Kolejny numer Przeglądu Geologicznego jest już dostępny on-line. Czasopismo ukazuje się nieprzerwanie przez 66 lat, od 1953 roku. Dotychczas wydano już 798 numerów pisma.
Aktualny numer Przeglądu Geologicznego (2019-08, tom 67) to wydanie w sam raz na wakacje. Dominuje w nim tematyka geoedukacji w różnorodnym wydaniu. Sześć artykułów o muzeach, geolearningu i wystawach geologicznych stanowi podsumowanie konferencji naukowej "Muzea - nauka, edukacja, popularyzacja", która odbyła się 29 kwietnia 2018 r. w Geoparku Solec Kujawski. Organizatorem wydarzenia było Muzeum Ziemi im. Karola Sabatha w Solcu Kujawskim, działające przy JuraParku Solec. W artykułach będących pokłosiem tego wydarzenia omówiono znaczenie współczesnego muzealnictwa w podejmowaniu interdyscyplinarnych badań nad przeszłością krajobrazu przyrodniczego i kulturowego, także rolę muzeów w aktywizacji lokalnych społeczności. Ważnym tematem jest współpraca instytucji naukowych, muzeów, samorządów i prywatnych przedsiębiorstw w prowadzeniu badań i popularyzacji ich wyników oraz sposoby popularyzacji nauk przyrodniczych.
Polecamy artykuł Krzysztofa Szopy, Tomasza Brachańca i Łukasza Karwowskiego pt. Polskie mołdawity – obecny stan wiedzy i perspektywy nowych znalezisk. Mołdawity (lub wełtawity) to bezsprzecznie jedne z najpiękniejszych kamieni ozdobnych. Historia ich powstania jest równie fascynująca, jak wygląd - powstały na skutek upadku asteroidy na tereny obecnych Niemiec (okolice miasta Nördlinger). Zdarzenie miało miejsce około 15 milionów lat temu, a ślady są widoczne do dziś w postaci depresji terenu o średnicy około 24 km. Energia uderzenia była tak wielka, że wyrzuciła stopione skały podłoża, a one opadły kilkaset kilometrów dalej, już w formie zestalonej. Obecnie można je znaleźć je głównie w południowych Czechach i na Morawach, a jeśli ktoś ma szczęście - także w Polsce, na Dolnym Śląsku (okolice Strzegomia, Żagania i Zgorzelca). Polskie mołdawity odkryto dopiero w 2012 r. Do chwili obecnej opisano 28 polskich mołdawitów z siedmiu różnych lokalizacji. Artykuł stanowi jest podsumowanie dotychczasowej wiedzy o dystrybucji mołdawitów w osadach miocenu i plejstocenu w południowej i poudniowo-zachodniej części Polski oraz ocenia perspektywy znalezienia nowych polskich okazów.
W cyklu 100 lat Państwowego Instytutu Geologicznego - dla gospodarki, nauki i edukacji polecamy artykuł Albina Zdanowskiego pt. Badania geologiczne Lubelskiego Zagłębia Węglowego w Oddziale Górnośląskim Państwowego Instytutu Geologicznego. W tekście przedstawiono krótki opis badań geologicznych prowadzonych w latach 1920–1939 na obszarze Wołynia Zachodniego przez profesora Jana Samsonowicza. Po II Wojnie Światowej Instytut Geologiczny przedstawił projekt regionalnego rozpoznania geologicznego kraju. W ówczesnym województwie lubelskim wykonano kilka otworów wiertniczych, co doprowadziło do odkrycia złóż węgla kamiennego. Pod koniec lat 50-tych XX wieku badacze zajmujący się złożami węgla zostali przeniesieni do Górnośląskiej Stacji Terenowej w Czeladzi, która została przekształcona w Górnośląski Oddział Instytutu Geologicznego w Sosnowcu. Utworzono zespół badawczy ds. złóż karbonu, w tym złóż węglowych na Lubelszczyźnie. Pierwsza monografia złóż węgla w lubelskim zagłębiu została opublikowana w 1966 r. (Rühle, 1966). W 1967 r. wskazano najbardziej perspektywiczny obszar poszukiwań, a następnie w latach 1971–1974 prowadzono prace dokumentacyjne. Dalsze prace były prowadzone przez przemysł węglowy, podczas gdy Oddział Górnośląski w Sosnowcu kontynuował badania na poziomie regionalnym. Wspomniany zespół badawczy określił geologiczne i górnicze warunki występowania złóż węgla, stratygrafię złóż karbonu, petrografię węgla i skał płonnych, litostratygrafię, warunki powstania i sedymentacji formowania się węgla itp. W ostatnich latach Oddział Górnośląski przyłączył się ponownie do procesu dokumentowania złóż węgla poprzez współpracę z firmami krajowymi i zagranicznymi, zainteresowanymi ewentualną przyszłą eksploatacją węgla na obszarze Lublina.
Zapraszamy do lektury!
Aby przeczytać cały numer, kliknij TUTAJ.
