowano zgodnie z porządkiem stratygraficznym. Pierwsza, poświęcona paleontologii paleozoiku, poprowadzona została przez dr Izabelę Ploch (PIG-PIB) i obejmowała m.in. jej wystąpienie w imieniu współautorów (S. Voigt, P. Raczyński) zatytułowane „Exceptional sedimentary marks and trace fossils from Early Permian non-marine red-beds (Mieroszów site, Intrasudetic Basin, Poland)”. Kolejne sesje naukowe dedykowane były skamieniałościom mezozoiku i kenozoiku.
Dr Andrzej Szydło (OK PIG-PIB, Kraków), w imieniu współautorów (E. Machaniec, M. Garecka, U. Hara, T. Malata), zaprezentował poster pt. „Microfossils from Oligocene flysch deposits in the Baligród area (Outer Carpathians, SE Poland): origin and palaeogeographical significance”.
Dr Andrzej Szydło i dr Elżbieta Machaniec przy swoim posterze
Dr Urszula Hara, emerytowana pracowniczka PIG-PIB, wygłosiła referat w imieniu współautora (H. Furrer) pt. „Cretaceous bryozoan biota of the northern Tethyan carbonate platform (Alpstein area, northeastern Switzerland)”.
W trakcie konferencji uhonorowano prof. Jana Sotaka (Instytut Nauk o Ziemi, Słowacka Akademia Nauk, Bańska Bystrzyca, Słowacja) Nagrodą Grzybowskiego – prestiżowym wyróżnieniem przyznawanym przez kapitułę Grzybowski Foundation badaczom, których działalność naukowa wniosła znaczący wkład w rozwój mikropaleontologii.
Tradycją tych spotkań jest również konkurs na najlepszą prezentację, skierowany do młodych badaczy, którzy w tym roku stanowili aż 35% uczestników. W gronie laureatów znaleźli się:
- Matěj Šilinger (Instytut Geologii i Paleontologii, Uniwersytet Karola, Czechy),
- Paulina Laskowska-Piekoszewska (Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, AGH w Krakowie),
- Asmaa Korin (KFUPM, Dhahran, Arabia Saudyjska).
Wręczenie nagród dla młodych badaczy za najlepszą prezentację
Podczas paneli dyskusyjnych odbyła się wymiana opinii i dobrych praktyk, nawiązująca do tematów poruszanych w referatach, a także debaty o przyszłości i kierunkach rozwoju paleontologii. Uczestnicy zwracali uwagę na znaczenie tradycji badań, nowoczesnych metod badawczych oraz edukacji nowych pokoleń naukowców. Wskazywano również na rolę paleontologii w rozumieniu procesów geologicznych oraz jej wkład w przygotowanie społeczeństw na współczesne zmiany środowiskowe.
W drugim dniu konferencji prof. Michael Kaminski zaprezentował uczestnikom najcenniejsze eksponaty ze zbiorów mikropaleontologicznych Europejskiego Centrum Referencyjnego Mikropaleontologii (EMRC). W tym roku kolekcja została znacząco powiększona – prof. William A. Berggren (Uniwersytet Rutgersa) przekazał swoje zbiory otwornic pochodzące z dawnych rejsów programu Deep Sea Drilling Project. Obecnie kolekcja Berggrena obejmuje pięć drewnianych gablot w zbiorach EMRC.
Kolejna Czesko-Słowacko-Polska Konferencja Paleontologiczna oraz warsztaty mikroskamieniałości odbędą się w Pradze w dniach 22–23 października 2026 roku. W październiku 2028 roku konferencja ponownie zawita do Polski – być może do Warszawy – więc warto już dziś wpisać ją do planów konferencyjnych.
Program tegorocznej konferencji https://www.kgos.agh.edu.pl/24paleo/PDF/24th_Paleo_Program.pdf
Tekst: Izabela Ploch, Anna Waśkowska, Andrzej Szydło, Michael Kaminski
