W dniach 16–19 października 2025 r. pracownicy Państwowego Instytutu Geologicznego – PIB wzięli udział w jubileuszowym spotkaniu "30th Meeting of the Petrology Group of the Mineralogical Society of Poland", które odbyło się w Lublińcu. Hasłem przewodnim tegorocznej konferencji było „How Can Mineralogical Sciences Support the Mineral Resources Industry?”.
Wydarzenie zostało zorganizowane przez pracowników Instytutu Nauk Geologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Państwowego Instytutu Geologicznego – PIB. Zgromadziło przedstawicieli środowisk naukowych i przemysłu, tworząc przestrzeń do dyskusji nad rolą nauk mineralogicznych w nowoczesnej gospodarce surowcowej. Oprócz dwóch dni sesji referatowych i posterowych uczestnicy mieli również możliwość zapoznania się z historią wydobycia rud żelaza w okolicach Częstochowy oraz rud srebra, cynku i ołowiu w rejonie Tarnowskich Gór w ramach wycieczek terenowych.
Tegoroczna konferencja była jubileuszową, trzydziestą Sesją Sekcji Petrologii PTMin. Po uroczystym otwarciu przez dr. Piotra Wojtulka i dr hab. Annę Potysz, przewodniczących Komitetu Organizacyjnego, głos zabrał prezes Polskiego Towarzystwa Mineralogicznego prof. dr hab. Jarosław Majka, który wręczył Dyplom Honorowego Członkostwa PTMin prof. Jackowi Puziewiczowi – inicjatorowi sesji. Profesor przypomniał historię spotkań i anegdoty związane z ich początkami.
Państwowy Instytut Geologiczny – PIB reprezentowali pracownicy z Oddziałów Dolnośląskiego, Górnośląskiego, Karpackiego oraz z Warszawy, pokazując wyniki najnowszych badań i uczestnicząc w sesjach tematycznych, poświęconych m.in. mineralogii złóż, surowcom krytycznym i procesom wtórnego odzysku pierwiastków strategicznych. Udział pracowników Instytutu podkreślił jego aktywną rolę w krajowych i międzynarodowych działaniach na rzecz zrównoważonego wykorzystania zasobów mineralnych.
Pracownicy Oddziału Górnośląskiego PIG-PIB w składzie: dr inż. Beata Naglik, dr Agnieszka Bracławska, mgr inż. Artur Sosnal i mgr Jakub Miksa zaprezentowali cykl referatów, stanowiących podsumowanie wieloletnich i szeroko zakrojonych badań prowadzonych przez Oddział w zakresie problematyki budowy geologicznej i ewolucji strukturalnej strefy uskokowej Kraków–Lubliniec oraz jej potencjału złożowego, a także zagadnień dotyczących złoża porfirowego Mo-Cu-W Myszków, zlokalizowanego w obrębie tej jednostki. Zaprezentowano m.in. profil głębokiego otworu badawczego Chrząstowice PIG-1, odwierconego w 2023 roku, wyniki analiz geochemicznych mineralizacji rudnej ze złoża Mo-Cu-W Myszków oraz wyniki badań geofizycznych (sejsmika, magnetotelluryka, grawimetria).
Dr inż. Jakub Bazarnik z Oddziału Karpackiego zaprezentował postery opracowane z szerokim zespołem współautorów, obejmujące tematykę występowania złożowych zawartości wanadu w Górach Świętokrzyskich, petrologię i geochemię izotopów Sr-Pb-Nd andezytów pienińskich (Karpaty Zachodnie), a także wstępne wyniki interpretacji analiz składu chemicznego skał magmowych z Wyspy Króla Jerzego (Antarktyka Zachodnia). Ponadto był współautorem referatu dotyczącego badań proweniencji rutyli z jednostki magurskiej (Karpaty Zachodnie) oraz posteru na temat petrologii skał metamorficznych z uwzględnieniem datowań K-Ca i Rb-Sr mik z jednostki Mosselhalvøya (Ny-Friesland, N Spitsbergen).
