PIG-PIB zarządza Bazą Danych Geologiczno-Inżynierskich (BDGI) – największą w Polsce cyfrową bazą danych przydatnych w budownictwie, planowaniu przestrzennym i zarządzaniu kryzysowym. Wysoka jakość danych, szybki i nieodpłatny dostęp oraz intuicyjny interfejs sprawiają, że jest ona cennym i podstawowym źródłem wiedzy dla szerokiego grona interesariuszy.
Baza Danych Geologiczno-Inżynierskich gromadzi dane z ponad 400 tys. otworów wiertniczych. Dane te dotyczą rodzaju gruntów i skał, ich wieku i genezy oraz udokumentowanych wystąpień wód podziemnych. Ponadto baza zawiera wyniki badań właściwości fizyczno-mechanicznych gruntów i skał dla wybranych otworów.
Dane zgromadzone w BDGI pozwalają na wstępne ustalenie budowy geologicznej, warunków budowlanych i hydrogeologicznych oraz grupy nośności podłoża gruntowego w miejscu planowanej inwestycji. Pomocne są one także przy wyborze optymalnej lokalizacji dla dużych inwestycji kubaturowych (np. osiedli mieszkaniowych) czy też w procesie wytyczania tras obiektów liniowych i infrastruktury podziemnej (np. linii metra, linii drogowych i kolejowych, tuneli, gazociągów). BDGI dedykowana jest m.in. przedsiębiorstwom branży geologicznej i budowlanej, inwestorom, uczelniom wyższym, instytutom naukowo-badawczym oraz administracji geologicznej i samorządowej.
Baza Danych Geologiczno-Inżynierskich to źródło informacji, które umożliwia modelowanie i wizualizację warunków geologicznych pod największymi miastami Polski
BDGI, dostępna pod linkiem geologia.pgi.gov.pl (zakładka: Budownictwo), gromadzi dziś wszystkie informacje w jednym miejscu. Początkowo składała się z 9 różnych i niekompatybilnych ze sobą baz danych. Ich scalenie było ważnym i dużym przedsięwzięciem, którego efektem jest jeden wspólny schemat bazodanowy, z ujednoliconymi słownikami: litologicznym, stratygraficznym, genezy oraz serii geologiczno-inżynierskich, obejmujący cały zakres danych geologicznych zgromadzonych w bazie (ponad 400 tys. otworów wiertniczych, ponad 3200 arkuszy map geologiczno-inżynierskich w skali 1:10 000 i 1:100 000). Za utworzenie BDGI Instytut został wyróżniony międzynarodową nagrodą SAG (Special Achievement in GIS Award) na ESRI User Conference 2019 w San Diego (USA). Nagroda ta jest przyznawana za wybitne osiągnięcia w pracy z technologią GIS.
Do dziś w ramach BDGI wykonano 15 atlasów geologiczno-inżynierskich, dwa kolejne (dla Szczecina i Lublina-Świdnika) są w trakcie sporządzania i zostaną zrealizowane w 2021 roku, dla kolejnych 18 lokalizacji zaś opracowywane są studia wykonalności (pełna lista dostępna jest na stronie geoportal.pgi.gov.pl/atlasy_gi/projekt/realizacja). Atlasy dotyczą głównie miast o najintensywniejszym rozwoju przestrzennym. Obejmują także wybrane odcinki strefy brzegowej Bałtyku (m.in. rejony klifów gdyńskich i klifów kaszubskich), gdzie zachodzą intensywne procesy geodynamiczne. Zawartość atlasów wraz z pozostałymi danymi, których źródłem są dokumentacje geologiczno-inżynierskie, hydrogeologiczne i złożowe, składają się na szczegółową bazę danych dla całego kraju.
Atlasy geologiczno-inżynierskie - stan realizacji prac
W ramach realizacji projektu BDGI wykonano ponad 3200 arkuszy map geologiczno-inżynierskich w skali 1:10 000. Za pomocą kilku kliknięć są one dostępne do pobrania z serwerów Centralnej Bazy Danych Geologicznych – CBDG (geologia.pgi.gov.pl, zakładka: Budownictwo).
