W dniach 14-16 stycznia 2019 r. w Berlinie delegaci Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB uczestniczyli w warsztatach międzynarodowego projektu IQUAME2500 (International Quaternary Map of Europe 1:2 500 000), zorganizowanych przez koordynatora projektu – Niemiecką Służbę Geologiczną (BGR - Federal Institute for Geosciences and Natural Resources). Efektem tego projektu będzie system informacji przestrzennej (GIS) dla wszystkich państw europejskich, obejmujący geologię czwartorzędu.
Delegacji PIG-PIB przewodniczył prof. Leszek Marks z Zakładu Surowców Mineralnych i Kopalin Energetycznych. W skład delegacji weszły także dr Joanna Rychel – kierownik Zakładu Geologii Regionalnej oraz mgr Katarzyna Jóźwik z Programu Kartografia Geologiczna i Geologia Regionalna.
Celem projektu IQUAME2500 jest utworzenie interoperacyjnego systemu informacji przestrzennej (GIS) dla wszystkich państw europejskich, obejmującego geologię czwartorzędu Europy, w tym: powierzchniowe wydzielenia geologiczne, formy rzeźby terenu, zasięgi zlodowaceń, aktywne uskoki i inne. Odpowiednie warstwy tematyczne zostaną przygotowane w oparciu o dane pochodzące m.in. z Mapy Geologicznej Polski 1:200 000, Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski 1:50 000, a także map pogranicza w różnych skalach wykonanych we współpracy bilateralnej z krajami ościennymi.
Zgodnie z wytycznymi opracowanymi przez Niemiecką Służbę Geologiczną, mapa będzie semantycznie zgodna z dyrektywą INSPIRE (Dyrektywa 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiająca infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej) oraz z międzynarodowym językiem wymiany danych geologicznych GeoSciML.
Oficjalnymi patronami projektu są Komisja Mapy Geologicznej Świata (CGMW - Commission for the Geological Map of the World) i Międzynarodowa Unia Badań Czwartorzędu (INQUA - International Union for Quaternary Research).
Po zakończeniu prac Międzynarodowa Mapa Czwartorzędu Europy w skali 1:2 500 000 zostanie opublikowana na portalach BGR oraz CGMW w postaci usług przeglądania danych.
Podczas spotkania w Berlinie podsumowano dotychczasowe wyniki projektu oraz działalność członków grupy eksperckiej IQUAME. Obszernie dyskutowano na temat merytorycznej zawartości bazy danych IQUAME oraz technicznych aspektów przygotowania i harmonizacji danych. Znaczna część warsztatów poświęcona była także korelacji danych kartograficznych w obszarach przygranicznych.
Uczestnicy warsztatów w Berlinie
W imieniu zespołu PIG-PIB Katarzyna Jóźwik przedstawiła prezentację pt. Works on the Polish contribution to the IQUAME project: methodology and problematic issues. W pierwszej części wystąpienia delegatka zaprezentowała krótki przegląd wybranych produktów kartografii geologicznej PIG-PIB, które są wykorzystywane na potrzeby opracowania polskiej części IQUAME. Druga część prezentacji poświęcona była metodyce prowadzonych prac ze szczególnym naciskiem na kwestie problematyczne związane z semantyczną harmonizacją danych i stosowaniem międzynarodowych słowników (IQUAME, INSPIRE, GeoSciML, OneGeology) do opisu danych geologicznych.
Efekty dotychczasowych prac PIG - PIB spotkały się z uznaniem członków grupy IQUAME, a poruszone w prezentacji problemy oraz postawione pytania były szeroko omawiane na forum oraz w kuluarach. Zaowocowało to zgodą lidera projektu na wprowadzenie w słowniku stratygraficznym IQUAME zmian postulowanych przez przedstawicieli PIG - PIB oraz uzyskaniem cennych wskazówek dotyczących budowy bazy danych przestrzennych dla polskiej części opracowania.
Delegaci PIG - PIB mieli także okazję do zapoznania się z unikalną kolekcją minerałów i skamieniałości przechowywaną w archiwach BGR w Berlinie. Kolekcja ta, gromadząca setki tysięcy eksponatów ze wszystkich okresów geologicznych, nie jest dostępna publicznie. Wizyty w archiwum możliwe są jedynie po wcześniejszym uzgodnieniu z berlińskim oddziałem BGR.
Rysy lodowcowe odkryte na powierzchni piaskowca okolic Velpke i Danndorf (na wschód od Hanoweru) w 1880 r. przez Felixa Wahnschaffe. Ich kierunek wyznacza ruch lodowca
Tekst: Katarzyna Jóźwik, Leszek Marks, Joanna Rychel
Zdjęcia: Katarzyna Jóźwik, Joanna Rychel
