The Micropalaeontological Society (TMS) zostało założone jako British Micropalaeontological Group w 1970 r., na wniosek prof. L. Moore z Uniwersytetu w Sheffield, która wraz ze współpracownikami zorganizowała grupę paleontologów dla wymiany poglądów i wyników badań.
Kontynuacją tej idei są coroczne międzynarodowe spotkania mikropaleontologów: The Micropalaeontological Society Annual General Meeting (TMS AGM). Ostatnie odbyło się na początku listopada 2024 r. w Krakowie (6-9.11.24). Gospodarzami byli: Polska Akademia Umiejętności (PAU), Micropress Europe, Instytut Nauk Geologicznych PAN i Fundacja Grzybowskiego. Wydarzenie rozpoczęło się 6.11 przyjęciem w Micropress Europe (AGH, Kraków), gdzie znajduje się, stworzone przez głównego organizatora spotkania Michaela A. Kaminskiego, archiwum z kolekcjami mikroskamieniałości, w tym głównie otwornicami z Polski i ob. oceanicznych. Kolejne dni zostały przeznaczone przez organizatorów (M. A. Kaminski, A. Waśkowska, B. Shah, J. Tyszka, K. Edgar – prezes TMS) na sesje naukowe i warsztaty (7-8.11), a na koniec zaplanowano wycieczkę do kopalni soli w Wieliczce (9.11).
Źródło: https://www.tmsoc.org/wordpress/wp-content/uploads/2024/11/TMS2024_Group_photo-scaled.jpg
Część naukowa odbyła się w PAU, która posiada 130-letnią tradycję badań w dziedzinie mikropaleontologii i gdzie swoja karierę naukową rozpoczynał Józef Grzybowski, pionier badań otwornicowych na terenach polskich. Podczas sesji naukowych, na które zaproszono Andrzeja Szydło, ponad 90-ciu członków Towarzystwa (TMS) zaprezentowało łącznie 70 referatów i posterów, których głównym celem było wyjaśnienie dynamiki i konsekwencji przejściowych zdarzeń środowiskowych i klimatycznych, w zapisie mikropaleontologicznym, które często miały charakter cykliczny. Prześledzono zapis zmian cyrkulacji i prądów w oceanach i morzach, a także parametrów fizyko-chemicznych ich wód (temperatura, zasolenie, zakwaszenie, natlenienie) jakie miały miejsce od paleozoiku poprzez mezozoik i paleogen po czwartorzęd. Badania oparto głównie na mikrofaunie otwornicowej i radiolariowej, a także mikroflorze i nanoplanktonie (okrzemki, algi, nasiona, kokolity) oraz szczątki makrofauny (np. ryb). Mikropaleontolodzy z Europy, Azji, Afryki, a także Ameryki Pn. i Pd. przedstawili wyniki analiz organizmów kopalnych pochodzących z obszarów oceanicznych i otaczających ich mórz i lądów, w tym tak odległych rejonów jak: Grenlandia, Indochiny, czy Australia. Autorzy prezentacji wskazali na możliwość monitorowania zachodzących zmian w biosferze na podstawie ich liczebności, zróżnicowania i dróg migracji. Pokazali, że przez analogie ze współczesnymi mikroorganizmami można je również wykorzystać do przewidywania przyszłych kryzysów środowiskowo-klimatycznych. Badania miały charakter interdyscyplinarny i opierały się także na danych izotopowych, radiometrycznych, geochemicznych i mineralogicznych.
Prezentowane wyniki z różnych dziedzin mikropaleontologii bazowały na materiale archiwalnym, który jako bezcenne i często niepowtarzalne źródło informacji, powinien podlegać szczególnej opiece. Dlatego tegoroczne spotkanie TMS AMG odbyło się pod hasłem Protecting our micropaleontological heritage, aby zasygnalizować potrzebę ochrony dorobku mikropaleontologów i zgromadzonego przez nich materiału kopalnego.
Tekst: Andrzej Szydło
