Zagrożenie zabytków dziedzictwa kulturowego ruchami masowymi na obszarze Karpat (Osuwiskowy Przegląd Geologiczny – artykuł 9.)

Majowy numer Przeglądu Geologicznego (2019-05, tom 67) w całości poświęcony został osuwiskom. Numer ten powstał z myślą o uczestnikach II Ogólnopolskiej Konferencji O!suwisko, która odbyła się w maju w Szczawnicy. Pragniemy przybliżyć najciekawsze artykuły z tego numeru.

Od lat 90. XX w. obserwuje się coraz częstsze występowanie ekstremalnych opadów powodujących nasilanie się ruchów masowych w Karpatach. Na obszarze tym znajduje się także  wiele obiektów zabytkowych. W pracy przedstawiono wstępne zestawienie obiektów dziedzictwa kulturowego dotkniętych zagrożeniem osuwiskowym. Na liście znajduje się 447 historycznych miejsc, z czego najbardziej zagrożonych jest 27 zabytkowych budowli posadowionych na aktywnych osuwiskach. Na wybranych przykładach obiektów o konstrukcji murowanej i drewnianej pokazano skutki oddziaływania na nie ruchów masowych. Artykuł pokazuje również przykład stabilizacji strukturalnej zastosowanej w miejscu historycznym, która zakończyła się sukcesem ponieważ osuwisko nie uległo ponownemu uruchomieniu pomimo wystąpienia ekstremalnych opadów atmosferycznych z 2010 r. Pełna ocena zagrożenia osuwiskowego wymaga jednak przede wszystkim pełnej inwentaryzacji zagrożonych zabytków.

Zapraszamy do lektury!

Izabela Laskowicz, Teresa Mrozek – Zagrożenie zabytków dziedzictwa kulturowego ruchami masowymi na obszarze Karpat