W ramach realizacji kolejnych wydarzeń polsko-czeskiego projektu GECON w dniach 23-25 listopada 2020 r. odbyły się warsztaty pod tytułem „WS3 - Kartowanie geostanowisk”. Z uwagi na panującą w Polsce i Czechach pandemię Covid-19 zostały one przeprowadzone w trybie on-line obejmującym jedynie sesje referatowe i dyskusję, bez przewidywanych wcześniej zajęć terenowych w Światowym Geoparku Łuk Mużakowa. Dzięki temu, mimo znaczących trudności, zachowany został ważny cel projektu, jakim jest transgraniczna wymiana doświadczeń i dobrych praktyk dotyczących różnych aspektów funkcjonowania geoparków.
Warsztaty on-line „Kartowanie geostanowisk” dotyczyły zagadnień związanych z gromadzeniem danych o geostanowiskach dla celów ich ochrony, na poziomie krajowym i międzynarodowym oraz opracowywaniem materiałów wykorzystywanych w geoedukacji i geoturystyce, organizowanych w geoparku. Uczestnikami warsztatów obok przedstawicieli partnerów projektu -Geopark Ralsko o.p.s.(partner wiodący), Česká geologická služba, MAS Chrudimsko z.s., Muzeum Regionalne w Lubaniu, Stowarzyszenie Geopark Przedgórze Sudeckie oraz Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Dolnośląski, byli także zaproszeni wykładowcy i studenci z Wydziału Geologii Uniwersytety Warszawskiego.
Uczestnicy warsztatów
Przeprowadzono pięć następujących sesji referatowych, które prowadzone były przez dr Jacka Koźmę z Oddziału Dolnośląskiego Państwowego Instytutu Geologicznego – PIB we Wrocławiu:
Sesja 1 - WPROWADZENIE – GEOSTANOWISKA definicja, identyfikacja, waloryzacja, bazy danych
W referacie wstępnym zwrócono uwagę na rozróżnienie pojęcia geostanowiska i geoproduktu oraz omówiono przykłady baz danych geostanowisk, zróżnicowanych z uwagi na cel inwentaryzacji obiektów geologicznych.
Sesja 2 – KARTOWANIE GEOSTANOWISK – obiekty geologiczne – przykład Wałbrzyskiego Obszaru Geoturystycznego
W ramach drugiego wystąpienia, zaprezentowano przykład dokumentacji geostanowisk, wykonanej w PIG-PIB dla celów promocji geoturystycznego udostępnienia obiektów geologicznych, w przygranicznym regionie polsko-czeskim. Omówiony został standardowy zakres danych na temat inwentaryzowanych geostanowisk oraz podstawowe kryteria ich waloryzacji. Przedstawiono także sposoby prezentacji wyników inwentaryzacji geostanowisk na mapach tematycznych wykonanych w systemie GIS.
Sesja 3 - KARTOWANIE GEOSTANOWISK – obiekty geoturystyczne - przykład Karkonoskiego Parku Narodowego
W trakcie trzeciej sesji zaprezentowano przykład inwentaryzacji geostanowisk sporządzonej w związku z utworzeniem Krajowego Geoparku „Karkonoski Park Narodowy”. Szczególną uwagę zwrócono na dobór kryteriów oceny geostanowisk wynikający z celów funkcjonowania geoparku, jakim było zmniejszenie presji ruchu turystycznego na obszarach chronionych.
Sesja 4 - KARTOWANIE GEOSTANOWISK – obiekty pogórnicze - przykład Światowego Geoparku UNESCO Łuk Mużakowa
W prezentacji omówiono metodykę analiz przestrzennych wykonywanych w programie QGIS dla celów oceny możliwości zagospodarowania geoturystycznego obiektów pogórniczych. Przedstawiono metodykę analiz przestrzennych z użyciem historycznych map topograficznych, planów górniczych oraz wizualizacji lidarowego modelu rzeźby Łuku Mużakowa.
5 – KARTOWANIE GEOSTANOWISK – podsumowanie i dyskusja
W części końcowej warsztatów, w ramach wprowadzenia do dyskusji, przedstawiono znaczenie zagadnień związanych z inwentaryzacją geostanowisk w relacji do zagadnień ochrony dziedzictwa geologicznego, georóżnorodności obszarów, rozwoju geoturystyki i funkcjonowania geoparków. Na licznych przykładach zaprezentowano formy map geoturystycznych, od klasycznych map drukowanych do interaktywnych baz danych obsługiwanych w smartfonach.
Więcej na temat projektu: www.geogecon.com/pl/projekt/
Tekst: Jacek Koźma
