Relacja z konferencji GEOST IV "Procesy geologiczne w morzu i strefie brzegowej"

W dniach 18-20 września 2023 r. w Rowach odbyła się konferencja naukowa pn. "Procesy geologiczne w morzu i strefie brzegowej – GEOST IV" ,poświęcona szeroko rozumianej problematyce procesów geologicznych zachodzących obecnie i w przeszłości, w środowisku otwartego morza oraz strefie brzegowej.

Konferencja GEOST jest wydarzeniem organizowanym do tej pory cyklicznie co 2 lata (z wyłączeniem okresu pandemii) przez Uniwersytet Gdański (UG). W tym roku po raz pierwszy konferencja GEOST została zorganizowana wspólnymi siłami Pracowni Geologii Morza Katedry Oceanografii Chemicznej i Geologii Morza UG oraz Oddziału Geologii Morza (OGM) Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB.

Patronat honorowy nad konferencją objął Marszałek Województwa Pomorskiego Mieczysław Struk oraz Wójt Gminy Ustka Anna Sobczuk-Jodłowska. Patronami konferencji zostali JM Rektor Uniwersytetu Gdańskiego Prof. dr hab. Piotr Stepnowski, Dyrektor Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB dr inż. Mateusz Damrat oraz Przewodniczący Komitetu Badań Morza PAN dr hab. Waldemar Surosz, Prof. UG.

W trakcie konferencji przedstawiono najnowsze wyniki badań geologicznych dotyczących obszaru Morza Bałtyckiego i jego strefy brzegowej, jak również środkowego Atlantyku. Udział w wydarzeniu wzięło ponad 50 uczestników wśród których, obok przedstawicieli Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB i Uniwersytetu Gdańskiego, znaleźli się przedstawiciele: Uniwersytetu Szczecińskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Uniwersytetu w Chersoniu, Uniwersytetu w Wilnie, Instytutu Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku, Instytutu Oceanologii PAN w Sopocie, Urzędu Morskiego w Szczecinie, firmy MEWO S.A. oraz Nature Research Centre w Wilnie.

Konferencję otworzyli wspólnie, dr hab. Małgorzata Witak, Prof. UG oraz dr inż. Mateusz Damrat, Dyrektor PIG-PIB, który w trakcie swojego wystąpienia zwrócił uwagę m.in. na rolę i wyzwania współczesnej geologii morza w kontekście dynamicznego wzrostu ilości inwestycji infrastrukturalnych realizowanych w obrębie obszarów morskich naszego kraju.

Otwarcie konferencji Geost IV

Otwarcie konferencji GEOST IV

otwarcie konferencji GEOST IV

Dyrektor PIG - PIB dr inż. Mateusz Damrat podczas otwarcia konferencji GEOST IV

Część referatową konferencji rozpoczął wykład plenarny dr inż. Piotra Szmytkiewicza (IBW PAN) dotyczący mechaniki i inżynierii brzegów morskich w kontekście przekopu Mierzei Wiślanej.

uczestnicy konferencji GEOST IV podczas jednej z sesji

Uczestnicy konferencji GEOST IV podczas jednej z sesji referatowych

Zróżnicowana tematyka pierwszej sesji plenarnej dotyczyła:

  • eksploracji Grzbietu Śródatlantyckiego w obszarze polskiej koncesji (dr Michał Tomczak, Oddział Pomorski (OP) PIG-PIB),
  • holoceńskich zmian poziomu morza i sztormów na południowym wybrzeżu Bałtyku (prof. dr hab. Szymon Uścinowicz, IBW PAN),
  • roli dryfujących gór lodowych w kształtowaniu rzeźby dna Bałtyckiego Jeziora Lodowego (dr Urszula Pączek, OGM PIG-PIB),
  • śladów gór lodowych w rzeźbie i budowie dna południowego Bałtyku (dr Radosław Wróblewski, UG i MEWO),
  • zagrożenia osadem wyniesionym po wybuchu Nord Stream (dr inż. Anna Przyborska, IO PAN),
  • bioróżnorodności flory okrzemkowej na tle stężenia rtęci w osadach powierzchniowych zewnętrznej Zatoki Puckiej (mgr Dominika Hetko, UG).

Druga sesja plenarna dotyczyła:

  • badań brzegów Bałtyku i mierzei nad nim leżących: Assessment of longshore sediment transport patterns along southeastern Baltic Sea coast (Lithuania–Latvia) based on sediment magnetic susceptibility (dr Donatas Pupienis, Vilnius University oraz Nature Research Centre in Vilnius),
  • classification of soft cliff coast dynamics using remote sensing and data mining methods (dr hab. Paweł Terefenko, Prof. US),
  • modelowania procesów geologicznych i dynamiki klifu (dr Łukasz Jasiński, Oddział Dolnośląski (OD) PIG-PIB),
  • powstania i ewolucji wybrzeża mierzejowego w warunkach niedoboru materiału piaszczystego na przykładzie wybrzeża południowego Bałtyku (dr Paweł Sydor, OP PIG-PIB),
  • nowych danych o rozwoju Mierzei Wiślanej w świetle badań odsłonięć na budowie kanału żeglugowego (mgr Krzysztof Ninard, UJ oraz dr hab. Anna Hrynowiecka, prof. PIG-PIB, OGM).