Podstawowymi narzędziami wykorzystywanymi w prowadzeniu BDGI są pakiety oprogramowania, które pełnią rolę interfejsu wprowadzania i zarządzania danymi z wierceń oraz służą do wygenerowania oraz zasymbolizowania warstw przestrzennych i ich publikacji w postaci arkuszy map. Przestrzenne warstwy informacyjne zgromadzone w BDGI obejmują szeroki zakres danych. Główne warstwy to:
- Mapa dokumentacyjna, skala: 1:10 000,
- Mapy serii geologiczno-inżynierskich na głębokości 1, 2, 4, i 5 m p.p.t., skala: 1:10 000,
- Mapa gruntów antropogenicznych, skala: 1:10 000,
- Mapa warunków budowlanych na głębokości 2 m p.p.t., skala: 1:10 000,
- Mapa głębokości do pierwszego zwierciadła wody podziemnej, skala: 1:10 000,
- Mapa zagospodarowania powierzchni, skala: 1:10 000,
- Mapa terenów zagrożonych i chronionych, skala: 1: 10 000,
- Mapa warunków górniczych, skala: 1:10 000,
- Mapa zagrożeń geologicznych, skala: 1:10 000,
- Mapa lokalizacyjna, skala: 1:100 000,
- Mapa geomorfologiczna, skala: 1:100 000,
- Mapa zakresu udokumentowania, skala: 1:100 000.
Jednym z istotnych elementów BDGI było opracowanie modelu danych z wierceń i danych przestrzennych. Dzięki takiemu podejściu wszystkie informacje zawarte w BDGI są zestandaryzowane w zakresie słowników stratygrafii, litologii oraz genezy gruntów i skał. Stosowanie jednolitego modelu danych umożliwia dalsze dynamiczne przetwarzanie informacji zgromadzonych w BDGI oraz zapewnia wysoką jakość danych poprzez m.in. eliminację błędów transkrypcji podczas wprowadzania archiwalnych otworów wiertniczych do bazy.
Ważnym obszarem, w którym można wykorzystać dane zgromadzone w BDGI jest stosowanie zaawansowanych, nowoczesnych technik wizualizacji 3D. Zastosowany model danych z wierceń i danych przestrzennych pozwala na przyszłą implementację nowoczesnych technologii BIM (Building Information Modeling) w skali pojedynczej inwestycji oraz na implementację CIM (City Information Modeling) w skali planowania całych miast. Dane te mogą stać się również ważnym elementem krajowej infrastruktury danych przestrzennych.
Przykład możliwości BDGI – wybrane mapy tematyczne z atlasu geologiczno-inżynierskiego aglomeracji Bydgoszcz (możliwe do pobrania na: geologia.pgi.gov.pl
Dostęp do danych geologiczno-inżynierskich jest możliwy poprzez dwie aplikacje mapowe działające z poziomu przeglądarki sieciowej: Portal Centralnej Bazy Danych Geologicznych oraz GeoLOG. Większość danych przestrzennych jest dostępna w trybie nieedytowalnym bez logowania. Pozyskanie edytowalnych warstw i danych z otworów geologiczno-inżynierskich wymaga złożenia wniosku do Narodowego Archiwum Geologicznego (NAG).
Ogromne zasoby bazy danych geologicznych, mapy i informacje o wynikach badań PIG-PIB, w tym danych geologiczno-inżynierskich są na wyciągnięcie ręki, nieodpłatnie i bez logowania za pośrednictwem aplikacji GeoLOG, dostosowanej do interfejsu dotykowego urządzeń mobilnych
Portal CBDG. Widok aplikacji mapowej (Portal for ArcGIS) prezentujący warstwę otworów geologiczno-inżynierskich wraz z danymi opisowymi. Użytkownik może w sposób wygodny uzyskać informację o metryce poszczególnego punktu, jego tabeli atrybutów oraz pobrać profil otworu w postaci pliku pdf (geologia.pgi.gov.pl, zakładka „Budownictwo”)
Zainteresowanych tematyką odsyłamy także do strony geoportal.pgi.gov.pl/atlasy, na której są zamieszczone m.in. instrukcje, poradniki i wytyczne z zakresu geologii inżynierskiej, w tym m.in. Zasady dokumentowania geologiczno-inżynierskiego i monografia Warunki geologiczno-inżynierskie na obszarze Polski.
Wybrane publikacje, dostępne nieodpłatnie na stronach PIG-PIB. Na stronie obecnie do pobrania jest ponad 15 pozycji (geoportal.pgi.gov.pl/atlasy_gi/publikacje)