Pracownicy PIG-PIB z Warszawy: dr Magdalena Pańczyk, dr Svitlana Vasylenko, dr Katarzyna Derkowska, mgr Anna Januszewska, mgr Kacper Urbanik, mgr Michał Pilaszkiewicz i mgr Andrzej Chmielewski zaprezentowali różnorodne tematy dotyczące poszukiwań i charakterystyki surowców krytycznych, badań hałd pogórniczych oraz analiz systemów mineralnych w południowo-zachodniej Polsce. W wystąpieniach przedstawiono wyniki badań nad zróżnicowaniem chemicznym i mineralogicznym cechsztyńskiej serii miedzionośnej na monoklinie przedsudeckiej, ze szczególnym uwzględnieniem rozmieszczenia kadmu, selenu i procesów kowelinizacji w siarczkach miedzi.
Zaprezentowano również wyniki analiz hałd poeksploatacyjnych regionu częstochowskiego, wskazujące ich potencjał jako wtórnych źródeł metali krytycznych. W zakresie badań procesów hydrotermalnych przedstawiono zastosowanie izotopów Fe–S oraz Cu–Fe do rekonstrukcji ewolucji warunków redoks systemów mineralnych w masywie karkonosko-izerskim i w złożach typu Kupferschiefer (złoże Lubin–Małomice). Zaprezentowano także wyniki badań nad produktami pirometamorfizmu odpadów pogórniczych z rejonu Nowej Rudy oraz aktualny stan badań mineralogii konkrecji z Bałtyku, prowadzonych w ramach prac nad rozpoznaniem potencjalnych źródeł surowców krytycznych.
Część przedstawicieli PIG-PIB oraz dr Alicja Łacińska, reprezentująca British Geological Survey
Delegacja Oddziału Górnośląskiego PIG-PIB w składzie (od lewej): mgr Jakub Miksa, dr inż. Beata Naglik, dr Agnieszka Bracławska, mgr inż. Artur Sosnal
Prezentacja wyników badań mineralizacji rudnej złoża Mo-Cu-W Myszków – dr inż. Beata Naglik
Mgr Jakub Miksa prezentuje wyniki badań mineralogiczno-geochemicznych skał klastycznych z profilu otworu badawczego Chrząstowice PIG-1
Mgr Andrzej Chmielewski prezentujący postery dotyczące cechsztyńskiej serii miedzionośnej na monoklinie przedsudeckiej
Uczestnicy 30 Sesji Petrologii PTMin przed budynkiem Biblioteki Lubiteka w Lublińcu
Dr Piotr Wojtulek (Uniwersytet Wrocławski) i dr inż. Beata Naglik prowadzą sesję naukową pt. „Challenges of modern investigations in ore geology”
Konferencja stała się ważnym forum wymiany doświadczeń i budowania współpracy między jednostkami naukowymi a sektorem gospodarczym. Spotkanie potwierdziło, że rozwój badań petrologicznych i mineralogicznych stanowi kluczowy element przyszłości poszukiwań surowców i wdrażania europejskiej strategii surowcowej.
Kolejna, 31. Sesja Sekcji Petrologii PTMin odbędzie się w Sudetach. Jej tematem przewodnim będą ryolity.
Wszystkie abstrakty opublikowano w Mineralogia Special Papers vol. 53, przygotowanej pod redakcją Magdaleny Pańczyk-Nawrockiej, Anny Januszewskiej-Kacprzak i Katarzyny Derkowskiej. Publikacja dostępna jest na stronie: https://www.ptmin.pl/mineralogia53.pdf
Udział pracowników PIG-PIB w wydarzeniu został zorganizowany w ramach zadania „Współpraca krajowa w zakresie geologii i promocja działań państwowej służby geologicznej w latach 2024 – 2026” i sfinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej”.