Trzecia sesja plenarna dotyczyła:

  • modelu ewolucji brzegu wydmowego Zatoki Pomorskiej (dr Andrzej Giza, US),
  • modelowania zmian objętościowych brzegu morskiego Mierzei Dziwnowskiej spowodowanych przez umiarkowane i słabe warunki hydrodynamiczne (dr Natalia Bugajny, US),
  • zastosowania metod geofizycznych w identyfikacji form dna morskiego (mgr Marek Bogucki, MEWO),
  • długoterminowej dynamiki wydm przednich na obszarze Słowińskiego PN (dr hab. Maciej Dłużewski, Prof. UW),
  • gęstości traw a rozwoju wydmy przedniej na przykładzie wydm Słowińskiego PN (dr hab. Joanna Rotnicka, Prof. UAM).

Ostatni referat pokazał, jak wielowymiarowa zarówno w czasie jak i przestrzeni jest geologia morza. Wygłosiła go Pani Agata Kuźma, magistrantka z Wydziału Geografii i Geologii UJ a dotyczył on sedymentologii utworów głębokomorskich kredy dolnej w profilu Krzyworzeki w Poznachowicach Górnych.

W trakcie sesji posterowej przedstawiono 16 posterów, wśród których pracownicy PIG-PIB zaprezentowali tematykę dotyczącą:

  • modelowania ruchu osuwisk z wykorzystaniem skaningu laserowego LiDAR i fotogrametrii UAV (mgr Jerzy Frydel, OGM PIG - PIB),
  • podobieństw i różnic w zapisie palinologicznym z osadów Bałtyku i pobrzeży (dr hab. Anna Hrynowiecka, prof. PIG-PIB, OGM),
  • warunków geologiczno-inżynierskich klifu w Jarosławcu (mgr Krzysztof Majer, PIG-PIB),
  • Rynny Żarnowieckiej jako przykładu doliny tunelowej (dr Anna Małka, OGM PIG - PIB),
  • budowy geologicznej podbrzeża na odcinku Ustka–Dąbki (mierzeja jeziora Bukowo) (mgr Lesław Mil, OGM PIG - PIB),
  • budowy geologicznej nadbrzeża na odcinku Ustka-Dąbki (Mierzeja jeziora Bukowo) (dr Grzegorz Uścinowicz, OGM PIG - PIB),
  • utylitarnego znaczenia badań strefy brzegowej w zadaniach państwowej służby geologicznej (dr Grzegorz Uścinowicz, OGM PIG - PIB).

Pracownicy Uniwersytetu Gdańskiego natomiast zaprezentowali postery dotyczące:

  • otwornic w badaniach środowiska morskiego południowego Bałtyku (dr Patrycja Jernas),
  • możliwości lokalnej teledetekcji satelitarnej na przykładzie rzeki Piaśnicy (dr Marcin Paszkuta),
  • mikroplastiku w wodach powierzchniowych Zatoki Puckiej (dr Ewa Szymczak),
  • struktury sejsmicznej wałów piaszczystych Zatoki Puckiej (dr Radosław Wróblewski).

Uczestnicy z Uniwersytetu Szczecińskiego przedstawili postery o tematyce:

  • long term monitoring of Southern Baltic Sea Coastline Morphology (dr hab. Joanna Dudzińska-Nowak, Prof. US)
  • analiza morfodynamiki wybrzeża wydmowego z użyciem UAV i LiDAR (mgr Jakub Śledzikowski).

Pozostałe postery dotyczyły:

  • możliwości i ograniczeń zastosowania lotniczego skaningu laserowego z BSP w badaniach morfologii i morfodynamiki systemu plaża-wydmy przednie (mgr inż. Jacek Jóźwiak, SGGW),
  • morfodynamiki rampy eolicznej i jej roli w zasilaniu wydmy przedniej (dr hab. Maciej Dłużewski, Prof. UW) ,
  • investigations of non-tidal coastal barriers using georadar: Imaging longshore heterogeneity (dr Oleksiy Davydov, Nature Research Centre w Wilnie i Uniwersytet w Chersoniu, Ukraina, dr Donatas Pupienis, Nature Research Centre w Wilnie i Uniwersytet w Wilnie).

Ostatniego dnia konferencji odbyła się wycieczka terenowa, podczas której uczestnicy mogli zapoznać się z wynikami badań prowadzonych przez PIG-PIB w obrębie wybrzeża morskiego oraz niezapomnianymi widokami klifu w Wiciu (Budowa geologiczna obszaru – dr Grzegorz Uścinowicz), klifu w Jarosławcu (Budowa geologiczna rejonu Jarosławca – dr Grzegorz Uścinowicz, dr Paweł Sydor. Warunki geologiczno-inżynierskie w rejonie Jarosławca przedstawił mgr Krzysztof Majer z Zakładu Kartografii Geologicznej PIG - PIB. Modelowanie procesów geologicznych i dynamikę klifu objaśnił dr Łukasz Jasiński z Oddziału Dolnośląskiego PIG - PIB, a wzmożoną działalność erozyjną morza na przykładzie Zatoki Usteckiej zaprezentował dr Wojciech Jegliński, dyrektor Oddziału Geologii Morza PIG - PIB w Gdańsku.



Strona konferencji: https://geost4.ug.edu.pl/

Księga abstraktów

Tekst: Anna Hrynowiecka, Wojciech Jegliński
Zdjęcia: Andrzej Osadczuk