27 lutego 2024 r. w Offenburgu w Niemczech odbyły się międzynarodowe warsztaty pn. „Statistics Workshop on shallow geothermal energy in Europe”, realizowane w ramach niemieckiego projektu WärmeGut (https://www.waermegut.de/). Celem projektu WärmeGut jest stworzenie zharmonizowanej ogólnokrajowej metodyki wykonywania map potencjału wykorzystania geotermii płytkiej, a także opracowanie rocznych oraz wieloletnich statystyk dotyczących mocy zainstalowanych gruntowych pomp ciepła (GPC) dla całego kraju. Wszystkie te zadania mają na celu wsparcie rozwoju geotermii płytkiej w Niemczech. Projekt realizują jednostki naukowo-badawcze we współpracy z niemiecką służbą geologiczną. Zadaniem WärmeGut jest wspieranie transformacji energetycznej kraju zgodnie ze strategicznymi dokumentami krajowymi w tym zakresie. W warsztatach uczestniczyli delegaci z Niemiec, Szwecji, Austrii, Hiszpanii i Polski.
Uczestnicy warsztatów projektu WarmeGUT, fot. Enerchange
Państwowy Instytut Geologiczny-PIB był reprezentowany przez mgr Martę Szlasę z Zakładu Geologii Inżynierskiej, która przedstawiła prezentację pn. "Statistics of shallow geothermal energy development in Poland". Zostały w niej pokazane statystyki dla gruntowych pomp ciepła z 2022 r., wyliczone na podstawie powykonawczych dokumentacji geologicznych innych sporządzanych dla instalacji gruntowych pomp ciepła. Dokumentacje te są cyfrowane i gromadzone w ramach zadania państwowej służby geologicznej (PSG) pn. "Mapa potencjału geotermii niskotemperaturowej Polski (MPGN) w skali 1:50 000. Etap I - zadanie ciągłe".
Jednym z celów w powyższym projekcie jest aktualizacja i bieżące prowadzenie "Ogólnokrajowej bazy danych GIS dla geotermii niskotemperaturowej (BDGNT)". W ramach tego zadania gromadzone są dane zawarte w dokumentacjach geologicznych innych (DGI) wykonywanych na potrzeby pozyskiwania ciepła Ziemi.
Systemy gruntowych pomp ciepła (GPC) instalowane są w budynkach o różnym przeznaczeniu i wielkości. Stosuje się je zarówno w zabudowie jednorodzinnej, jak i w obiektach biurowych, komercyjnych, przemysłowych oraz w budynkach użyteczności publicznej. Ze względu na tak szeroki zakres zastosowań, moc gruntowych pomp ciepła waha się od kilku do nawet kilku tysięcy kilowatów.
W prezentacji przedstawiono metodykę opracowania wiarygodnych statystyk opartych na faktycznie wykonanych instalacjach GPC za 2022 r. Statystyki te zostały podzielone ze względu na moc instalacji (poniżej oraz powyżej 20kW), co umożliwiło analizę rozwoju rynku GPC nie tylko pod kątem liczby instalacji, lecz przede wszystkim ich mocy. Jest to istotne z punktu widzenia rozwoju rynku GPC, gdyż dane dotyczące mocy instalacji są bardziej miarodajne jako składowa do miksu energetycznego kraju niż jedynie liczba sprzedanych urządzeń.
Zobacz:
Jednym z ważniejszych elementów warsztatów WärmeGut była wymiana doświadczenia między delegatami z różnych krajów w zakresie gromadzenia i przetwarzania danych związanych z mocą zainstalowanych gruntowych pomp ciepła. Dyskutowano na temat prowadzenia statystyk o mocy GPC oraz o procesie i narzędziach do analiz tych danych. Rozmawiano o wyzwaniach legislacyjnych i społecznych, a także o szeroko pojętym rozwoju rynku gruntowych pomp ciepła.
Ustalono, że za rok zostaną zorganizowane kolejne warsztaty w ramach projektu WärmeGut w celu omówienia postępów w ww. zakresie.
Podczas spotkania promowano warsztaty ELGIP i UGEG, które mają się odbyć podczas międzynarodowej sesji na konferencji 8WPGI w październiku 2024 r. (Współczesne Problemy Geologii Inżynierskiej w Polsce). Partnerzy z Niemiec wyrazili chęć uczestnictwa w 8. Konferencji WPGI oraz w sesji referatowej związanej z geotermią niskotemperaturową.
Spotkanie w Offenburgu należy uznać za bardzo udane. Wiedza pozyskana od partnerów z Niemiec, Austrii, Hiszpanii i Szwecji na pewno będzie pomocna podczas realizacji zadań Instytutu związanych z rozwojem płytkiej geotermii. Tematy takie, jak "Mapa potencjału geotermii niskotemperaturowej" będą rozwijane z wykorzystaniem doświadczenia zdobytego na warsztatach. Posłuży ono również na rzecz planów zawartych w „Wieloletnim programie rozwoju wykorzystania zasobów geotermalnych w Polsce”.
Aktywny udział delegata PIG-PIB wyraźnie zaznaczył obecność Instytutu na arenie międzynarodowej oraz podkreślił jego znaczenie jako nowoczesnej jednostki zajmującej się pracami z zakresu geotermii niskotemperaturowej.
Tekst: Marta Szlasa
Referaty zaprezentowane przez pracowników Państwowego Instytutu Geologicznego - Państwowego Instytutu Badawczego podczas konferencji dotyczyły wyników zadań Państwowej Służby Geologicznej realizowanych na podstawie zlecenia Ministerstwa Klimatu i Środowiska, a finansowanych przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
