Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy aktywnie włączył się w prace nad realizacją projektów naukowych AQUIGROW i DATASET, prowadzonych przez Politechnikę Gdańską w ramach międzynarodowego partnerstwa Water4All. Wymierną korzyścią obu projektów ma być poprawa dotychczasowego sposobu zarządzania zasobami wodnymi, a także ich skuteczna ochrona. Podjęte badania pozwolą również na lepsze rozpoznanie aktualnego stanu zasobów wód podziemnych oraz wpływu czynników odpowiedzialnych za ich zagrożenie, co stanowi niezbędną podstawę do trafnego prognozowania w przyszłości. Realny wkład w realizację obu projektów naukowych będą mieć pracownicy Oddziału Geologii Morza PIG-PIB w Gdańsku.
W projekcie AQUIGROW zaproponowane zostaną rozwiązania prowadzące do zrównoważonego naturalnego i sztucznego zasilania wód podziemnych, co ma istotne znaczenie w obliczu wzrastającego zagrożenia suszą oraz podnoszenia się poziomu morza. Liderem projektu jest Uniwersytet w Padwie.
Badania będą skupione głównie na opracowaniu modeli numerycznych przepływu wody w systemach wodonośnych, a następnie wykonaniu symulacji prognostycznych dla różnych scenariuszy zmian klimatu i użytkowania powierzchni terenu. Określone zostaną również możliwości sztucznego zasilania wód podziemnych za pomocą wód zużytych oraz wykorzystania różnego rodzaju materiałów sorpcyjnych do poprawy jakości wody w tym procesie. Na obszarze Polski, szczegółowe obserwacje procesu zasilania warstw wodonośnych zostaną przeprowadzone na obszarze Mierzei Wiślanej.
Celem projektu DATASET jest opracowanie metodyki określania podatności wód podziemnych na zanieczyszczenie na obszarach nadmorskich. Liderem projektu jest Uniwersytet Vanvitelli z Włoch. Metodyka ma uwzględniać zarówno zagrożenie zasoleniem, jak i zanieczyszczeniami pochodzenia rolniczego. W ramach projektu zostanie opracowane ogólnodostępne narzędzie cyfrowe, mające możliwość zastosowania do dowolnego obszaru przybrzeżnego na całym świecie. Umożliwi ono tworzenie dynamicznych map podatności, w których uwzględnione zostaną dodatkowe czynniki odnoszące się między innymi do zachodzących w czasie zmian warunków klimatycznych czy zagospodarowania terenu. W Polsce, analizy podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia będą prowadzone na obszarze Mierzei Wiślanej, a także w rejonie Zatoki Puckiej.
Pracownicy Oddziału Geologii Morza w Gdańsku wezmą czynny udział w przygotowaniu niezbędnych danych na potrzeby wykonania badań modelowych oraz opracowania kompleksowej metodyki oceny podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia na obszarze nadmorskim. W ramach podjętej współpracy będą prowadzone między innymi cykliczne pomiary w zakresie zmian położenia i jakości wód podziemnych w obrębie wyselekcjonowanej sieci punktów badawczych, a także wykonane zostaną badania geofizyczne uwzględniające sezonową zmienność poboru wód podziemnych.
Tekst: Dawid Potrykus