Państwowa służba hydrogeologiczna opublikowała komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 1 do 31 marca 2022 r. W opracowaniu przedstawiono analizę położenia zwierciadła wód podziemnych, stanu rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych oraz stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w pierwszym poziomie wodonośnym dla obszaru całego kraju.
Analiza została opracowana na podstawie interpretacji zebranych w trybie operacyjnym wyników pomiarów w wytypowanych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych PIG-PIB, przy uwzględnieniu dla poszczególnych punktów obserwacyjnych następujących wartości charakterystycznych:
- najniższej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (NNG),
- średniej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (SSG),
- średniej z najniższych rocznych głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej z wielolecia (SNG),
- wartości granicznej dla wystąpienia zjawiska niżówki hydrogeologicznej, przyjętej na poziomie stanu niskiego ostrzegawczego (SNO),
- wyznaczonego z najniższych rocznych stanów położenia zwierciadła wody charakteryzujących się wartościami niższymi od wartości SNG
- średniej głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej (AG) z okresu od 1 do 31.03.2022 r.
Zmiany położenia zwierciadła wód podziemnych
W marcu 2022 r. obniżenie średniego poziomu wód podziemnych nastąpiło w około 47% poddanych analizie punktów obserwacyjnych. Zjawisko takie odnotowane zostało głównie w południowej i centralnej Polsce.
W przypadku nieco ponad 47% analizowanych punktów obserwacyjnych nastąpił wzrost średniego położenia zwierciadła wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym. Wyższy, w stosunku do poprzedniego miesiąca, średni poziom wód podziemnych odnotowany został głównie w zachodniej, wschodniej i północnej części kraju. W przypadku ponad 6% analizowanych punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego nie uległ zmianie w porównaniu ze stanem odnotowanym w lutym 2022 r.
Zmiana położenia zwierciadła wody podziemnej w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych w marcu 2022 r.
Zmiany zasobów wód podziemnych
Wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym utrzymywała się na poziomie bezpiecznym dla zaopatrzenia ludności w wodę. W większości analizowanych punktów obserwacyjnych (około 97%) stan rezerw zasobów zmiennych przekraczał 20% w odniesieniu do najniższego rocznego położenia zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG**).
Punkty obserwacyjne, w których poziom rezerw zasobów był niższy niż 20% w odniesieniu do NNG stanowiły około 3% ogólnej liczby punktów objętych analizą, z czego w nieco ponad 1% punktów zarejestrowany średni miesięczny poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do granicy stanu NNG. W marcu 2022 r. brak rezerw zasobów wód podziemnych został odnotowany, tak samo jak w poprzednim miesiącu, jedynie w Stanisławowie w województwie śląskim.
Poziom rezerw zasobów wód podziemnych w marcu 2022 r. w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych
Występowanie zagrożeń dla wód podziemnych
Wykonane w marcu 2022 r. pomiary głębokości położenia swobodnego zwierciadła wody wykazały, że w przypadku 135 punktów obserwacyjnych, co stanowi ponad 81% wszystkich analizowanych punktów, zwierciadło to znajdowało się powyżej wartości średniej z najniższych rocznych głębokości (SNG). Oznacza to, że w rejonie tych punktów nie wystąpiła niżówka hydrogeologiczna. W omawianym okresie liczba punktów obserwacyjnych, w których swobodne zwierciadło wody podziemnej układało się w bezpiecznej strefie tj. powyżej granicy stanu SNG zwiększyła się z 77% do ponad 81%.
Stan wód podziemnych niższy od stanu niskiego ostrzegawczego, oznaczający występowanie niżówki hydrogeologicznej utrzymywał się w tym czasie w 16 punktach obserwacyjnych, co stanowi niespełna 10% wszystkich uwzględnionych w analizie punktów obserwacyjnych, przy czym tylko w trzech punktach zaobserwowano obniżenie się średniego poziomu wód podziemnych w stosunku do średniego stanu z poprzedniego miesiąca. Obecnie zjawisko niżówki hydrogeologicznej występuje jedynie lokalnie i nie stanowi regionalnego stanu zagrożenia hydrogeologicznego. W 15 punktach obserwacyjnych (ponad 9%) średni poziom zwierciadła wód podziemnych w styczniu utrzymywał się w strefie między granicami stanów SNO i SNG, co oznacza, że w rejonach tych punktów w przypadku utrzymywania się niekorzystnych warunków meteorologicznych, w tym przede wszystkim przy braku lub niewielkich opadach atmosferycznych, również może pojawić się niżówka hydrogeologiczna.
Ocena zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w marcu 2022 r.